Σε έναν κόσµο όπου οι επιδηµίες εξαπλώνονται ραγδαία, η κλιµατική κρίση εντείνεται και η απώλεια της βιοποικιλότητας είναι καθηµερινή πραγµατικότητα, η ανάγκη για µια νέα, ολιστική προσέγγιση στην Υγεία δεν είναι πλέον θεωρητική. Είναι επιτακτική. Αυτή η προσέγγιση ονοµάζεται Ενιαία Υγεία (One Health). Η έννοια της Ενιαίας Υγείας βασίζεται σε µια απλή αλλά ισχυρή παραδοχή: η υγεία των ανθρώπων, των ζώων και του περιβάλλοντος είναι αλληλένδετες. ∆εν µπορούµε να προστατεύσουµε τη δηµόσια Υγεία χωρίς να διασφαλίσουµε την υγεία των οικοσυστηµάτων και των ζώων µε τα οποία συνυπάρχουµε.
Περίπου το 75% των νέων λοιµωδών νοσηµάτων που προσβάλλουν τον άνθρωπο, σύµφωνα µε τον Παγκόσµιο Οργανισµό Υγείας, έχουν ζωική προέλευση. Η εµφάνιση νοσηµάτων, όπως η γρίπη των πτηνών, η COVID-19 ή ο ιός του ∆υτικού Νείλου, οι επιπτώσεις της ρύπανσης στον ανθρώπινο οργανισµό και η απειλή από την ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά είναι µόνο µερικά παραδείγµατα φαινοµένων που αποδεικνύουν ότι οι τοµείς της Ιατρικής, της Κτηνιατρικής, της Περιβαλλοντικής Επιστήµης και της Πολιτικής Υγείας πρέπει να συντονιστούν.
Η φιλοσοφία της Ενιαίας Υγείας επισηµαίνει την ανάγκη για έγκαιρη αναγνώριση και αντιµετώπιση τέτοιων απειλών µέσα από την παρακολούθηση και τον έλεγχο της υγείας των ζώων και του περιβάλλοντος. Ταυτόχρονα, η καταστροφή των οικοσυστηµάτων και η απώλεια βιοποικιλότητας δηµιουργούν και τις συνθήκες για την εµφάνιση νέων παθογόνων. Η διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας και η ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων αποτελούν βασικά στοιχεία για την προστασία της δηµόσιας Υγείας. Η ενίσχυση της βιώσιµης γεωργίας, η µείωση της ρύπανσης και η προστασία των υδάτινων πόρων συµβάλλουν στη δηµιουργία ενός ασφαλέστερου περιβάλλοντος για όλους τους οργανισµούς. Η Ενιαία Υγεία εστιάζει στην πρόληψη και στον έγκαιρο εντοπισµό των απειλών για τη δηµόσια Υγεία µέσω της συνεργασίας και της ανταλλαγής πληροφοριών µεταξύ επιστηµονικών κοινοτήτων.
Η εφαρµογή των στρατηγικών της προϋποθέτει τη συνεργασία κυβερνήσεων, διεθνών οργανισµών, όπως ο Παγκόσµιος Οργανισµός Υγείας, ερευνητικών φορέων και τοπικών κοινοτήτων. Επιπλέον, απαιτείται επένδυση σε προγράµµατα εκπαίδευσης και ευαισθητοποίησης, ώστε οι πολίτες να κατανοήσουν τη σηµασία της υπεύθυνης στάσης απέναντι στο περιβάλλον και στα ζώα και ανάπτυξη συστηµάτων παρακολούθησης και έγκαιρης προειδοποίησης, τα οποία ενισχύουν την ανθεκτικότητα των κοινωνιών απέναντι σε υγειονοµικές κρίσεις.
Τα οφέλη της Ενιαίας Υγείας είναι πολλαπλά: περιορισµός της εµφάνισης και εξάπλωσης επιδηµιών, µείωση του κόστους για τα συστήµατα Υγείας, προστασία της διατροφικής ασφάλειας και διατήρηση της οικολογικής ισορροπίας. Αποτελεί έναν οδικό χάρτη για τη διασφάλιση της υγείας του πλανήτη και των κατοίκων του. Η υγεία του ανθρώπου δεν µπορεί να εξεταστεί µεµονωµένα από την υγεία των ζώων και του περιβάλλοντος. Μέσα από συντονισµένη δράση, πρόληψη και σεβασµό προς τη φύση µπορούµε να αντιµετωπίσουµε τις προκλήσεις του αύριο και να εξασφαλίσουµε ένα υγιές και ασφαλές µέλλον για τις επόµενες γενιές.
Μαρία-Αλεξάνδρα Κεφαλά, *Βουλευτής Ιωαννίνων µε τη Ν.∆
Κυριακάτικη Απογευματινή
