Διαφάνεια και έλεγχος τιμών «από το χωράφι μέχρι το ράφι»

Σε διαβούλευση το νομοσχέδιο για την ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή
09:06 - 30 Οκτωβρίου 2025
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΛΑΪΚΗ

Τάξη και στην τροφοδοτική αλυσίδα, τη διαδρομή που συνηθίσαμε να αποκαλούμε «από το χωράφι στο ράφι», επιχειρεί να βάλει το υπουργείο Ανάπτυξης με την ίδρυση της Ανεξάρτητης Αρχής Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή. Το νομοσχέδιο, που τέθηκε σε διαβούλευση έως τις 11 Νοεμβρίου, προβλέπει υποχρεωτική αναγραφή της πορείας διαμόρφωσης της τελικής τιμής των νωπών προϊόντων μέχρι τα σημεία λιανικής πώλησης, όπως σουπερμάρκετ, μανάβικα και κρεοπωλεία.

Σύμφωνα με το άρθρο 47 του νομοσχεδίου, οι επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου θα πρέπει να παρουσιάζουν με σαφή και ευανάγνωστο τρόπο τα στοιχεία από τα οποία προκύπτει η τελική τιμή πώλησης ενός προϊόντος -από την αρχική τιμή παραγωγού ή εισαγωγέα έως τη λιανική τιμή στο ράφι-, ώστε οι πολίτες να γνωρίζουν σε πιο στάδιο της αλυσίδας προστίθεται κόστος. Με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης θα καθοριστούν οι λεπτομέρειες εφαρμογής του μέτρου: σε ποιες κατηγορίες επιχειρήσεων, ποια προϊόντα θα υπαχθούν, πώς θα παρουσιάζονται τα στοιχεία της τιμής (π.χ. σε πινακίδες, ηλεκτρονικά συστήματα ή αποδείξεις), καθώς και οι κυρώσεις για όσους δεν συμμορφωθούν.

Αρμόδια Αρχή ελέγχου για την εφαρμογή και την επιβολή των κυρώσεων ορίζεται η νεοσυσταθείσα Ανεξάρτητη Αρχή Εποπτείας της Αγοράς και Προστασίας του Καταναλωτή, για τη στελέχωση της οποίας συστήνονται 500 θέσεις εργαζομένων, εκ των οποίων 300 τουλάχιστον θέσεις καταλαμβάνονται από ελεγκτές. Στη νέα Αρχή συνενώνονται το προσωπικό και οι αρμοδιότητες της Διυπηρεσιακής Μονάδας Ελέγχου Αγοράς του υπουργείου Ανάπτυξης, εκτός του Τμήματος Χημικών Αναλύσεων, της Διεύθυνσης Προστασίας Καταναλωτή, που υπάγεται στη Γενική Διεύθυνση Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης, του Τμήματος Γ΄ Επικοινωνίας και Εξωστρέφειας, που υπάγεται στη Διεύθυνση Πολιτικής και Ενημέρωσης Καταναλωτή της Γενικής Διεύθυνσης Αγοράς και Προστασίας Καταναλωτή της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου του υπουργείου Ανάπτυξης και της ανεξάρτητης Αρχής «Συνήγορος του Καταναλωτή».

Η νέα Αρχή θα διενεργεί τακτικούς και έκτακτους ελέγχους και ελέγχους κατόπιν καταγγελίας, για τη διαπίστωση παραβάσεων που αφορούν στα έκτακτα μέτρα προστασίας της δημόσιας υγείας, και όπου διαπιστώνει παραβάσεις θα συντάσσει σχετικές εκθέσεις ελέγχου και θα επιβάλλει τις προβλεπόμενες κυρώσεις. Ταυτόχρονα, θα αναπτύσσει δράσεις ενημέρωσης και εκπαίδευσης του καταναλωτικού κοινού για τα δικαιώματα και τα μέσα προστασίας των συμφερόντων του για την πρόληψη φαινομένων παραβίασης της κείμενης νομοθεσίας για την προστασία αυτών.

Τα μέλη της υπηρεσίας θα επιφορτιστούν και με τη συμμετοχή σε ομάδες εργασίας, επιτροπές, δίκτυα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των διεθνών οργανισμών, στα οποία συμμετέχουν Αρχές εφαρμογής της νομοθεσίας προστασίας των οικονομικών συμφερόντων των καταναλωτών.

Σημειώνεται ότι στην Αρχή συστήνεται πενταμελές Συμβούλιο Διοίκησης, αποτελούμενο από τον πρόεδρο και τέσσερα ακόμη τακτικά μέλη με πενταετή θητεία, που διορίζονται με απόφαση του υπουργού Ανάπτυξης, έπειτα από σύμφωνη γνώμη της Επιτροπής Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής.

Κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της Αρχής οι υπάλληλοί της αξιολογούνται σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις, ενώ για τους αποσπασμένους που θα αξιολογούνται ως ανεπαρκείς ή ακατάλληλοι η συνεργασία θα λύεται με απόφαση του αρμόδιου οργάνου της Αρχής.

Στο ίδιο νομοθέτημα προβλέπονται η παράταση, έως τις 30 Ιουνίου 2026, των μέτρων κατά της ακρίβειας περί υποχρέωσης ανακοίνωσης ανατιμήσεων και ανακοίνωσης ενδεικτικών τιμών λιανικής πώλησης οπωροκηπευτικών προϊόντων από τα σουπερμάρκετ και η τρίμηνη απαγόρευση προσφορών και προωθητικών ενεργειών για καταναλωτικά προϊόντα, των οποίων οι τιμές αυξάνονται.

Εφημερίδα Απογευματινή