Φθηνότερο ρεύμα για τουλάχιστον 100.000 οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά, που είναι ενταγμένα στο Κοινωνικό Τιμολόγιο Α, φέρνει η ενεργοποίηση του φιλόδοξου προγράμματος «Απόλλων», το οποίο είχε αρχικά ανακοινωθεί το 2023, επανασχεδιάστηκε από την αρχή και η υλοποίησή του πρόκειται να ξεκινήσει εντός του 2026.
Στο πλαίσιο του προγράμματος το ΥΠΕΝ θα προμηθευτεί κεντρικά πράσινη ηλεκτρική ενέργεια 600 MW μέσω διαγωνισμών στους οποίους θα προσέλθουν παραγωγοί ενέργειας και θα την παραχωρήσει σε έως και 95% χαμηλότερες τιμές στους καταναλωτές μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων που θα συγκροτήσουν και με τις οποίες θα συμψηφίσουν την ενέργεια αυτή με δικές τους καταναλώσεις. Θα προκύψει έτσι μια πολύ σημαντική ελάφρυνση στους λογαριασμούς ρεύματος με άμεσο αντίκτυπο στους ευάλωτους πολίτες.
95% χαμηλότερες θα είναι οι τιμές στους καταναλωτές μέσω των ενεργειακών κοινοτήτων
Το πρόγραμμα, το οποίο δεν αποσκοπεί μόνο στην αισθητή μείωση των λογαριασμών ηλεκτρικής ενέργειας των ευάλωτων καταναλωτών, αλλά θα απευθύνεται -σε δεύτερο χρόνο- σε όλους τους δήμους και τις Περιφέρειες της χώρας καθώς και σε δημοτικές επιχειρήσεις, εταιρείες ύδρευσης και άλλους, είχε απενταχθεί πρώτο από το Ταμείο Ανάκαμψης, στο οποίο είχε προβλεφθεί χρηματοδότηση 100.000.000 ευρώ, και με κυβερνητική απόφαση θα χρηματοδοτηθεί με σημαντικά υψηλότερα κονδύλια από εθνικούς πόρους.
5.400 ευρώ και κάτω πρέπει να είναι το ετήσιο εισόδημα των νοικοκυριών που θα ενταχθούν στο πρόγραμμα
Χθες, μετά και την ολοκλήρωση του ανασχεδιασμού του προγράμματος, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών, Κυριάκος Πιερρακάκης, υπέγραψαν τη σχετική Κοινή Υπουργική Απόφαση, ανάβοντας επισήμως το «πράσινο φως» για να τρέξει το «Απόλλων» για τους πολίτες. Το πρόγραμμα έχει σχεδιαστεί εκ νέου με τρόπο ώστε, αξιοποιώντας την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές από έτοιμα πάρκα που έχουν λάβει όρους σύνδεσης, και μέσω του συστήματος «ενεργειακού συμψηφισμού» να έχει πολλαπλασιαστικά οφέλη, μειώνοντας κατακόρυφα το κόστος ηλεκτροδότησης σε χιλιάδες οικονομικά ευάλωτα νοικοκυριά και σε δημοτικούς φορείς.
Συγκεκριμένα εταιρείες παραγωγής πράσινης ενέργειας, που κατά κανόνα είναι σε θέση να προσφέρουν πολύ χαμηλότερες τιμές από τις υπόλοιπες τεχνολογίες παραγωγής (π.χ. φυσικό αέριο), θα διοχετεύουν έπειτα από διαγωνισμούς σε πολύ χαμηλότερες τιμές κάθε κιλοβατώρα που παράγουν, προς όφελος των καταναλωτών που είναι ενταγμένοι στο ΚΟΤ Α, δηλαδή σε νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα κάτω των 5.400 ευρώ, καλύπτοντας το 90%-95% των ενεργειακών καταναλώσεών τους.
Πως θα λειτουργεί
Η βασική λειτουργία του προγράμματος βασίζεται στο μοντέλο του εικονικού ενεργειακού συμψηφισμού (virtual net-metering). Το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας θα προμηθεύεται -μέσω διαγωνισμών στους οποίους θα συμμετέχουν ηλεκτροπαραγωγοί- πράσινη ηλεκτρική ενέργεια από αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα με συστήματα αποθήκευσης, η οποία θα καλύπτει το μειωμένο κόστος κατανάλωσης των ευάλωτων νοικοκυριών.
Παράλληλα σε καθεμία από τις 13 Περιφέρειες της χώρας (332 δήμοι) θα συσταθεί μία Ενεργειακή Κοινότητα Πολιτών, στην οποία θα συμμετέχουν οι ωφελούμενοι κάθε περιοχής μετά την αναλυτική καταγραφή των στοιχείων τους. Η ενέργεια που παράγεται από τα έργα ΑΠΕ θα συμψηφίζεται με τις καταναλώσεις των μελών της κοινότητας, μειώνοντας απευθείας το ύψος των λογαριασμών ρεύματος. Με βάση τον αρχικό σχεδιασμό, οι σταθμοί ΑΠΕ που θα επιλεγούν θα λαμβάνουν λειτουργική ενίσχυση (ευρώ ανά μεγαβατώρα) για 20 έτη από τον Διαχειριστή ΑΠΕ και Εγγυήσεων Προέλευσης (ΔΑΠΕΕΠ).
Η «περίμετρος» των δικαιούχων κατά το πρώτο από τα δύο σκέλη του προγράμματος, αυτό δηλαδή που αφορά τους ευάλωτους καταναλωτές, θα είναι αυξημένη σε σχέση με την αρχική εκδοχή του, όπως είχε περιγραφεί στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Σύμφωνα με τα υπουργεία Ενέργειας και Οικονομικών, το πρόγραμμα προβλέπει τη διενέργεια ειδικών μειοδοτικών ανταγωνιστικών διαδικασιών για αιολικά και φωτοβολταϊκά πάρκα, για τη χορήγηση λειτουργικής ενίσχυσης σε:
– Αιολικούς σταθμούς συνολικής ισχύος 400 MW και
– Φωτοβολταϊκούς σταθμούς με ενσωματωμένη μονάδα αποθήκευσης ηλεκτρικής ενέργειας συνολικής ισχύος 200 MW.
Οι ανταγωνιστικές διαδικασίες θα διενεργηθούν από τη ΡΑΑΕΥ το αμέσως επόμενο διάστημα. Η ΚΥΑ καθορίζει μεταξύ άλλων το χρονοδιάγραμμα υλοποίησης κάθε ανταγωνιστικής διαδικασίας, το οποίο έχει ως εξής:
– Οι φωτοβολταϊκοί σταθμοί με μπαταρία πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 31 Δεκεμβρίου 2027.
– Οι αιολικοί σταθμοί πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2028.
Σημειώνεται ότι κανένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο δεν μπορεί να επιλεγεί για ποσοστό άνω του 25% της δημοπρατούμενης ισχύος των 600 MW ώστε να υπάρχει ανταγωνισμός στις προσφορές.
Βασική προϋπόθεση συμμετοχής στις ανταγωνιστικές διαδικασίες είναι τα έργα να θεωρούνται ώριμα, δηλαδή να διαθέτουν οριστική προσφορά σύνδεσης. Στον διαγωνισμό μπορούν να συμμετέχουν και φωτοβολταϊκοί σταθμοί χωρίς μπαταρία, υπό την προϋπόθεση ότι, εφόσον επιλεγούν, θα τροποποιήσουν τις άδειές τους για την προσθήκη μονάδας αποθήκευσης εκ των υστέρων.
Οι ωφελημένοι
Εκτός από τους 100.000 ευάλωτους καταναλωτές, από το συγκεκριμένο πρόγραμμα επωφελούνται 332 δήμοι και 13 Περιφέρειες της χώρας, 126 δημοτικές επιχειρήσεις ύδρευσης που λειτουργούν με 9.500 παροχές ηλεκτρισμού, οι 10 Γενικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων και οι 316 Τοπικοί Οργανισμοί Εγγείων Βελτιώσεων που λειτουργούν πάνω από 3.500 παροχές ηλεκτρισμού.
Με την υπογραφή τής εν λόγω ΚΥΑ, τηρείται η δέσμευση του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας για επανασχεδιασμό και επανεκκίνηση του προγράμματος «Απόλλων», με γνώμονα τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τα ευάλωτα νοικοκυριά μέσω της αξιοποίησης της πράσινης ενέργειας, με τρόπο που αποφέρει άμεσο όφελος σε όλους τους δικαιούχους του Κοινωνικού Οικιακού Τιμολογίου Α. Για την απένταξη του συγκεκριμένου προγράμματος από το Ταμείο Ανάκαμψης λόγω της πολυπλοκότητας του έργου, η κυβέρνηση είχε δεχθεί σφοδρή κριτική από τα κόμματα της αντιπολίτευσης και ειδικότερα το ΠΑΣΟΚ, το οποίο πλέον βρίσκεται εκτεθειμένο μετά τον ανασχεδιασμό και την έναρξη του προγράμματος.
Μετά την ΚΥΑ για την υλοποίηση του πρώτου από τα δύο σκέλη του προγράμματος «Απόλλων» θα ακολουθήσει νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση για την επέκταση του «Απόλλων» (δεύτερο σκέλος) στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης Α΄ και Β΄ βαθμού, στους Τοπικούς και Γενικούς Οργανισμούς Εγγείων Βελτιώσεων και στις Δημοτικές Επιχειρήσεις Ύδρευσης και Αποχέτευσης και των διαδόχων τους.
Εφημερίδα Απογευματινή
