Με μία από τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις εσωτερικού ελέγχου των τελευταίων ετών, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων βάζει στο μικροσκόπιο τον πυρήνα του φορολογικού και τελωνειακού μηχανισμού της χώρας. Οι περιβόητοι «ράμπο» της υπηρεσίας ανοίγουν πλέον έναν προς έναν τους φακέλους περίπου 8.000 καταγγελιών πολιτών για υπόνοιες διαφθοράς, αδικαιολόγητο πλουτισμό και ύποπτες οικονομικές συναλλαγές δημοσίων υπαλλήλων που χειρίζονται κρίσιμες υπηρεσίες του κράτους.
Εν ενεργεία και συνταξιούχοι
Από αυτόν τον τεράστιο όγκο αναφορών, 1.469 υποθέσεις χαρακτηρίστηκαν επώνυμες και τεκμηριωμένες, με αποτέλεσμα να περνούν άμεσα στο στάδιο της διερεύνησης. Οι υπάλληλοι που εμφανίζονται στις καταγγελίες θα κληθούν να παράσχουν πειστικές εξηγήσεις για κάθε στοιχείο της περιουσιακής τους κατάστασης, αλλά και για τα οικονομικά δεδομένα της οικογένειάς τους. Για πρώτη φορά, οι έλεγχοι θα «αγγίξουν» τόσο εν ενεργεία όσο και συνταξιούχους εφοριακούς και τελωνειακούς, ενώ στο πεδίο διερεύνησης μπαίνουν ακόμη και παλιές υποθέσεις που φαίνεται να έχουν νέα στοιχεία.
Το νέο σύστημα risk analysis που ενεργοποιεί η ΑΑΔΕ υπόσχεται να αφήσει ελάχιστα σημεία ανεξερεύνητα. Με στοχευμένους και δειγματοληπτικούς ελέγχους, ακόμη και υπάλληλοι που ποτέ δεν είχαν απασχολήσει την υπηρεσία, θα χρειαστεί να αποδείξουν πως η περιουσία τους είναι αποτέλεσμα νόμιμων και δηλωμένων εισοδημάτων. Η διαδικασία θυμίζει ένα εκτεταμένο και ιδιαίτερα αυστηρό «Πόθεν Έσχες», που δεν περιορίζεται μόνο στον υπάλληλο, αλλά επεκτείνεται σε συζύγους και ανήλικα τέκνα, ενώ εξετάζονται και περιουσιακά στοιχεία στο εξωτερικό.
Στην πράξη, οι οικονομικοί επιθεωρητές της διεύθυνσης Εσωτερικών Υποθέσεων θα χαρτογραφήσουν σχολαστικά όλες τις πηγές εισοδήματος: μισθούς, αποζημιώσεις, πωλήσεις ακινήτων και μετοχών, κέρδη από τυχερά παιχνίδια, δωρεές, ακόμα και λήψη δανείων. Κάθε ευρώ που δηλώνεται -ή δεν δηλώνεται- θα πρέπει να τεκμηριώνεται με αντίστοιχα έγγραφα και τραπεζικά στοιχεία. Παράλληλα, στις δαπάνες θα ληφθεί υπόψη το σύνολο των καθημερινών εξόδων: τηλεφωνία, δίδακτρα, ασφάλιστρα, κοινόχρηστα, δάνεια, ασφαλιστικά προγράμματα. Το «παζλ» των ελέγχων θα συμπληρώνεται με στοιχεία από τράπεζες, ασφαλιστικές εταιρείες, διεθνή συστήματα αυτόματης ανταλλαγής πληροφοριών και, όπου χρειαστεί, εισαγγελικές άδειες για άνοιγμα θυρίδων.
Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί και σε περιπτώσεις επιχειρηματικών ζημιών από εταιρείες συγγενικών προσώπων, όταν υπάρχουν ενδείξεις ότι χρησιμοποιούνται σαν «βιτρίνα». Οι επιθεωρητές θα εξετάζουν αν οι ζημίες δικαιολογούνται ή αν λειτουργούν σαν προπέτασμα για παράνομη εισροή κεφαλαίων. Κάθε ύποπτη αγορά ακινήτου, κάθε ανεξήγητη κατάθεση, κάθε μεταβολή περιουσίας θα αναζητά την πηγή της.
Όλα αρχίζοουν με μια επίσημη επιστολή προς τους ελεγχόμενους. Σε αυτή, καλούνται να συμπληρώσουν αναλυτικό οικονομικό προφίλ της οικογένειάς τους. Από εκεί και πέρα, τα ψηφιακά εργαλεία της ΑΑΔΕ αναλαμβάνουν δράση. Το ηλεκτρονικό σύστημα Μητρώου Τραπεζικών Λογαριασμών προσφέρει σε πραγματικό χρόνο πρόσβαση σε κινήσεις καταθέσεων, καρτών και δανείων. Παράλληλα, οι ελεγκτές θα έχουν τη δυνατότητα να εξετάζουν χρηματιστηριακές πράξεις, μετακινήσεις πολύτιμων μετάλλων, ασφαλιστικά συμβόλαια, αλλά ακόμη και τα ψηφιακά πορτοφόλια που τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ιδιαίτερα δημοφιλή.
Στόχος τα «μαύρα»
Σε όλους τους λογαριασμούς, στόχος είναι ένας: να εντοπιστούν ανώνυμες ή ασυνήθιστες πιστώσεις που δεν συμβαδίζουν με τα δηλωμένα εισοδήματα. Εάν ένα ποσό εμφανίζεται από το πουθενά, τότε ο υπάλληλος θα πρέπει να αποδείξει την προέλευσή του. Η επιχείρηση αυτή, όπως τονίζουν πηγές της ΑΑΔΕ, δεν στοχεύει στην «τιμωρία», αλλά στην αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών σε έναν μηχανισμό που για χρόνια κατηγορούνταν για αδιαφάνεια. «Όποιος δεν έχει τίποτα να κρύψει, δεν έχει τίποτα να φοβηθεί», υπογραμμίζουν χαρακτηριστικά υπηρεσιακοί παράγοντες. Όμως για όσους έχουν πολλά να εξηγήσουν, το επόμενο διάστημα προβλέπεται ιδιαίτερα δύσκολο.
Εφημερίδα Απογευματινή
