Στην παραίτηση πέντε κυβερνητικών στελεχών οδήγησαν οι ενδοκυβερνητικές αναταράξεις, που προκλήθηκαν µετά τη διαβίβαση στη Βουλή της δικογραφίας για την υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ, µε τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να εκπέµπει µήνυµα αποφασιστικότητας απέναντι στις παθογένειες του βαθέος κράτους, εν προκειµένω του πελατειακού. Την παραίτησή τους από τα υπουργικά τους καθήκοντα υπέβαλαν, µετά την αποστολή της δικογραφίας στη Βουλή, ο υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου Μάκης Βορίδης, οι υφυπουργοί Εξωτερικών Τάσος Χατζηβασιλείου, Αγροτικής Ανάπτυξης ∆ιονύσης Σταµενίτης και Ψηφιακής ∆ιακυβέρνησης Χρήστος Μπουκώρος, τα ονόµατα των οποίων αναφέρονταν στη δικογραφία των 3.000 σελίδων που µελετούν οι βουλευτές στην αίθουσα 168 της Βουλής των Ελλήνων. Την ίδια ώρα η αξιωµατική αντιπολίτευση προσανατολίζεται στην κατάθεση πρότασης για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, µε τον εκπρόσωπο Τύπου του ΠΑΣΟΚ, Κ. Τσουκαλά, να δίνει το στίγµα των επόµενων κινήσεων.
Βαρύ κλίµα
Το κλίµα είχε αρχίσει να γίνεται βαρύ ήδη όταν έφτασε στη Βουλή η δικογραφία, µε κύκλους της Νέας ∆ηµοκρατίας µετά την πρώτη ανάγνωση να διαµηνύουν ότι δεν υπάρχει «κάτι επιλήψιµο» για τα πολιτικά πρόσωπα που εµπλέκονται στην υπόθεση, βάσει των συνοµιλιών τους µε στελέχη του ΟΠΕΚΕΠΕ, ωστόσο την ίδια ώρα µερίδα βουλευτών της Ν.∆. τόνιζαν ότι τίθεται θέµα πολιτικής συµπεριφοράς για τα στελέχη της κυβέρνησης που αναφέρονταν στο κείµενο 3.000 λέξεων. Πλέον χαρακτηριστική η δήλωση του βουλευτή Β’ Πειραιά της Ν.∆. ∆ηµήτρη Μαρκόπουλου, που σε τηλεοπτική του συνέντευξη την περασµένη Παρασκευή -λίγες ώρες πριν από τις µαζικές παραιτήσεις- κάλεσε τον Κυριάκο Μητσοτάκη να αναλάβει πρωτοβουλίες «ηθικές και πολιτικές», υποστηρίζοντας ότι ξέφυγε η κατάσταση στον ΟΠΕΚΕΠΕ. «Είναι ταπεινωτικό για την ευρωπαϊκή υπόσταση της χώρας µας και το λέω αυτό γιατί έχουµε ένα µεγάλο ευρωπαϊκό πρόστιµο», ανέφερε µεταξύ άλλων.
Ο πρωθυπουργός, όσο εδώ η δηµόσια συζήτηση φούντωνε για τους χειρισµούς στην υπόθεση, βρισκόταν στο εξωτερικό, και συγκεκριµένα στη Χάγη και τις Βρυξέλλες, και ενηµερωνόταν συνεχώς για τις εξελίξεις. Οταν πια έφτασε στο Μαξίµου το µεσηµέρι της Παρασκευής, οι αποφάσεις για τις «καρατοµήσεις» είχαν ήδη ληφθεί. Το θέµα του χειρισµού της υπόθεσης του ΟΠΕΚΕΠΕ µονοπώλησε τον πρωινό καφέ της Πέµπτης, ωστόσο η απρόσµενη απόφαση ελήφθη µετά την άφιξη του Κ. Μητσοτάκη από τις Βρυξέλλες. «∆εν σχολιάζω συχνά ζητήµατα εσωτερικής επικαιρότητας ευρισκόµενος στο εξωτερικό. Ηµουν όλη µέρα χωρίς τηλέφωνα στη Σύνοδο Κορυφής, δεν έχω ενηµερωθεί πλήρως για το περιεχόµενο της δικογραφίας. Θα το κάνω πολύ σύντοµα και όταν πάρω τις αποφάσεις µου θα τις µάθετε», είπε ο πρωθυπουργός στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε µετά το πέρας της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες, τα ξηµερώµατα της Παρασκευής, µε το ύφος του να µαρτυρά τη δυσαρέσκειά του για τις εξελίξεις και να προµηνύει τις εξελίξεις που ακολούθησαν λίγες ώρες αργότερα.
Προτεραιότητα η εξυγίανση
Πάντως, ο πρωθυπουργός δεν φαίνεται πως καλύφθηκε από το επιχείρηµα της διαχρονικότητας των παθογενειών στο ζήτηµα των αγροτικών ενισχύσεων, θέλοντας µε δραστικές πρωτοβουλίες να αναδείξει ότι αποτελεί απόλυτη προτεραιότητα η πλήρης εξυγίανση των διαχρονικών παθογενειών στη λειτουργία του ΟΠΕΚΕΠΕ. Προς αυτή την κατεύθυνση, ήδη από το 2024, η διαπίστευση του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει τεθεί σε επιτήρηση από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, που συνοδεύεται από συγκεκριµένο οδικό χάρτη για την εξασφάλιση της διαφάνειας και της δικαιοσύνης στις πληρωµές. Το επόµενο διάστηµα άλλωστε δροµολογείται η πλήρης κατάργηση του ΟΠΕΚΕΠΕ µέσω της ενσωµάτωσης των λειτουργιών πληρωµών και ελέγχου στην Ανεξάρτητη Αρχή ∆ηµοσίων Εσόδων (ΑΑ∆Ε). Με τον ίδιο γνώµονα της πλήρους διαφάνειας και σύµφωνα µε την πάγια θέση της κυβέρνησης, η δικογραφία που διαβιβάστηκε στη Βουλή, ως προς τη διερεύνηση τυχόν ποινικών ευθυνών σε σχέση µε την υπό εξέλιξη έρευνα της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, θα µελετηθεί ενδελεχώς προς περαιτέρω αξιολόγηση. Το µήνυµα επίσης που εκπέµπει ο πρωθυπουργός και θα επαναλάβει στο αυριανό υπουργικό συµβούλιο είναι ότι «η κυβέρνηση δεν θα κρυφτεί».
Αργησε να αντιµετωπίσει ορισµένες από τις εστίες διαφθοράς που υπάρχουν στο ∆ηµόσιο. Αυτό όµως δεν αναιρεί ότι έχει αναλάβει πρωτοβουλίες ώστε να εξυγιανθούν πολλοί θύλακες της «παλιάς Ελλάδας», κάτι που δεν τόλµησε οποιαδήποτε κυβέρνηση στο παρελθόν. Κυβερνητικές πηγές µετά την εξέλιξη των παραιτήσεων ανέφεραν ότι οι αντικαταστάσεις αναµένονται µετά το προγραµµατισµένο αυριανό υπουργικό συµβούλιο, το αργότερο έως το πρωί της Τρίτης. Οσον αφορά την από εδώ και πέρα διαχείριση του ζητήµατος, στελέχη του Μαξίµου τονίζουν ότι η κάθε περίπτωση όσων αναφέρονται στη δικογραφία για τον ΟΠΕΚΕΠΕ είναι διαφορετική, καθώς και ότι η παραίτηση των κυβερνητικών στελεχών δεν σηµαίνει ότι υπάρχει κάτι ποινικά κολάσιµο, αλλά δεν συνάδει η τωρινή τους ιδιότητα µε τα τότε αιτήµατά τους.
Το σκεπτικό
Το παρασκήνιο εντός του Μαξίµου πριν από τις ανακοινώσεις των παραιτήσεων έχει πρωταγωνιστή τον υφυπουργό παρά τω πρωθυπουργώ, Γιώργο Μυλωνάκη, ο οποίος ήταν και εκείνος που πραγµατοποίησε τις επαφές µε τους παραιτηθέντες υφυπουργούς. Ιδιαίτερη σηµασία στο σκεπτικό του Μαξίµου για τις αποφάσεις διαδραµάτισαν οι πρόσφατες δηµοσκοπήσεις, οι οποίες κατέδειξαν στασιµότητα στη δηµοσκοπική «φόρα» που κατέγραψε η Ν.∆. µετά το Πάσχα, µε τους κλυδωνισµούς στο εσωτερικό της κυβέρνησης να θεωρείται ότι επηρεάζουν την παραγωγή κυβερνητικού έργου και κατά συνέπεια την αξιολόγηση της κυβέρνησης από τους πολίτες. «Οταν είσαι µέλος της κυβέρνησης, ο πήχυς των απαιτήσεων ανεβαίνει», έλεγαν την Παρασκευή κυβερνητικά στελέχη, τονίζοντας ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική. «Ο πρωθυπουργός έδειξε αποφασιστικότητα και ότι συγκρούεται µε τις παθογένειες», επισηµαίνουν.
Το ποινικό σκέλος
Οσον αφορά το ποινικό σκέλος της υπόθεσης, στην κυβέρνηση αναµένουν τις προτάσεις των κοµµάτων. «Θα τοποθετηθούµε µε βάση τα πραγµατικά στοιχεία», τονίζουν οι ίδιες πηγές. Από το κάδρο των παραιτήσεων έλειπε το όνοµα του υφυπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Χρήστου Κέλλα, καθώς στην αξιολόγηση που έγινε από το Μέγαρο Μαξίµου θεωρήθηκε ότι δεν έθεσε κανενός είδους αξίωση ούτε υπέβαλε κάποιο συγκεκριµένο αίτηµα. Αναφορικά, δε, µε την προαναγγελία πρότασης από το ΠΑΣΟΚ για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής, το Μαξίµου θα… αναµένει έως ότου τοποθετηθούν επίσηµα και θεσµικά τα κόµµατα της αντιπολίτευσης. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο υπογραµµίζουν πως το κοµµάτι που τους αναλογούσε, δηλαδή αυτό της πολιτικής ευθύνης, καλύφθηκε σε αυτή τη φάση επαρκώς µε τις παραιτήσεις, ενώ συνεχίζουν στη «γραµµή» ότι κάθε περίπτωση είναι διαφορετική και ως εκ τούτου είναι πιθανό να τύχει διαφορετικής αντιµετώπισης.
Η συζήτηση για την προανακριτική, την οποία έχει προαναγγείλει το ΠΑΣΟΚ, αναµένεται να διεξαχθεί µέσα στον Ιούλιο, ενώ σηµαντικός παράγων στην εξίσωση είναι πως σε ό,τι αφορά τον Μάκη Βορίδη, τα αδικήµατα που τον αφορούν παραγράφονται µε το άνοιγµα της Βουλής το φθινόπωρο. Ως προς το πολιτικό σκέλος, προτού αξιολογηθεί ως προς το περιεχόµενό της η δικογραφία τονίζουν από το Μαξίµου δεν είναι δυνατόν να γίνει σοβαρή τοποθέτηση. Το γεγονός ότι ορισµένα κόµµατα της αντιπολίτευσης έσπευσαν να προεξοφλήσουν τη στάση τους προτού καν η δικογραφία διαβιβαστεί στη Βουλή, καταδεικνύει τη µηδενική σοβαρότητα µε την οποία προσεγγίζουν το ζήτηµα. «Πρόκειται βέβαια για την ίδια αντιπολίτευση η οποία επί µήνες επένδυε σε θεωρίες συνωµοσίας και ψευδείς ειδήσεις γύρω από την τραγωδία των Τεµπών, χάνοντας κάθε ψήγµα αξιοπιστίας», ανέφεραν πηγές.
Αντικαταστάτες
Το ενδιαφέρον εντοπίζεται στους αντικαταστάτες των παραιτηθέντων που θα ανακοινωθούν αύριο ή µεθαύριο, ενώ δεν αποκλείεται µε αφορµή την ανακοίνωση των 4 νέων ονοµάτων να υπάρξουν και άλλες αλλαγές στο κυβερνητικό σχήµα. Μεταξύ των στελεχών που θα µπορούσαν να αξιοποιηθούν είναι ο Θάνος Πλεύρης, ο οποίος θα µπορούσε να διαδεχθεί τον Μάκη Βορίδη στο υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου, συνεχίζοντας την «παράδοση» της σκληρής γραµµής στο ζήτηµα επιστροφών και απελάσεων, ιδίως στον απόηχο της αύξησης των ροών προς τη Νότια Κρήτη και τη Γαύδο. Ακόµη στον «πάγκο» βρίσκονται ο Χρήστος ∆ερµεντζόπουλος, η πρώην γραµµατέας της Ν.∆. Μαρία Συρεγγέλα, ο Μακάριος Λαζαρίδης, ο Αγγελος Συρίγος, βουλευτές που δεν αξιοποιήθηκαν στον τελευταίο ανασχηµατισµό.
Κυριακάτικη Απογευματινή
