Από την ανελευθερία φτάσαμε στο άλλο άκρο: Στην ασυδοσία που παρέχουν οι ελευθερίες, στον αυταρχισμό των μειοψηφιών και στην καταδυνάστευση της σιωπηρής πλειοψηφίας, στην τοξικότητα ως μέσου πολιτικής κυριαρχίας.
Τις προάλλες είχε πέσει πλαγίως το μάτι μου σε άρθρο του καθηγητή κ. Μεταξά στο «Βήμα». Διάβασα επιπολαίως τον τίτλο και νόμισα ότι έλεγε «Μεροληψία υπέρ της μαινόμενης Δημοκρατίας», ενώ ο σωστός τίτλος ήταν «Μεροληψία υπέρ της αμυνόμενης Δημοκρατίας»! Υπό μία έννοια, σκέφτηκα ότι και οι δύο τίτλοι απηχούν μία πραγματικότητα. Λ.χ. σωστά επισημαίνει, μεταξύ άλλων, ο καθηγητής ότι «δεν πρέπει να αφήσει η Δημοκρατία τις ελευθερίες που η ίδια διασφαλίζει και γι’ αυτούς που την επιβουλεύονται, να αξιοποιηθούν για την κατάλυσή της…».
Σωστός, όμως, είναι και ο λανθασμένος τίτλος που νόμισα ότι διάβασα περί μαινόμενης Δημοκρατίας και της μεροληψίας που δείχνεται σήμερα υπέρ της. Δηλαδή να ανεχόμαστε μία αφηνιασμένη Δημοκρατία έτσι, όπως εκλεγμένοι -κατά τα άλλα κατά δημοκρατικό τρόπο- τη στιγματίζουν με τη συμπεριφορά τους, εντός και εκτός Κοινοβουλίου, με αυτά τα χαρακτηριστικά. Του αφιονισμού και του ακραίου φανατισμού. Άλλωστε, όπως επισημαίνει πολύ σωστά ένας άλλος καθηγητής, ο κ. Στ. Δημητρίου, «Δημοκρατία δεν σημαίνει μόνο εκλογικοί κύκλοι και αντιπροσώπευση. Είναι και μέριμνα για τις προϋποθέσεις της καλλιέργειας και της ανάπτυξης της προσωπικότητας των πολιτών…».
Ε, δεν λες και ότι συμβάλλει η μαινόμενη Δημοκρατία έτσι, όπως αρέσει σε ορισμένους πολιτικούς, στην καλλιέργεια των πολιτών!
Ασφαλώς και υπάρχουν και σκεπτόμενοι Έλληνες -που δεν περιμένουν να καλλιεργηθεί η προσωπικότητά τους από το πολιτικό σύστημα- που διαβλέπουν τους κινδύνους από μία εν διαρκή αφιονισμό Δημοκρατία, έτσι τουλάχιστον όπως τη διαμορφώνουν συγκεκριμένες συμπεριφορές συγκεκριμένων πολιτικών ανδρών και γυναικών. Και ασφαλώς, αναζητώντας και τα αίτια αυτής της -εν μέρει έστω- εθνικής κατάντιας, έχουν κάθε λόγο να τα αποδώσουν, κατ’ αρχάς ως συνέπεια, στην ανελευθερία που ίσχυσε για κάποια χρόνια στη χώρα μας, πριν από τη Μεταπολίτευση. Διότι στο όνομα της Δημοκρατίας και των θεσμών της που αποκαταστάθηκαν φτάσαμε στο άλλο άκρο. Στην ασυδοσία που παρέχουν οι ελευθερίες, στον αυταρχισμό των μειοψηφιών και στην καταδυνάστευση της σιωπηρής πλειοψηφίας, στην τοξικότητα ως μέσου πολιτικής κυριαρχίας.
Αυτή είναι η μία όψη των αιτίων. Η άλλη είναι η εξής: Ότι στα χρόνια της Μεταπολίτευσης, ένας ολόκληρος πολιτικός κόσμος, κουβαλώντας μέσα του τα συμπλέγματα παρελθόντων ετών, κατά τα οποία οι -υπό ευρεία έννοια- δημοκρατικοί θεσμοί είχαν πληγεί, θεώρησε σκόπιμο να έχει μία μονοσήμαντη όσο και βολική αποστολή. Να εισαγάγει σε όλες του τις αποφάσεις λαϊκίστικα στοιχεία ως απόδειξη των δημοκρατικών του προθέσεων, καθώς και να επιτρέπει να κυριαρχεί κάθε λαϊκή αυθαιρεσία που ερμηνευόταν a priori ως επιβεβαίωση μίας αυταπόδεικτης δημοκρατικότητας που εξασφάλιζε στη λειτουργία της κοινωνίας.
Ειδικότερα, δε, όσον αφορά τα χαρακτηριστικά της κοινωνίας αυτής, πολτοποιήθηκαν, διά του λαϊκισμού -και μάλιστα στο όνομα της δημοκρατίας- αξίες, πρόσωπα, Αρχές και -το κυριότερο- συνειδήσεις (προκειμένου οι επάνω να πάνε κάτω και οι κάτω επάνω). Όσον αφορά δε, τους θεσμούς, τέτοιες πολιτικές πρακτικές δεν εξασφάλισαν μία υγιή κοινωνική λειτουργία, ώστε να μη ζήσουμε και το φαινόμενο της διάβρωσης που επέτρεψε τη διαφθορά της κρατικής μηχανής. Μιας διαφθοράς που αποκαλύπτεται κάθε λίγο και λιγάκι ακόμη και σήμερα.
Βεβαίως σε αυτά που είναι λογικό να μην αρέσουν και που θεωρητικά τουλάχιστον διαβρώνουν τη Δημοκρατία, έχει και ο λαός τη δική του ευθύνη. Όταν λ.χ. βλέπεις σε δημοσκοπήσεις να επιβραβεύεται η τοξικότητα και το είδος της μαινόμενης Δημοκρατίας, δεν μπορείς παρά να καταλογίσεις ευθύνες και σε μερίδα της κοινωνίας που ανέχεται και, διά της επιβράβευσής της, συντηρεί αυτό το είδος της Δημοκρατίας. Ζούμε σήμερα κάτι ανάλογο με αυτό που γινόταν στο παρελθόν, όταν η κοινωνία ή μεγάλο μέρος αυτής ανεχόταν τις λαϊκίστικες πολιτικές, καθώς θεωρούσε ότι εφαρμόζονταν υπέρ της. Οπότε είχε κάθε λόγο να τις ευνοεί. Όμως στο τέλος, ο λαός πέφτει συνήθως από τα σύννεφα, διερωτώμενος τι τελικά έφταιξε όταν έρχονται οι κρίσεις και είναι αναγκασμένος να υποστεί τις συνέπειες που είναι αποτέλεσμα και δικών του επιλογών.
Το ερώτημα είναι ως πότε η ελληνική Δημοκρατία θα εμφανίζεται μαινόμενη. Απάντηση σε αυτό μπορεί να δώσει η ίδια η κοινωνία, καθώς -όπως προαναφέρθηκε- η στάση της είναι που αποτελεί κίνητρο για να χρησιμοποιεί μέρος του πολιτικού συστήματος την τοξικότητα, τον ακραίο λόγο, τη συνωμοσιολογική επιχειρηματολογία, ώστε ο υπέρτατος των θεσμών να εμφανίζεται με τη μορφή, όχι απλώς της μαινόμενης, αλλά της ασύδοτης Δημοκρατίας…
Εφημερίδα Απογευματινή
