Ραγδαίες εξελίξεις σημειώνονται στη Βουλή μετά την απόφαση του Εκλογοδικείου για έκπτωση τριών βουλευτών που εξελέγησαν με τους Σπαρτιάτες. Το Κοινοβούλιο θα λειτουργεί πλέον με 297 βουλευτές για πρώτη φορά στην κοινοβουλευτική ιστορία, ενώ η πλειοψηφία μειώνεται στους 149 από τους 151 βουλευτές.
Η έκπτωση των Βασίλη Στίγκα, Πέτρου Δημητριάδη και Αλέξανδρου Ζερβέα από το Εκλογοδικείο οδήγησε στη διάλυση της Κοινοβουλευτικής Ομάδας των Σπαρτιατών. Μένουν πλέον μόλις δύο βουλευτές εκλεγμένοι με τους Σπαρτιάτες, οι Αθανάσιος Χαλκιάς και Ιωάννης Κόντης.
Σύμφωνα με την απόφαση του Εκλογοδικείου, οι τρεις βουλευτές που έχασαν την ιδιότητά τους δεν θα αντικατασταθούν. Δεν θα υπάρξει ανακατανομή των τριών εδρών και το Κοινοβούλιο θα αριθμεί 297 βουλευτές.
Αλλαγές στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία
Η συγκεκριμένη εξέλιξη φέρνει σημαντικές αλλαγές στη λειτουργία της Βουλής. Ενώ αναμένεται η επίσημη κοινοποίηση της απόφασης του Εκλογοδικείου, το Κοινοβούλιο θα συνεχίσει να λειτουργεί με 297 βουλευτές.
Η πλειοψηφία πέφτει στους 149 βουλευτές από τους 151 που ίσχυε στο Κοινοβούλιο των 300 εδρών. Αυτή η αλλαγή επηρεάζει τη δυναμική των ψηφοφοριών και των αποφάσεων στη Βουλή.
Συνέπειες της απόφασης του Εκλογοδικείου
Οι βουλευτές που εκπίπτουν από το βουλευτικό τους αξίωμα δεν υποχρεούνται να επιστρέψουν την αποζημίωση, καθώς επιτέλεσαν κανονικά τα κοινοβουλευτικά τους καθήκοντα από την εκλογή τους έως την ημέρα της έκπτωσης.
Οι κυριότερες αλλαγές περιλαμβάνουν:
• Απώλεια εκπροσώπησης στη Διάσκεψη των Προέδρων
• Αλλαγές στη σύνθεση των κοινοβουλευτικών επιτροπών
• Μείωση του συνολικού αριθμού των βουλευτών σε 297
Η απόφαση του Εκλογοδικείου σηματοδοτεί μια ιστορική στιγμή για τη Βουλή, καθώς για πρώτη φορά το Κοινοβούλιο δεν θα έχει 300 βουλευτές αλλά θα λειτουργεί με μειωμένο αριθμό μελών.
Ρεκόρ ανεξάρτητων βουλευτών
Ιστορικό ρεκόρ ανεξάρτητων βουλευτών καταγράφεται στο ελληνικό κοινοβούλιο, καθώς ο αριθμός τους ανέρχεται πλέον στις 25 έδρες. Η αύξηση από τους 23 βουλευτές που υπήρχαν προηγουμένως αποτελεί πρωτοφανές γεγονός στα κοινοβουλευτικά χρονικά της χώρας.
Αυτή η εξέλιξη επηρεάζει άμεσα τις ισορροπίες εντός του κοινοβουλίου και δημιουργεί νέες προοπτικές για τη διαμόρφωση πολιτικών συμμαχιών.
Η παρουσία 25 ανεξάρτητων βουλευτών στη Βουλή αναμένεται να επηρεάσει σημαντικά τη διαδικασία λήψης αποφάσεων. Οι ανεξάρτητοι βουλευτές αποκτούν μεγαλύτερη διαπραγματευτική δύναμη και μπορούν να διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο σε κρίσιμες ψηφοφορίες.
Με 297 βουλευτές η Βουλή, αντί των 300
Για πρώτη φορά στην ιστορία της μεταπολίτευσης, η Βουλή των Ελλήνων θα λειτουργήσει με 297 βουλευτές, αντί των 300, λόγω της έκπτωσης των τριών εκλεγμένων εκπροσώπων, χωρίς αντικατάστασή τους. Αυτό προβλέπεται από τη σχετική νομολογία όταν η ακύρωση αφορά την υποβολή λίστας με ψευδή στοιχεία ή υποκρυπτόμενη πολιτική καθοδήγηση.
Η απόφαση του Εκλογοδικείου θεωρείται δεσμευτική και τελεσίδικη, ενώ προκαλεί ευρύτερο πολιτικό προβληματισμό σχετικά με τη νομοθετική θωράκιση απέναντι σε ακραίους πολιτικούς σχηματισμούς που επιχειρούν να επανέλθουν στη δημόσια ζωή μέσω έμμεσων οδών.
Τελευταία φορά που υπήρξε διάλυση Κοινοβουλευτικών Ομάδων στο Κοινοβούλιο, ήταν την περίοδο 2015 – 2019, όταν διαλύθηκε η Κ.Ο των Ανεξάρτητων Ελλήνων και της Ένωσης Κεντρώων.
Ιστορικά παραδείγματα
Η απόφαση του Εκλογοδικείου για την έκπτωση των τριών βουλευτών των Σπαρτιατών είναι πρωτοφανής στη μεταπολιτευτική ιστορία, καθώς είναι η πρώτη φορά που το Ανώτατο Ειδικό Δικαστήριο ακυρώνει την εκλογή βουλευτών λόγω πολιτικής υποκρυπτόμενης καθοδήγησης από καταδικασμένο πρόσωπο.
Ωστόσο, υπήρξαν στο παρελθόν περιπτώσεις που το Εκλογοδικείο προχώρησε σε μεμονωμένες ακυρώσεις εκλογής βουλευτών, αλλά για τεχνικούς ή διαδικαστικούς λόγους:
2000 – Εκλογική περιφέρεια Ροδόπης: Το Εκλογοδικείο ακύρωσε την εκλογή του βουλευτή του ΠΑΣΟΚ Ιλχάν Αχμέτ, λόγω ζητημάτων με σταυρούς προτίμησης. Τη θέση του κατέλαβε ο δεύτερος επιλαχών.
2012 – Στάθης Μπούκουρας (Χρυσή Αυγή): Ενώ δεν υπήρξε ακύρωση από το Εκλογοδικείο, ο Μπούκουρας είχε τεθεί σε προσωρινή κράτηση για συμμετοχή σε εγκληματική οργάνωση. Η πολιτική και θεσμική πίεση τότε αναζωπύρωσε τον διάλογο για το ποινικό υπόβαθρο των υποψηφίων βουλευτών, οδηγώντας αργότερα σε νομοθετικές ρυθμίσεις.
2023 – Αποκλεισμός Κόμματος Κασιδιάρη: Το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε τον αποκλεισμό του κόμματος «Έλληνες» του Ηλία Κασιδιάρη από τις εκλογές, με το σκεπτικό ότι πρόκειται για μηχανισμό «συνέχειας εγκληματικής οργάνωσης». Η απόπειρα επανεμφάνισης μέσω των «Σπαρτιατών» φαίνεται να επιβεβαιώθηκε σήμερα εκ των υστέρων, με την τελεσίδικη απόφαση του Εκλογοδικείου.