Η ετήσια έκθεση της Αρχής Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (ΑΔΙΠΠΔΕ) για το 2024, καθώς και τα αποτελέσματα του Προγράμματος Διεθνούς Αξιολόγησης των μαθητών -γνωστού ως PISA- για το 2022, το οποίο διεξάγεται από τον Οργανισμό Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης (ΟΟΣΑ) κάθε τρία χρόνια, συμπλέουν σε μια σειρά συμπερασμάτων, τα οποία αναδεικνύουν ότι το ελληνικό σχολείο, σε όλες τις εκπαιδευτικές του βαθμίδες, είναι αντιμέτωπο με σοβαρές προκλήσεις.
Κοινός τόπος και των δύο ερευνών είναι η ανησυχητική διαπίστωση, η οποία δυνητικά μπορεί να έχει καταστροφικές συνέπειες για το κοινωνικό σύνολο σε πολλαπλά επίπεδα, ότι ένα στα πέντε ελληνόπουλα αποφοιτά από το ελληνικό σχολείο λειτουργικά αναλφάβητο. Με άλλα λόγια, ένα σημαντικό ποσοστό μαθητών, που ξεπερνά το 20% κατά την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης, αντιμετωπίζει σοβαρές δυσκολίες στην κατανόηση του σχολικού γραπτού λόγου και σε ακόμη μεγαλύτερο βαθμό στην παραγωγή γραπτού λόγου.
Οι παθογένειες αυτές φυσικά είναι απότοκο δεκαετιών, τις οποίες η παρούσα κυβέρνηση με μια δέσμη μέτρων προσπαθεί να ανατρέψει, εφαρμόζοντας ένα διαφορετικό μοντέλο εκπαιδευτικής διαδικασίας με το βλέμμα στραμμένο στο μέλλον: από την εισαγωγή εργαστηρίων δεξιοτήτων, τα νέα προγράμματα σπουδών, την εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας ήδη από το νηπιαγωγείο, την αύξηση των ωρών λειτουργίας των ολοήμερων σχολείων, την πρόσληψη χιλιάδων νέων εκπαιδευτικών, τον σταδιακό ψηφιακό μετασχηματισμό της μαθησιακής διαδικασίας, αλλά και την εφαρμογή της ελάχιστης βάσης εισαγωγής στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Το ελληνικό σχολείο έχει εισέλθει σε μια μεταρρυθμιστική τροχιά, η οποία απαιτεί ακόμα πιο τολμηρές παρεμβάσεις επί τη βάσει των εισηγήσεων των αρμόδιων εθνικών και διεθνών εκπαιδευτικών φορέων αλλά και των αναγκών ενός ραγδαία εξελισσόμενου διεθνούς περιβάλλοντος. Αποτελεί αδήριτη ανάγκη, λοιπόν, να στρέψουμε την προσοχή μας στις αρχικές τάξεις του δημοτικού, όπου εντοπίζονται εν πρώτοις τα προβλήματα, για τα οποία μπορούν έγκαιρα να ληφθούν μέτρα, και πρόληψης και αντιμετώπισης.
Με την τεχνητή νοημοσύνη να βρίσκεται επί θύραις σε όλα τα πεδία της ζωής μας, η προπαρασκευή των παιδιών μας, ώστε να συγχρονιστούν με τον ρυθμό της εποχής, είναι ζωτικής σημασίας. Είναι κρίσιμο να μπορούν οι νέοι μας να διαγνώσουν με συνέπεια και αυτοπεποίθηση εάν αυτό που διαβάζουν είναι λόγου χάριν fake news: είναι ζήτημα κυρίως λειτουργίας των θεσμών και της ποιότητας της Δημοκρατίας μας!
Είναι πρόδηλο ότι οι προκλήσεις στο εκπαιδευτικό μας σύστημα συνθέτουν μια δισεπίλυτη εξίσωση, στην οποία έρχεται να προστεθεί και η έξαρση του φαινομένου της εγκληματικότητας ανηλίκων. Η κυβερνητική πολιτική δεν εστιάζει σε εύκολες και εύηχες λύσεις, αλλά ξεδιπλώνει μια ρηξικέλευθη μεταρρυθμιστική ατζέντα. Η καταπολέμηση του θλιβερού φαινομένου του λειτουργικού αναλφαβητισμού στις ελληνικές τάξεις αποτελεί ζήτημα μείζονος εθνικής προτεραιότητας, στο οποίο οφείλουμε να στρέψουμε μετ’ επιτάσεως την προσοχή μας συνολικά ως κοινωνία.
* Ο κ. Μπαραλιάκος είναι βουλευτής Πιερίας της ΝΔ
Εφημερίδα Απογευματινή