Η πολιτική επιστροφών αποτελεί θεμέλιο λίθο κάθε σοβαρής μεταναστευτικής στρατηγικής και όχι απλώς διοικητικό εργαλείο, τόνισε ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, Μάκης Βορίδης, κατά τη διάρκεια του ετήσιου συνεδρίου της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας για το Άσυλο (EUAA). Το συνέδριο διεξήχθη στη Μάλτα με θέμα «EU Asylum at a Crossroads» και επικεντρώθηκε στις νέες προκλήσεις της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.
Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο
Στην παρέμβασή του στο πάνελ «Migration & Asylum at a Crossroads: Where do we go from here?», ο κ. Βορίδης ανέπτυξε τις θέσεις της Ελλάδας για την εφαρμογή του νέου Ευρωπαϊκού Συμφώνου για τη μετανάστευση και το άσυλο. Το Σύμφωνο τίθεται σε εφαρμογή τον Ιούνιο του 2026 και αποτελεί «ένα εξαιρετικά απαιτητικό νομοθετικό και διοικητικό έργο».
Ο υπουργός επεσήμανε ότι η αποτελεσματικότητα του Συμφώνου θα κριθεί από μετρήσιμα αποτελέσματα και όχι από γενικές διακηρύξεις. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε: «Πόσο γρήγορα εκδίδονται οι αποφάσεις ασύλου, πόσες είναι εθελοντικές ή αναγκαστικές επιστροφές, τι συμβαίνει σε πρώτο και δεύτερο βαθμό, αυτοί είναι οι δείκτες που θα δείξουν την πραγματική πρόοδο».
Κοινός ευρωπαϊκός μηχανισμός επιστροφών
Ο κ. Βορίδης υπογράμμισε ότι η Ελλάδα στηρίζει πλήρως την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την καθιέρωση ενός κοινού ευρωπαϊκού μηχανισμού επιστροφών. Η αναγνώριση και εκτέλεση αποφάσεων επιστροφής μεταξύ κρατών μελών, χωρίς επανάληψη της διαδικασίας, «θα καταστήσει το σύστημα πιο ευέλικτο και αποδοτικό».
Στόχος του νέου μηχανισμού είναι η ταχύτερη εκδίκαση αιτημάτων και η σύνδεση της ολοκλήρωσης με άμεσες επιστροφές, βελτιώνοντας έτσι τη συνολική αποτελεσματικότητα της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής.
Διμερείς συμφωνίες και νόμιμη μετανάστευση
Ο υπουργός αναφέρθηκε στις διμερείς συμφωνίες που έχει υπογράψει η Ελλάδα με την Αίγυπτο και το Μπαγκλαντές. Οι συμφωνίες αυτές ρυθμίζουν τη νόμιμη μετανάστευση στον γεωργικό και κατασκευαστικό τομέα, ενώ παράλληλα προβλέπουν υποχρέωση επιστροφής των υπηκόων που διαμένουν παράνομα.
Ο κ. Βορίδης τόνισε την ανάγκη ενίσχυσης των διοικητικών υποδομών για την υλοποίηση των συμφωνιών και ανέδειξε ως βέλτιστο μοντέλο τη συλλογική διαπραγμάτευση σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Χαρακτήρισε ως ρεαλιστική εναλλακτική τη συντονισμένη δράση μεταξύ κρατών μελών με κοινά συμφέροντα.
Aυξημένες μεταναστευτικές ροές
Αναφορικά με την ετοιμότητα της Ελλάδας να ανταποκριθεί σε πιθανή αύξηση των μεταναστευτικών ροών λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων, όπως η κατάσταση στο Ιράν, ο υπουργός υπογράμμισε ότι η χώρα διαθέτει ένα από τα πλέον αξιόπιστα και λειτουργικά συστήματα υποδοχής και ασύλου στην Ευρώπη.
«Η Ελλάδα μπορεί να ανταποκριθεί σε αυξημένες ροές, στο βαθμό που αυτές παραμένουν διαχειρίσιμες. Όμως, κανένα σύστημα δεν είναι άτρωτο απέναντι σε μαζική και ανεξέλεγκτη πίεση. Η διαφορά μεταξύ διαχείρισης και κρίσης είναι θέμα αριθμών», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Αποκατάσταση εμπιστοσύνης
Ολοκληρώνοντας την τοποθέτησή του, ο υπουργός επεσήμανε ότι η επιτυχία της ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής δεν θα κριθεί από τις προθέσεις, αλλά από την ικανότητα παραγωγής απτών αποτελεσμάτων.
«Η εμπιστοσύνη των πολιτών δεν αποκαθίσταται με διακηρύξεις και θα αποκατασταθεί μόνο όταν οι πολιτικές εφαρμοστούν και αποδώσουν στην πράξη», τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Βορίδης, υπογραμμίζοντας τη σημασία της πρακτικής εφαρμογής των μεταναστευτικών πολιτικών.
