Συστηματικά και με απόλυτη τεχνική ετοιμότητα κινείται η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προς την πιθανή έκδοση του ψηφιακού ευρώ. Μιλώντας στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ο Πιέρο Τσιπολόνε, μέλος του Εκτελεστικού Συμβουλίου της ΕΚΤ, τόνισε ότι η τελική απόφαση θα ληφθεί μόνο μετά την έγκριση του σχετικού νομοθετικού πλαισίου από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Εφόσον ο κανονισμός εγκριθεί εντός του επόμενου έτους, εκτιμάται ότι ένα πιλοτικό πρόγραμμα θα μπορούσε να ξεκινήσει στα μέσα του 2027, με τις πρώτες πραγματικές συναλλαγές να πραγματοποιούνται την ίδια περίοδο. Η πλήρης διαθεσιμότητα του ψηφιακού ευρώ αναμένεται το 2029.
Τα οφέλη για καταναλωτές, επιχειρήσεις και τράπεζες
Ο Πιέρο Τσιπολόνε υπογράμμισε ότι η έλευση του ψηφιακού ευρώ θα ωφελήσει καταναλωτές, εμπόρους αλλά και τις ίδιες τις τράπεζες. Σύμφωνα με το στέλεχος της ΕΚΤ, η μείωση της εξάρτησης από μη ευρωπαϊκούς παρόχους πληρωμών θα ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την οικονομική ασφάλεια της Ευρώπης, προσφέροντας παράλληλα περισσότερο έλεγχο στην ήπειρο για τη λειτουργία των ψηφιακών συναλλαγών.
Απαντώντας στις ανησυχίες τραπεζών ότι το ψηφιακό ευρώ μπορεί να αυξήσει το κόστος συναλλαγών, ο Τσιπολόνε τόνισε πως σήμερα τα ευρωπαϊκά ιδρύματα ήδη χάνουν σημαντικές προμήθειες από διεθνή συστήματα καρτών και πληρωμών. Με το νέο σύστημα, όπως είπε, το μοντέλο αποζημίωσης θα διασφαλίζει ότι οι τράπεζες όχι μόνο δεν θα ζημιωθούν, αλλά θα επωφεληθούν.
Μια «ψηφιακή μορφή μετρητών»
Το ψηφιακό ευρώ σχεδιάζεται ως συμπλήρωμα των υφιστάμενων τραπεζογραμματίων και κερμάτων, δημιουργώντας μια ψηφιακή έκδοση μετρητών που θα διατίθεται σε όλους τους πολίτες. Όπως εξήγησε ο Τσιπολόνε, αυτό θα επιτρέψει τη συνέχιση των πληρωμών —είτε φυσικών είτε ψηφιακών— χωρίς εξάρτηση από αποφάσεις που λαμβάνονται εκτός της Ευρώπης.
Παράλληλα, το σύστημα θα στηρίζεται σε ευρωπαϊκή υποδομή και σε παρόχους που ελέγχονται από υπηκόους της ΕΕ, ενισχύοντας τη νομισματική κυριαρχία της Ένωσης απέναντι στα stablecoins που συνδέονται κυρίως με ξένα νομίσματα, αλλά και απέναντι σε κρυπτονομίσματα χωρίς αντίκρισμα.
Πληρωμές online και offline
Ένα από τα κεντρικά πλεονεκτήματα του σχεδιασμού είναι η δυνατότητα χρήσης του ψηφιακού ευρώ τόσο online όσο και offline. Οι δύο λειτουργίες, όπως εξήγησε ο Τσιπολόνε, θα αλληλοσυμπληρώνονται ώστε να συνδυάζουν την ταχύτητα και ευκολία των ψηφιακών συναλλαγών με την αξιοπιστία και προσβασιμότητα των παραδοσιακών μετρητών.
Αυτό σημαίνει ότι οι πολίτες θα μπορούν να πραγματοποιούν πληρωμές ακόμη και σε περιοχές χωρίς σύνδεση στο δίκτυο ή σε καταστάσεις όπου άλλα συστήματα ενδέχεται να μην λειτουργούν, από ηλεκτρονικές πλατφόρμες έως απομακρυσμένα σημεία της ΕΕ.
Το ψηφιακό ευρώ βρίσκεται πλέον ένα βήμα πιο κοντά στην πραγματικότητα — με την Ευρώπη να προετοιμάζεται για μια νέα εποχή στις καθημερινές της συναλλαγές.
