«Κλείδωσε» η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για 1.450.000 ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες, οι οποίοι στο τέλος Ιανουαρίου θα κληθούν να καταβάλουν τα νέα ποσά που θα είναι αυξημένα κατά 2,4% και θα κινηθούν μεταξύ 3,5 και 16,5 ευρώ.
Η κυβέρνηση αποφάσισε και φέτος, για δεύτερη χρονιά, να διατηρήσει τον ίδιο συντελεστή υπολογισμού της αύξησης, που είναι ο πληθωρισμός, και έτσι αποφεύχθηκε μία αύξηση της τάξης του 5,3%, αν συνδεόταν με τον μέσο δείκτη αύξησης μισθών. Δηλαδή το τελικό ποσοστό της αύξησης είναι χαμηλότερο από το μισό σε σχέση με την πιθανή αναπροσαρμογή των εισφορών με βάση τον δείκτη μισθών.
Ετσι, οι επιβαρύνσεις των μη μισθωτών εκτιμάται πως θα κυμανθούν από 5 έως 16 ευρώ τον μήνα για τις εισφορές σύνταξης (3,5 έως 10 ευρώ για τους αγρότες), από 1 έως 2 ευρώ για την επικουρική ασφάλιση και από 0,70 έως 1,10 ευρώ για το εφάπαξ. Υπενθυμίζεται πως περίπου οκτώ στους 10 μη μισθωτούς επιλέγουν το χαμηλότερο ασφάλιστρο και μόλις δύο στους 10 επιλέγουν να ασφαλιστούν στις υψηλότερες κατηγορίες.
Το γεγονός αυτό φανερώνει πως οι εισφορές είναι για τους περισσότερους η τελευταία προτεραιότητα σε σχέση με τα υπόλοιπα έξοδα, ενώ ακόμη και για εκείνους που επιλέγουν την πρώτη και χαμηλότερη από πλευράς κόστους κατηγορία το ποσοστό εισπραξιμότητας διαμορφώνεται περίπου στο 60%.
Η πρώτη κατηγορία μάλιστα οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια σε χαμηλότερες μελλοντικές συνταξιοδοτικές παροχές, σε αντίθεση με τις επόμενες κατηγορίες ασφάλισης, δεδομένου ότι οι συντάξεις υπολογίζονται βάσει των καταβληθέντων ποσών.
Χαμηλοσυνταξιούχοι
Οπως φανερώνουν τα στοιχεία των νέων συντάξεων από τις εκθέσεις του συστήματος «Ηλιος», οι χαμηλές εισφορές δημιουργούν μια νέα γενιά χαμηλοσυνταξιούχων που θα εισπράττουν ποσά έως 886 ευρώ, ακόμη και με 40 χρόνια ασφάλισης.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΕΦΚΑ, σε σύνολο 866.224 ασφαλισμένων ελεύθερων επαγγελματιών άνω της 5ετίας, οι 638.854, δηλαδή περισσότεροι από 7 στους 10, βρίσκονται στην πρώτη ασφαλιστική κατηγορία. Στη 2η κατηγορία είναι ασφαλισμένοι 157.021 επαγγελματίες, δηλαδή περίπου δύο στους 10, ενώ στις υπόλοιπες ασφαλιστικές κατηγορίες είναι ελάχιστοι. Στην 3η κατηγορία είναι ασφαλισμένοι 33.044 επαγγελματίες, στην 4η κατηγορία ασφαλίζονται 17.191 επαγγελματίες, την 5η κατηγορία έχουν επιλέξει 8.760 επαγγελματίες και στην 6η είναι 11.354 επαγγελματίες.
Η επιλογή χαμηλής ασφαλιστικής κατηγορίας έχει μεν χαμηλές εισφορές (οι οποίες αυξάνονται κάθε χρόνο), αλλά η επιλογή αυτή έχει άμεσο αντίκτυπο στη σύνταξη που θα λάβουν οι ασφαλισμένοι, καθώς ακόμη και με 40 χρόνια ασφάλισης το ποσόν που προκύπτει με τα σημερινά δεδομένα είναι στα 886 ευρώ. Με 30 έτη ασφάλισης στην 1η κατηγορία η σύνταξη είναι ακόμη χαμηλότερη και υποχωρεί στα 674 ευρώ. Τα στοιχεία των νέων συντάξεων από τις εκθέσεις «Ηλιος» δείχνουν ότι λόγω των χαμηλών εισφορών δημιουργείται μια νέα γενιά χαμηλοσυνταξιούχων, για τους οποίους τα 1.000 ευρώ σύνταξης μοιάζουν αυτή τη στιγμή άπιαστο όνειρο.
Παραδειγματα
- Με 35 έως 40 χρόνια πληρωμής εισφορών στην πρώτη κατηγορία η σύνταξη κυμαίνεται μεταξύ 772 ευρώ και 886 ευρώ μικτά, ενώ μετά την εισφορά ασθένειας (και προ φόρων) τα ποσά διαμορφώνονται μεταξύ 724 ευρώ και 833 ευρώ.
- Με 30 έως 33 έτη ασφάλισης οι συντάξεις κυμαίνονται από 675 ευρώ μέχρι 727 ευρώ μικτά και μετά την κράτηση ασθένειας μένουν 634 ευρώ και 684 ευρώ αντίστοιχα.
- Αντίθετα, με την εισφορά της 6ης κατηγορίας η σύνταξη για τα 40 έτη ασφάλισης ανεβαίνει στα 1.671 ευρώ μετά τις κρατήσεις ΕΑΣ και ασθένειας και πριν από τον φόρο.
Η «παγίδα» των χαμηλών συντάξεων, με το δέλεαρ των χαμηλών εισφορών, στήθηκε με τον νόμο Κατρούγκαλου, το 2016, όπου η ελάχιστη εισφορά υπολογιζόταν με βάση το εισόδημα και οι περισσότεροι επαγγελματίες δήλωναν εισοδήματα στα όρια του τότε κατώτατου μισθού, δηλαδή 586 ευρώ μηνιαίως, με εισφορά 158 ευρώ τον μήνα.
Με την αλλαγή του νόμου Βρούτση το 2020 και τις σταθερές εισφορές, οι περισσότεροι μπήκαν στην 1η κατηγορία και παραμένουν έως σήμερα κλείνοντας ήδη μια 10ετία με πολύ χαμηλές εισφορές. Οσο πιο πολλά χρόνια μένει κανείς σε χαμηλό ασφάλιστρο τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ανεβάσει τη σύνταξή του στο μέλλον.
Κυριακάτικη Απογευματινή
