Σε μια διαρκώς διευρυνόμενη «μαύρη τρύπα» για τον κρατικό προϋπολογισμό εξελίσσονται τα χρέη ιδιωτών προς το Δημόσιο, παρά τις κατά καιρούς ευνοϊκές ρυθμίσεις που έχουν θεσπιστεί. Τα τελευταία στοιχεία της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), τα οποία περιλαμβάνονται και στην τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, προκαλούν έντονο προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Στο τέλος Οκτωβρίου του 2025, το συνολικό ληξιπρόθεσμο υπόλοιπο διαμορφώθηκε στα 112,50 δισ. ευρώ, αυξημένο κατά 4,05 δισ. ευρώ σε σύγκριση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024. Ακόμη πιο ανησυχητικό στοιχείο αποτελεί το γεγονός ότι μόλις το 4% του θεωρητικά εισπράξιμου υπολοίπου -περίπου 3,44 δισ. ευρώ από τα 85,18 δισ. ευρώ- βρίσκεται σήμερα σε καθεστώς ρύθμισης. Την ίδια ώρα, ποσοστό 24,28% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, που αντιστοιχεί σε 27,32 δισ. ευρώ, έχει ήδη χαρακτηριστεί ανεπίδεκτο είσπραξης.
27,32 δισ. ευρώ τα ανεπίδεκτα είσπραξης χρέη (24,28% του συνολικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου)
Τα νοικοκυριά εμφανίζονται ιδιαίτερα απρόθυμα να ενταχθούν στα προγράμματα αποπληρωμής, γυρίζοντας την πλάτη στις διαθέσιμες ρυθμίσεις, γεγονός που περιορίζει δραστικά τις προοπτικές ανάκτησης εσόδων. Αντίθετα, οι επιχειρήσεις δείχνουν μεγαλύτερη διάθεση συμμόρφωσης, ιδίως για οφειλές μεσαίου ύψους, χωρίς ωστόσο να κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους για τους αυστηρούς όρους και τη μικρή διάρκεια αποπληρωμής που προβλέπουν τα ισχύοντα σχήματα.
Αναλυτικότερα, το υψηλότερο ποσοστό ρυθμισμένων οφειλών συνολικά (15,52%) εντοπίζεται στο εύρος από 500 έως 10.000 ευρώ, ενώ ειδικά για ποσά 2.000 έως 3.000 ευρώ το ποσοστό αγγίζει το 18,16%. Στα φυσικά πρόσωπα παρατηρείται αντίστοιχη εικόνα, με χαμηλή συμμετοχή σε πολύ μικρά αλλά και σε υψηλά ποσά οφειλής. Στα νομικά πρόσωπα, αντίθετα, τα υψηλότερα ποσοστά ρύθμισης καταγράφονται σε οφειλές μεταξύ 10.000 και 100.000 ευρώ, φθάνοντας το 25% στην κατηγορία 10.000-20.000 ευρώ.
Η ποιοτική ανάλυση του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, ύψους 51,93 δισ. ευρώ, δείχνει ότι σχεδόν το 61% προέρχεται από φορολογικές οφειλές. Ακολουθούν τα πρόστιμα, φορολογικά και μη, που αντιστοιχούν στο 28,43%, και οι μη φορολογικές οφειλές, όπως δάνεια και δικαστικά έξοδα, με ποσοστό 10,60%. Εντός των φορολογικών οφειλών, κυριαρχεί ο ΦΠΑ με 47,20%, ενώ ο φόρος εισοδήματος ακολουθεί με 42,11%.
Σημειώνεται ότι σχεδόν το σύνολο των εισπράξεων προέρχεται από μόλις το 31,76% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου, καθώς μεγάλα ποσά αφορούν αφερέγγυους οφειλέτες ή χρέη παλαιότερα της τελευταίας δεκαετίας. Στο πλαίσιο αυτό, η εφορία προχωρά έως το τέλος του έτους σε νέες διαγραφές χρεών ύψους 10 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9,8 δισ. αφορούν μεγάλες οφειλές άνω των 1,5 εκατ. ευρώ.
Στοχευμένες παρεμβάσεις
Μπροστά σε αυτή την εικόνα, εξετάζονται πιο στοχευμένες παρεμβάσεις, όπως εξατομικευμένες ρυθμίσεις χρεών με βάση το προφίλ, τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια κάθε οφειλέτη, όπως πρόσφατα έγραψε η «Α», και η βελτίωση της πάγιας ρύθμισης με περισσότερες δόσεις (36 από 24) και χαμηλότερο επιτόκιο. Ωστόσο, το ενδεχόμενο μιας γενναίας νέας ρύθμισης τύπου… 120 δόσεων παραμένει σε αυτήν τη φάση εκτός συζήτησης, όπως διαμηνύουν από το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης.
Εφημερίδα Απογευματινή
