Ηταν Σεπτέµβριος του 2023 όταν η Ελλάδα έγινε µέλος της λεγόµενης Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών (3SI). Πρόκειται για ένα forum, το οποίο ιδρύθηκε το 2015 µε απόφαση της Πολωνίας και της Κροατίας. Περιλαµβάνει χώρες που γεωγραφικά εκτείνονται µεταξύ της Βαλτικής,
της Μαύρης Θάλασσας, της Αδριατικής, αλλά πλέον και του Αιγαίου. Στοχεύει στην ενίσχυση της συνδεσιµότητας των κρατών αυτών στους τοµείς της ενέργειας, των µεταφορών και των τηλεπικοινωνιών, µε την υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
∆εκατρία είναι τα συµµετέχοντα µέλη, ενώ µε καθεστώς στρατηγικού εταίρου συµµετέχουν και οι ΗΠΑ, η Ιαπωνία, η Γερµανία και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Φέτος, όµως, κατά τη διάρκεια της 10ης Συνόδου, που πραγµατοποιήθηκε προ ηµερών στη Βαρσοβία, ανακοινώθηκε η ένταξη της Αλβανίας και του Μαυροβουνίου ως συνεργαζόµενων µελών, ενώ η Τουρκία και η Ισπανία απέκτησαν καθεστώς παρατηρητή. Η Ελλάδα ήταν φυσικά παρούσα στη Σύνοδο ως χώρα-κλειδί για τέτοιου είδους πρωτοβουλίες, αφού έχει το «διπλωµατικό ατού» των λιµανιών της Αλεξανδρούπολης, της Καβάλας και της Θεσσαλονίκης. Εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Εξωτερικών, Γιώργο Γεραπετρίτη.
Η είσοδος της Αγκυρας
Κατά την εναρκτήρια οµιλία του στη Σύνοδο, ο πρόεδρος της Πολωνίας, Αντρζεϊ Ντούντα, υπογράµµισε ότι η φετινή διεύρυνση ενισχύει τη γεωπολιτική ανθεκτικότητα της Ευρώπης. Εφιστώντας την προσοχή στους τρέχοντες γεωπολιτικούς κινδύνους, ο κ. Ντούντα δήλωσε: «Χάρη
σε αυτούς τους νέους συµµετέχοντες, η συνεργασία θα ενισχυθεί περαιτέρω». Οπως αναµενόταν, η Αγκυρα πανηγύρισε γι’ αυτήν την εξέλιξη, µε τον τουρκικό Τύπο να κοµπάζει για το γεγονός ότι η γείτονα συµπεριελήφθη επισήµως ως «χώρα-γέφυρα» στη γιγαντιαία στρατηγική γραµµή µεταξύ της Βαλτικής, της Αδριατικής και της Μαύρης Θάλασσας. Η Τουρκία εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Μεταφορών και Υποδοµών, Αµπντουλκαντίρ Ουράλογλου, και πλέον θα µετέχει στην οµάδα των κρατών, τα οποία προωθούν έργα που φιλοδοξούν να συνδέσουν την Ευρώπη στον άξονα Βορρά-Νότου.
Προς τη γείτονα
Από την πλευρά του, ο κ. Γεραπετρίτης έστειλε ένα µήνυµα στην Τουρκία. Σχολιάζοντας τις νέες προσθήκες στην 3SI, είπε: «Οι πτυχές της ασφάλειας, της ανθεκτικότητας και της διαφοροποίησης που προωθεί η Πρωτοβουλία µας σε αυτό το κοµµάτι της Ευρώπης και στον κόσµο συνολικά
είναι αυτές που προσελκύουν το αυξανόµενο ενδιαφέρον και άλλων κρατών να συνδεθούν µαζί της.
Σε αυτό το πλαίσιο, καλωσορίζουµε φέτος την Αλβανία και το Μαυροβούνιο, ως τα νέα συνδεδεµένα µέλη. Καλωσορίζουµε, επίσης, ως νέους στρατηγικούς εταίρους την Ισπανία και την Τουρκία, ενώ, ταυτόχρονα, θεσπίζουµε σήµερα, πρώτη φορά, όρους και προϋποθέσεις για τους στρατηγικούς εταίρους µας». Οι προϋποθέσεις αυτές, στις οποίες αναφέρθηκε ο υπουργός, ήταν ένα έµµεσο πλην όµως ξεκάθαρο µήνυµα προς την Τουρκία.
«Η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών δεν είναι µόνο µια συµµαχία κρατών που επιδιώκουν να επιτύχουν ισχυρότερη συνδεσιµότητα σε όλους τους τοµείς. Είναι µία οικογένεια εθνών που οφείλει να είναι βαθιά ριζωµένη σε δηµοκρατικές αξίες, στο κράτος δικαίου και σε µία διεθνή αρχιτεκτονική ασφάλειας βασισµένη σε κανόνες», προειδοποίησε.
Στη Σύνοδο της Τρίτης, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν επένδυση (έως και) 300 εκατοµµυρίων δολαρίων στο Ταµείο Επενδύσεων της Πρωτοβουλίας των Τριών Θαλασσών, ενισχύοντας έτσι την οικονοµική ανάπτυξη και τη διασυνδεσιµότητα στην περιοχή. Επίσης, η Google δεσµεύθηκε να επενδύσει 5 εκατ. δολάρια στην ψηφιακή αναβάθµιση των χωρών-µελών της 3SI.
Σύσσωµη η Σύνοδος εξέφρασε την υποστήριξή της στην αµυνόµενη Ουκρανία, ενισχύοντας τη δέσµευση για την ένταξή της στην Ε.Ε. και την ενσωµάτωσή της σε έργα της Πρωτοβουλίας, µε στόχο την οικονοµική και ενεργειακή της ανεξαρτησία.
«Η Ουκρανία συνεχίζει να απολαµβάνει την πλήρη και ακλόνητη στήριξή µας, τη στιγµή που όλοι µας αναµένουµε οι εν εξελίξει ειρηνευτικές διαπραγµατεύσεις να αποδώσουν τελικά καρπούς. Η Πρωτοβουλία των Τριών Θαλασσών είναι, πράγµατι, ένα από τα fora που µπορούν να συµβάλουν καθοριστικά στην ανάκαµψη και την ανοικοδόµηση της χώρας αυτής, που µαστίζεται από τον πόλεµο, καθώς και στη συνδεσιµότητά της µε περιφερειακά δίκτυα υποδοµών, µε απώτατο στόχο την ένταξή της στην Ε.Ε.», δήλωσε σχετικά ο κ. Γεραπετρίτης.
Ενέργεια και Ιόνιο
Εν µέσω γεωπολιτικών προκλήσεων, τα έργα διασυνδεσιµότητας µεταξύ Ελλάδας και γειτονικών χωρών, όπως οι µονάδες επαναεριοποίησης φυσικού αερίου στην Αλεξανδρούπολη (FSRU), οι ενεργειακές διασυνδέσεις µε γειτονικές βαλκανικές χώρες, όπως ο αγωγός (IGB) που µας συνδέει µε τη Βουλγαρία, καθώς και τα προγραµµατιζόµενα έργα ενεργειακής διασύνδεσης µε τη Βόρεια Αφρική και τη Μέση Ανατολή, αποτελούν παραδείγµατα της προστιθέµενης αξίας της συµµετοχής.
Κυριακάτικη Απογευματινή
