Αισθητή βελτίωση στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών κατά το οκτάμηνο Ιανουαρίου – Αυγούστου 2025 κατέγραψε η ελληνική οικονομία, στηριζόμενη στην εξαιρετική πορεία του τουρισμού, τη μείωση των τιμών πετρελαίου και την αποκλιμάκωση των επιτοκίων.
Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση της Eurobank, πίσω από τις θετικές επιδόσεις διατηρούνται οι χρόνιες αδυναμίες της οικονομίας, οι οποίες συνεχίζουν να συντηρούν ένα από τα υψηλότερα ελλείμματα στην Ευρωζώνη.
Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος, το έλλειμμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών περιορίστηκε στα 6,6 δισ. ευρώ, σημειώνοντας μείωση 24,3% ή 2,1 δισ. ευρώ σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2024. Παρά τη θετική μεταβολή, η κεντρική τράπεζα αναθεώρησε τα ιστορικά δεδομένα από το 2013, εντάσσοντας στους λογαριασμούς τους αναβαλλόμενους τόκους δανείων του EFSF, γεγονός το οποίο ανεβάζει το περσινό έλλειμμα στο 7,2% του ΑΕΠ, έναντι 6,4% που υπολογιζόταν προηγουμένως.
Ο τουρισμός αποτέλεσε και φέτος τον βασικό «μοχλό» στήριξης του ισοζυγίου. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου ταξιδιωτικών υπηρεσιών ενισχύθηκε κατά 10%, φτάνοντας τα 14,3 δισ. ευρώ, ενώ οι ταξιδιωτικές εισπράξεις αυξήθηκαν στα 16,7 δισ. ευρώ. Η άνοδος αυτή οφείλεται τόσο στη μεγαλύτερη δαπάνη ανά ταξιδιώτη (+7,2%) όσο και στην αύξηση των αφίξεων (+4,1%). Ωστόσο, ένα μέρος της αύξησης αποδίδεται στον πληθωρισμό στις υπηρεσίες διαμονής και όχι αποκλειστικά σε πραγματική βελτίωση της τουριστικής απόδοσης.
Σημαντική συνεισφορά στη μείωση του ελλείμματος προήλθε και από τη βελτίωση του ενεργειακού ισοζυγίου. Το έλλειμμα του ισοζυγίου καυσίμων υποχώρησε κατά 1,1 δισ. ευρώ (-24%), καθώς οι εισαγωγές μειώθηκαν σε μεγαλύτερο βαθμό από τις εξαγωγές, χάρη και στη μείωση της μέσης τιμής του πετρελαίου Brent κατά 15%, στα 70,4 δολάρια το βαρέλι. Παράλληλα, η αποκλιμάκωση των επιτοκίων και του πληθωρισμού οδήγησε σε μείωση του ελλείμματος στο ισοζύγιο τόκων, μερισμάτων και κερδών κατά 600 εκατ. ευρώ, περιορίζοντας έτσι τις καθαρές εκροές εισοδημάτων προς το εξωτερικό.
Παρά τη σαφή βελτίωση των αριθμών, η εικόνα παραμένει προβληματική. Η Eurobank, στην ανάλυσή της, επισημαίνει ότι το έλλειμμα τρεχουσών συναλλαγών εξακολουθεί να αντικατοπτρίζει τη χαμηλή ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας και την περιορισμένη παραγωγική της βάση. Οι εισαγωγές εξακολουθούν να υπερβαίνουν σημαντικά τις εξαγωγές, καθώς η χώρα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό στην κατανάλωση και λιγότερο στην παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας.
Η πρόσκαιρη ενίσχυση του ισοζυγίου από τον τουρισμό ή τις ευνοϊκές τιμές ενέργειας δεν αρκούν για να αντιστρέψουν το πρόβλημα το οποίο έχει δομικά χαρακτηριστικά. Αν δεν υπάρξει αναδιάρθρωση της παραγωγής, επένδυση στην καινοτομία και ενίσχυση των εξαγωγικών δυνατοτήτων, το έλλειμμα κινδυνεύει να επανέλθει σε υψηλότερα επίπεδα όταν αλλάξουν οι διεθνείς συνθήκες.
Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών παραμένει «βαρόμετρο» για τη συνολική ισορροπία της ελληνικής οικονομίας. Η μείωση του ελλείμματος είναι μια θετική ένδειξη, η αντιστροφή της τάσης όμως απαιτεί μακροπρόθεσμες πολιτικές που θα ενισχύσουν την παραγωγή, τις εξαγωγές και την ανταγωνιστικότητα, μετατρέποντας τη συγκυριακή βελτίωση σε βιώσιμη ανάπτυξη.
Εφημερίδα Απογευματινή
