Με φόντο το παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο και τις αυξανόμενες μεταναστευτικές ροές, σε μια αποστολή κρίσιμης διπλωματικής βαρύτητας, ο υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Γεραπετρίτης, επιχειρεί το επόμενο δεκαήμερο να ξαναχτίσει τους διαύλους επικοινωνίας με τη Λιβύη. Στις 6 Ιουλίου μεταβαίνει στη Βεγγάζη για συνάντηση με τον στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ενώ στις 15 Ιουλίου θα έχει συνομιλίες στην Τρίπολη με αξιωματούχους της κυβέρνησης.
Η επίσκεψη του επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας πραγματοποιείται στον απόηχο μιας σειράς κινήσεων κλιμάκωσης και από τις δύο πλευρές της Λιβύης. Στην Τρίπολη, η αναγνωρισμένη κυβέρνηση -σε πλήρη εναρμόνιση με την Άγκυρα- έχει προχωρήσει σε παραχωρήσεις θαλάσσιων οικοπέδων στην τουρκική ΤΡΑΟ για έρευνες υδρογονανθράκων. Την ίδια στιγμή, στη Βεγγάζη, πληροφορίες θέλουν την ηγεσία του στρατάρχη Χαφτάρ να εξετάζει σοβαρά την κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Η Αθήνα γνωρίζει πως βρίσκεται αντιμέτωπη με ένα περίπλοκο και διαρκώς μεταβαλλόμενο σκηνικό στη Λιβύη, την ώρα που η Άγκυρα εντείνει τις κινήσεις της για να παγιώσει την επιρροή της. Ξεκαθαρίζει, ωστόσο, ότι δεν πρόκειται να μπει ποτέ σε λογική πλειοδοσίας, επιλέγοντας αντ’ αυτού μια στρατηγική συνέπειας, αξιοπιστίας και διεθνούς νομιμότητας.
Στόχος της ελληνικής αποστολής είναι να αποτρέψει -ει δυνατόν- την κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου από το στρατόπεδο του Χαφτάρ, όσο και το να τεθούν οι βάσεις για μια συμφωνία επί της διαδικασίας οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης μέσα από διάλογο και διαδικασίες που θα απορρέουν και θα υπαγορεύονται από το Διεθνές Δίκαιο και το Δίκαιο της Θάλασσας. Το ενδεχόμενο δημιουργίας κοινής διαπραγματευτικής ομάδας από τη λιβυκή πλευρά -όπως έχει συμβεί και σε άλλα πεδία, όπως η ασφάλεια ή οι υδρογονάνθρακες- θα αποτελούσε θετικό βήμα. Ωστόσο, στην Αθήνα εκτιμούν ότι, ακόμη κι αν ο διάλογος δεν αποδώσει, η ίδια η διαπραγματευτική διαδικασία μπορεί να ανοίξει τον δρόμο για παραπομπή στη Χάγη, σε περίπτωση αδιεξόδου. Σε ένα τέτοιο σενάριο, το Διεθνές Δικαστήριο θα αναγκαστεί να εξετάσει και τη νομική βάση του τουρκολιβυκού μνημονίου, το οποίο βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με το Δίκαιο της Θάλασσας.
Το Μεταναστευτικό, ως πρόκληση που υπερβαίνει τα ελληνικά σύνορα και αγγίζει ολόκληρη την Ευρώπη, λειτουργεί πλέον και ως εργαλείο πίεσης στα χέρια της Αθήνας. Ειδικότερα προς την πλευρά του Χαλίφα Χαφτάρ και του προέδρου της λιβυκής Βουλής των Αντιπροσώπων Ακίλα Σάλεχ, οι οποίοι δέχονται πιέσεις από την Άγκυρα για την κύρωση του τουρκολιβυκού μνημονίου. Στο πλαίσιο αυτό, η ελληνική διπλωματία εμφανίζεται διατεθειμένη να εξετάσει αιτήματα από τη Βεγγάζη, όπως η παροχή τεχνικής και επιχειρησιακής υποστήριξης για θαλάσσιες περιπολίες, κατά το πρότυπο των συμφωνιών που έχει ήδη συνάψει η Τρίπολη με τη Ρώμη.
Χθες, ο κ. Γεραπετρίτης ενημέρωσε την Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής για τις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή. Ειδική αναφορά έκανε στις ελληνικές πρωτοβουλίες στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για την ανθρωπιστική κρίση στη Γάζα, καθώς και στις επαφές με Άραβες ΥΠΕΞ. Σε ό,τι αφορά τη Λιβύη, τόνισε ότι η ελληνική πλευρά παραμένει σε διαρκή εγρήγορση, ιδίως ενόψει της κινητικότητας που παρατηρείται γύρω από το τουρκολιβυκό μνημόνιο – το οποίο, όπως επανέλαβε, δεν μπορεί να παράξει έννομα αποτελέσματα. Εκτίμησε δε ως θετική ένδειξη το γεγονός ότι, μέχρι στιγμής, η Λιβύη φαίνεται να τηρεί τη μέση γραμμή.
Εφημερίδα Απογευματινή
