ΤΗΣ ΜΑΡΙΑΣ ΚΑΛΟΥ∆Η
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την Ελλάδα δείχνουν τα δύο ισχυρά γαλλικά επενδυτικά funds Meridiam και Ardian, που, αν και δεν έχουν καταφέρει ακόµα να υλοποιήσουν έργα στη χώρα, παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και αναζητούν ευκαιρίες για µακροπρόθεσµες επενδύσεις σε υποδοµές, ενέργεια και δίκτυα οπτικών ινών. Την ίδια ώρα, η Γαλλία έχει ήδη «πατήσει γερά» στην ελληνική αγορά µέσα από τους τεχνικούς κολοσσούς Vinci, Egis και Bouygues, που διατηρούν ενεργό ρόλο στα µεγάλα έργα και τις παραχωρήσεις.
Η Meridiam, το επενδυτικό ταµείο που ίδρυσε πριν από είκοσι χρόνια ο Γάλλος µηχανικός Thierry Déau, ανήκει σε µια σπάνια κατηγορία θεσµικών επενδυτών. Είναι το fund που δεν πουλά ποτέ τις συµµετοχές του. Το µότο του είναι σαφές: «Είµαστε κατασκευαστές, όχι µεταπωλητές». Από το 2005 έως σήµερα έχει επενδύσει σχεδόν 90 δισεκατοµµύρια ευρώ σε έργα υποδοµών σε ολόκληρο τον κόσµο, χωρίς να έχει αποεπενδύσει ούτε µία φορά. Με έδρα το Παρίσι, η Meridiam διαχειρίζεται 23 δισ. ευρώ και συµµετέχει σε περίπου 130 έργα που βρίσκονται σε φάση ανάπτυξης, κατασκευής ή λειτουργίας.
Η Meridiam διαφέρει από τα περισσότερα επενδυτικά σχήµατα γιατί δεν επιδιώκει βραχυπρόθεσµο κέρδος. Κάθε έργο της έχει διάρκεια 25 ετών, µε προοπτική επέκτασης µέχρι και 40 χρόνια, και η κερδοφορία προέρχεται από τη λειτουργία των υποδοµών (διόδια, τέλη, ενοίκια), όχι από τη µεταπώλησή τους. Οι επενδυτές της λαµβάνουν σταθερές αποδόσεις της τάξης του 16% έπειτα από 12 χρόνια, ενώ η ίδια η εταιρεία δεν πουλά ποτέ καµία συµµετοχή της.
Το fund έχει βάλει στο στόχαστρό του και την Ελλάδα, καθώς συµµετείχε, µαζί µε τις ΑΒΑΞ και Egis, στην κοινοπραξία που κατέθεσε προσφορά για το τµήµα Χανιά – Ηράκλειο του Βόρειου Οδικού Αξονα Κρήτης (ΒΟΑΚ), που τελικά πήρε η ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ, ενώ το 2023 βρέθηκε ανάµεσα στα έξι υποψήφια σχήµατα, πάλι µαζί µε την ΑΒΑΞ, αλλά και την ΑΚΤΩΡ Παραχωρήσεις, για τη νέα 25ετή παραχώρηση της Αττικής Οδού. Το µεγάλο βήµα ήρθε το 2024, όταν υπέγραψε στρατηγική συνεργασία µε τον Α∆ΜΗΕ για το έργο Great Sea Interconnector (GSI) -την υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας – Κύπρου – Ισραήλ-, προϋπολογισµού 1,9 δισ. ευρώ, αποκτώντας το 49,9% της κοινοπραξίας. Το έργο αυτό, αν και ουσιαστικά έχει «παγώσει» προσωρινά, αποτελεί το πρώτο µεγάλο ενεργειακό εγχείρηµα της Meridiam στην Ελλάδα και ένα από τα πλέον κρίσιµα για την ενεργειακή ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Ardian, µε έδρα επίσης το Παρίσι, είναι ένας από τους µεγαλύτερους διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων στην Ευρώπη, µε ενεργητικό 192 δισ. δολάρια και παρουσία σε 17 χώρες. Ειδικεύεται στις υποδοµές, την ενέργεια, τις τηλεπικοινωνίες και τα datacenters, ενώ περίπου 47 δισ. δολάρια του χαρτοφυλακίου της είναι επενδεδυµένα σε έργα υποδοµών. Σύµφωνα µε τη γαλλική «Les Echos», η Ardian βρίσκεται στη φάση συγκέντρωσης κεφαλαίων για τη δηµιουργία ενός νέου υπερταµείου 20 δισ. δολαρίων, που θα επενδυθεί αποκλειστικά σε ευρωπαϊκές υποδοµές, όπως έργα µεταφορών, ενεργειακά δίκτυα, τηλεπικοινωνίες και Ανανεώσιµες Πηγές Ενέργειας.
Στην Ελλάδα, η Ardian έκανε την πρώτη της επίσηµη εµφάνιση το 2019, όταν προεπιλέχθηκε από το ΤΑΙΠΕ∆ για τη δεύτερη φάση του διαγωνισµού πώλησης του 30% του ∆ιεθνούς Αερολιµένα Αθηνών. Συµµετείχε µέσω των επενδυτικών οχηµάτων Ardian Infrastructure Fund SCA, SICAR και Ardian Infrastructure Fund V B SCS SICAV-RAIF, και βρέθηκε ανάµεσα στα εννέα διεθνή σχήµατα που πέρασαν στη φάση των δεσµευτικών προσφορών.
Η Ardian επενδύει µε ορίζοντα 20-30 χρόνων, επιδιώκοντας σταθερά έσοδα από τη λειτουργία έργων και όχι από µεταπωλήσεις, µε µέση ετήσια απόδοση άνω του 10%. Η Ελλάδα θεωρείται για την Ardian στρατηγική αγορά, χάρη στο κύµα νέων παραχωρήσεων, ενεργειακών διασυνδέσεων, καθώς και ψηφιακών έργων που βρίσκονται σε εξέλιξη.
Κατασκευαστικές
Εξάλλου ισχυρή είναι η παρουσία στην Ελλάδα µεγάλων γαλλικών κατασκευαστικών εταιρειών. Η Vinci, µέσω των θυγατρικών της Vinci Concessions και Vinci Energies, έχει µακρά και ενεργή παρουσία στην Ελλάδα. ∆ιατηρεί 36% στην Ολυµπία Οδό (Αθήνα – Πύργος), καθώς το ποσοστό της αυξήθηκε µετά την αποχώρηση της γερµανικής Hochtief, 15,3% στον Αυτοκινητόδροµο Αιγαίου (Μαλιακός – Κλειδί) και 72,3% στη Γέφυρα Ρίου – Αντιρρίου «Χαρίλαος Τρικούπης». Παράλληλα, η θυγατρική της Sunmind απέκτησε µερίδιο στη New Good Energy, που λειτουργεί φωτοβολταϊκά πάρκα συνολικής ισχύος 9 MW σε Αττική και Φθιώτιδα
Η Egis, από την πλευρά της, έχει διαχρονική παρουσία στην Ελλάδα. Από το 1994 συµµετέχει στις Αττικές ∆ιαδροµές, που διαχειρίζονταν την Αττική Οδό, µαζί µε τις Ελλάκτωρ και ΑΒΑΞ. Πιο πρόσφατα, σε κοινοπραξία µε τη ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ (ποσοστά 75%-25%), επικράτησε στον διαγωνισµό για την παραχώρηση της Εγνατίας Οδού, έργο που πρέπει να ολοκληρωθεί χωρίς καθυστέρηση, καθώς προβλέπει σηµαντικές εργασίες συντήρησης και επεκτάσεις· µεταξύ αυτών το τµήµα Χαλκηδόνα – Εύζωνοι.
Η Egis συνεργάζεται επίσης µε την ATM (Azienda Trasporti Milanesi) στη λειτουργία του Μετρό Θεσσαλονίκης, µέσω της κοινοπραξίας THEMA Α.Ε., ενώ έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον, σε συνεργασία µε τα επενδυτικά funds Vauban και DIF Capital Partners, για νέες συµβάσεις παραχώρησης. Επιπλέον, στην Κρήτη, για το τµήµα Κίσσαµος – Χανιά του ΒΟΑΚ, η κοινοπραξία της ΑΒΑΞ µε τις Egis και Meridiam είχε καταθέσει δεσµευτική οικονοµική προσφορά, επιβεβαιώνοντας τη γαλλική κινητικότητα στην Κρήτη.
Τέλος, η Bouygues, που το 1999 είχε υπογράψει µε το ∆ηµόσιο τη σύµβαση παραχώρησης για το Μετρό Θεσσαλονίκης (η οποία δεν υλοποιήθηκε ποτέ), επιστρέφει στην Ελλάδα έπειτα από σχεδόν δύο δεκαετίες απουσίας. Μέσω της θυγατρικής Bouygues Bâtiment International, σε κοινοπραξία µε την AKTOR, προχωρά στην κατασκευή του πρώτου ελληνικού ουρανοξύστη, του Riviera Tower στο Ελληνικό, σηµατοδοτώντας την επανείσοδό της στην ελληνική αγορά κατασκευών.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
