Η ζωή του ήταν πολυτάραχη: έφτασε στο επιχειρηµατικό ζενίθ, πέρασε και από το επιχειρηµατικό ναδίρ. Κουβαλούσε ένα επίθετο που συνδέθηκε µε πληθώρα δραστηριοτήτων στην Ελλάδα, αλλά ταυτόχρονα και µε µία από τις µεγαλύτερες επιχειρηµατικές «πτώσεις» των τελευταίων δεκαετιών και αναµφίβολα τη µεγαλύτερη στον κλάδο των σουπερµάρκετ, αυτήν της αλυσίδας «Μαρινόπουλος», και στον φαρµακευτικό κλάδο µε την πτώση της «Famar».Ο επιχειρηµατίας Πάνος Μαρινόπουλος, γνωστός στον στενό κύκλο του µε το παρατσούκλι «Πανάρας», έφυγε από τη ζωή την Πέµπτη 20 Νοεµβρίου εξαιτίας ανοξαιµικής εγκεφαλοπάθειας. Είχε προηγηθεί ένα διάστηµα σοβαρών προβληµάτων υγείας.
∆υναστεία
Μέλος της ιστορικής οικογένειας Μαρινόπουλου, συνέχισε την πορεία ενός ονόµατος που για περισσότερο από έναν αιώνα πρωταγωνίστησε στο επιχειρηµατικό γίγνεσθαι της χώρας. Με καταγωγή από την Ελίκη Αχαΐας, η οικογένειά του ξεκίνησε το 1893 µε ένα φαρµακείο στην Οµόνοια και εξελίχθηκε σε ισχυρό παίκτη της φαρµακευτικής αγοράς, ιδρύοντας τη «Famar» το 1949. Ο ίδιος υπήρξε µία από τις πιο χαρακτηριστικές προσωπικότητες της νέας γενιάς της οικογένειας. Πληθωρικός και γενναιόδωρος. Απέκτησε δύο παιδιά µε την Ιωάννα Μαρινοπούλου, ενώ πρωταγωνίστησε στην επιχειρηµατική δυναστεία που άφησε το αποτύπωµά της στο ελληνικό επιχειρείν. Το επιχειρηµατικό ταξίδι της οικογένειας στο οργανωµένο λιανεµπόριο ξεκίνησε το 1961, µε το πρώτο σουπερµάρκετ στο Κολωνάκι. Η πορεία που ακολούθησε ήταν ραγδαία. Η συνεργασία µε τη γαλλική Prisunic, η µασκότ «Πι-Μι» και οι εξαγορές των επόµενων δεκαετιών συνέβαλαν στην εκτόξευση του οµίλου.
Η συνεργασία µε την Continent Hellas το 1993 εισήγαγε το µοντέλο των υπεραγορών στην Ελλάδα, σηµατοδοτώντας µια νέα εποχή για την εγχώρια αγορά. Μετά την εξαγορά της Continent από την Carrefour και τη δηµιουργία του κοινού σχήµατος «Carrefour-Μαρινόπουλος», η εταιρεία εδραιώθηκε ως η µεγαλύτερη αλυσίδα σουπερµάρκετ στη χώρα. Στην κορύφωση αυτής της διαδροµής, το δίκτυο έφτασε τα 906 σηµεία πώλησης.
∆ιεθνείς συνεργασίες
Ο Πάνος Μαρινόπουλος διαδραµάτισε σηµαντικό ρόλο και στην επιχειρηµατική επέκταση της οικογένειας σε συνεργασία µε διεθνή brands. Η είσοδος των Starbucks στην Ελλάδα, καθώς και η ανάπτυξη των Marks & Spencer και GAP µέσω κοινοπραξιών, φέρουν έντονη τη σφραγίδα του. Για κάποια χρόνια δραστηριοποιήθηκε και στον εκδοτικό χώρο µέσω της ΙΜΑΚΟ. Μετά το 2015, η αλυσίδα «Μαρινόπουλος» βρέθηκε αντιµέτωπη µε σοβαρή οικονοµική ασφυξία. Η αδυναµία πληρωµής προµηθευτών, οι ελλείψεις προϊόντων και οι δεκάδες χιλιάδες ακάλυπτες επιταγές αποτύπωναν µια επιχείρηση σε βαθιά κρίση. Είναι χαρακτηριστικό ότι το χρέος προς πιστωτές ξεπέρασε τα 1,49 δισ. ευρώ τον Ιούνιο του 2016. Παρά τις προσπάθειες αναδιάρθρωσης και αλλαγής εµπορικής ταυτότητας, η εταιρεία δεν κατάφερε να ανακάµψει. Τον ίδιο χρόνο κατέθεσε αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, ζητώντας προστασία από τους πιστωτές.
Η συµφωνία µε κούρεµα οφειλών
Η λύση ήρθε το φθινόπωρο του 2016, όταν ο όµιλος Σκλαβενίτη εξεδήλωσε επίσηµο ενδιαφέρον. Επειτα από µακρά διαδικασία συνεννόησης µε τράπεζες και
προµηθευτές, η συµφωνία επικυρώθηκε στις αρχές του 2017, σηµατοδοτώντας το τέλος ενός από τα πιο δραµατικά επιχειρηµατικά επεισόδια της σύγχρονης Ελλάδας. Μία συµφωνία που για να υλοποιηθεί συνοδεύθηκε µε κούρεµα οφειλών προς χιλιάδες προµηθευτές της αλυσίδας, το οποίο έφτασε το 50% των υποχρεώσεων που διατηρούσε προς το µέρος τους η «Μαρινόπουλος». Σηµειώνεται ότι στον απόηχο της πτώσης της αλυσίδας, η οικογένεια Μαρινόπουλου αλλά και ο Πάνος Μαρινόπουλος βρέθηκαν εµπλεκόµενοι σε πολυδαίδαλες δικαστικές υποθέσεις, όπου µεταξύ άλλων διερευνήθηκαν τα περιουσιακά τους στοιχεία και η διαχείρισή τους.
Η «Famar»
Ακόµα ένας ισχυρός επιχειρηµατικός κλονισµός ήταν αυτός της φαρµακοβιοµηχανίας «Famar». Αποτέλεσε µία από τις µεγαλύτερες ευρωπαϊκές µονάδες παραγωγής φαρµάκων και καλλυντικών για τρίτους, µε 11 εργοστάσια σε Γαλλία, Ισπανία, Ολλανδία, Ιταλία και Ελλάδα, ενώ βρέθηκε και εκείνη στην κόψη του ξυραφιού. Εως το 2015 αποτελούσε το δυνατό χαρτί της οικογένειας Μαρινόπουλου και εκείνη τη χρονιά διερευνήθηκε το ενδεχόµενο να
«θυσιαστεί» για τη σωτηρία της αλυσίδας σουπερµάρκετ, κοινώς να πωληθεί σε διεθνείς παίκτες. Ωστόσο η οικογένεια Μαρινόπουλου θεώρησε τότε το εκτιµώµενο ως πιθανό τίµηµα ανεπαρκές, και εν τέλει δεν προχώρησε σε συµφωνία πώλησης. Η εταιρεία οδηγήθηκε στην Υπηρεσία Πρόληψης ∆υσκολιών στο Παρίσι και τελικά, στις αρχές του 2017, πέρασε στον έλεγχο των τραπεζών και στη διαχείριση της Pillarstone. Υστερα από διαδοχικές µετοχικές αλλαγές στα χέρια διαφορετικών επιχειρηµατικών σχηµατισµών, η φαρµακοβιοµηχανία πουλήθηκε τον Ιούλιο του 2024 στο private equity fund, MidEuropa, µε έδρα το Λονδίνο.
Ο Μαρινόπουλος συνδέθηκε µε αρκετές διακυµάνσεις στην πορεία του. Η ζωή του µοιράστηκε ανάµεσα σε Ελλάδα και ΗΠΑ, όπου διέθετε σηµαντική ακίνητη περιουσία. Ωστόσο η παρακαταθήκη του παραµένει άρρηκτα δεµένη µε την ιστορία του ελληνικού λιανεµπορίου και την επιχειρηµατικότητα. Ο «Πανάρας» υπήρξε µια έντονη µορφή, ένας επιχειρηµατίας που έζησε τόσο τις µεγάλες κορυφές όσο και τις βαθιές πτώσεις, αφήνοντας πίσω του ένα όνοµα που σηµάδεψε µια ολόκληρη εποχή.
Κυριακάτικη Απογευματινή- Γιώργος Λαμπίρης
