Έντονη ανησυχία προκαλούν στην Αθήνα οι πληροφορίες που έρχονται από τη Λιβύη, καθώς λιβυκά μέσα ενημέρωσης μεταδίδουν ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων στο Τομπρούκ εξετάζει το ενδεχόμενο κύρωσης του Τουρκολιβυκού μνημονίου για τις θαλάσσιες ζώνες. Εάν επιβεβαιωθεί η πρόθεση αυτή, θα πρόκειται για σοβαρή μεταβολή στάσης από μια πολιτική αρχή που έως τώρα θεωρείτο σύμμαχος της Ελλάδας στη συγκεκριμένη υπόθεση.
Σε αντίθεση με την φιλοτουρκική κυβέρνηση της Τρίπολης, η Ανατολική Λιβύη – με πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο τη Βεγγάζη – διατηρούσε στενές σχέσεις με την Αθήνα. Ο στρατάρχης Χαλίφα Χάφταρ και ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου Ακίλα Σάλεχ είχαν, κατά το παρελθόν, ανοικτούς διαύλους επικοινωνίας με Έλληνες αξιωματούχους και ουδέποτε στήριξαν τις τουρκικές επιδιώξεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι από το 2019, οπότε και υπεγράφη το περιβόητο μνημόνιο Άγκυρας – Τρίπολης, η μη κύρωσή του από τη λιβυκή Βουλή χρησιμοποιούνταν από την Ελλάδα – και όχι μόνο – ως επιχείρημα για την ακυρότητά του. Το ενδεχόμενο αλλαγής αυτής της στάσης και πιθανής επικύρωσης του κειμένου δημιουργεί νέα δεδομένα, αυξάνοντας την πίεση προς το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών.
Το λιβυκό πρακτορείο ειδήσεων LAMA μετέδωσε πρόσφατα ότι συγκροτήθηκε τεχνική επιτροπή από τη Βουλή των Αντιπροσώπων, με σκοπό τη μελέτη της επίμαχης συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες μεταξύ Τουρκίας και της τότε μεταβατικής λιβυκής κυβέρνησης. Η συμφωνία αυτή είχε προκαλέσει θύελλα αντιδράσεων, καθώς οριοθετούσε ΑΟΖ χωρίς να λαμβάνει υπόψη την ύπαρξη των ελληνικών νησιών.
Μια ανάσα από την κύρωση του μνημονίου
Σύμφωνα με πληροφορίες του iapogevmatini.gr, η επιτροπή εξετάζει πλέον σοβαρά το ενδεχόμενο να εισηγηθεί την κύρωση της συμφωνίας, γεγονός που, εάν υλοποιηθεί, θα προσθέσει έναν ακόμη διπλωματικό «πονοκέφαλο» στην Αθήνα.
Το ελληνικό διπλωματικό επιτελείο παρακολουθεί με ιδιαίτερη προσοχή τις εξελίξεις, καθώς ένα τέτοιο βήμα από την Ανατολική Λιβύη θα σήμαινε ανατροπή των μέχρι πρότινος ισορροπιών στην περιοχή και αναβάθμιση του ρόλου της Άγκυρας στη Βόρεια Αφρική και την Ανατολική Μεσόγειο.
Δεν φτάσαμε τυχαία ως εδώ. Όσο η Αθήνα και η Άγκυρα προσπαθούσαν να τηρήσουν τις ισορροπίες στα ελληνοτουρκικά, αγνοώντας το τεράστιο αγκάθι που λέγεται Τουρκολιβυκό μνημόνιο, η Γείτονα επιδιδόταν σ’ ένα έντονο διπλωματικό «φλερτ» με αποδέκτη αυτού… τη Βεγγάζη. Διατηρώντας τις καλές σχέσεις με τον «πρωθυπουργό» της Λιβύης, Ντμπέιμπα, η Τουρκία προσέγγιζε παράλληλα τον Χάφταρ και τον Σάλεχ. Αμφότεροι, μάλιστα, πήγαν στην Άγκυρα, με τον Χάφταρ να συναντά και τον Τούρκο Υπουργό Άμυνας, Γιασάρ Γκιουλέρ.
Στη Λιβύη ο Γεραπετρίτης
Ο Έλληνας πρέσβης στην Τρίπολη, ο εμπειρότατος κ. Νικόλαος Γαριλίδης, η θητεία του οποίου λήγει περί τα τέλη του 2025, συναντήθηκε -σύμφωνα με τα λιβυκά ΜΜΕ- με τον υπουργό Εξωτερικών της «κυβέρνησης» της Τρίπολης, Αλ Τάχερ Αλ Μπαούρ, για μια ανασκόπηση των διμερών μας σχέσεων. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι στο εγγύς μέλλον ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα μεταβεί στη Λιβύη. Όπως πρώτη είχε γράψει η στήλη Big Mouth, ο Υπουργός Εξωτερικών σχεδίαζε εδώ και καιρό αυτό το ταξίδι. Αρχικά, ακουγόταν ότι θα πήγαινε μαζί με τον Μάκη Βορίδη, μιας και οι μεταναστευτικές και προσφυγικές ροές που ξεκινούν από τη Λιβύη και φτάνουν στην Κρήτη, προβληματίζουν την κυβέρνηση.
Ωστόσο, νεότερες πληροφορίες του iapogevmatini.gr, αναφέρουν ότι υπό το φως των δυσοίωνων εξελίξεων, ο κ. Γεραπετρίτης περιμένει να δει πού θα «κάτσει η μπίλια» ως προς το θέμα της κύρωσης του Τουρκολιβυκού μνημονίου και μετά θα σπεύσει στη Λιβύη, κατά πάσα πιθανότητα μόνος του.
Χατζηδάκης: Η συμφωνία με Chevron ακυρώνει το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιo
«Το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι παράνομο. Δεν αναγνωρίζεται από εμάς. Δεν αναγνωρίζεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν αναγνωρίζεται από κανένα σοβαρό κράτος. Επομένως δεν υφίσταται κάποιο θέμα, ούτως ή άλλως. Αλλά ακόμα περισσότερο, πριν από δύο περίπου μήνες, μια από τις δύο πιο μεγάλες πετρελαϊκές εταιρείες του κόσμου, η αμερικάνικη Chevron, ήρθε μέσα στα όρια του περιβόητου αυτού παράνομου τουρκολιβυκού μνημονίου. Και δέχτηκε, με βάση πρωτοβουλία της Ελλάδας, να κάνει έρευνες υδρογονανθράκων. Ακυρώνοντας στην πράξη όλα αυτά περί δήθεν τουρκολιβυκού μνημονίου. Νομίζω ότι αποδίδουμε στη συζήτηση αυτή λίγο παραπάνω σημασία από ό,τι έχει. Διότι έχουμε τη Chevron και έχουμε και το ότι δεν αναγνωρίζεται από πουθενά αυτό το εξωφρενικό ούτως ή άλλως μνημόνιο». Αυτό τόνισε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Κωστής Χατζηδάκης σε συνέντευξή του στον ραδιοφωνικό σταθμό Real Fm 97,8.
