Με ∆ούρειο Ιππο το µεταναστευτικό, η Λιβύη ασκεί έντονες πιέσεις στην Ελλάδα, θερµαίνοντας επικίνδυνα τα νερά της Ανατολικής Μεσογείου. Η «Κυριακάτικη Απογευµατινή» παρουσιάζει αποκαλυπτικά στοιχεία, ενδεικτικά της «έκρηξης» των ροών προσφύγων και µεταναστών που ξεκινούν από το Το µπρούκ και καταλήγουν στην Κρήτη, τη στρατηγική της Αθήνας για να τερµατίσει τη λιβυκή εργαλειοποίηση του θέµατος και τις εξελίξεις σχετικά µε τον έτερο µοχλό πίεσης που επι στρατεύει η Τρίπολη: το τουρκολιβυκό µνηµόνιο.
Σύµφωνα µε πληροφορίες της «Α», οι προερχόµενες από τη Λιβύη ροές πα ρουσιάζουν µεγάλη αύξηση το πρώτο εξάµηνο του 2025. Από 707 αφίξεις τον Ιανουάριο, οι αριθµοί αυξάνονται σταθερά, µε µικρές διακυµάνσεις, για να εκτοξευτούν τον Μάιο (1.667) και τον Ιούνιο (2.400), καταγράφοντας σχεδόν τετραπλασιασµό σε σχέση µε τις αρχές του έτους. Η τάση αυτή ανα δεικνύει την Κρήτη ως νέα πύλη ει σόδου στην Ανατολική Μεσόγειο και φέρνει στο επίκεντρο την ανάγκη για ενίσχυση επιτήρησης στα νότια θα λάσσια σύνορα, σε συνδυασµό µε διπλωµατικές πρωτοβουλίες για την ανάσχεση των ροών.
Η πρόσφατη υπογραφή µνηµονίου συνεργασίας µε ταξύ Λιβύης και τουρκικής TPAO για σει σµικές έρευνες νοτίως της Κρήτης συνιστά de facto επαναβεβαίωση του τουρκολιβυ κού µνηµονίου, ενός νοµικά και πολιτικά διάτρητου κειµένου, που δεν συνάδει µε το ∆ιεθνές ∆ίκαιο της Θάλασσας. Από την άλλη, η παρουσία της Chevron στην περιοχή δεν είναι απλώς τε χνική ή επιχειρηµατική. Συνιστά µια στρα τηγική τοποθέτηση των Ηνωµένων Πολιτειών στη νέα ενεργειακή γεωγραφία της Μεσογείου, που ερµηνεύεται από την Τουρκία ως αποδοχή της ελληνικής θέσης και ταυτόχρονη υπονόµευση των τουρκικών αξιώσεων, οι οποίες ερείδονται σε ερµηνευτικά τεχνάσµατα και σε µια γεωπο λιτική ανάγνωση του δικαίου ad hoc και α λα καρτ.
Ταξίδια και διπλωµατία
Στο πλαίσιο αυτό, ο Ευρωπαίος επί τροπος, Μάγκνους Μπρούνερ, θα επισκεφθεί τη Λιβύη την Τρίτη, συ νοδευόµενος από τους υπουργούς Με τανάστευσης της Ελλάδας, της Ιταλίας και της Μάλτας, µε σκοπό την άσκη ση πίεσης προς τις λιβυκές αρχές. Σή µερα, ο υπουργός Εξωτερικών βρί σκεται στη Βεγγάζη, για συνοµιλίες µε τον -µέχρι πρότινος υποστηρικτή µας- Χαλίφα Χαφτάρ, επιβεβαιώνο ντας πλήρως το σχετικό ρεπορτάζ της «Α». Στις 15 Ιουλίου ο Γιώργος Γεραπετρίτης θα µεταβεί και στη φιλότουρ κη Τρίπολη. Τα ταξίδια του υπουργού έχουν στόχο, αφενός, να αναχαιτίσουν τις ροές και, αφετέρου, να προλάβουν τυχόν επικύρωση του τουρκολιβυκού µνηµονίου από τη λιβυκή Βουλή. Μια τέτοια εξέλιξη θα στερούσε από την ελληνική διπλωµατία ένα σηµαντικό επιχείρηµα για το παράνοµο τουρκολι βυκό σύµφωνο, ενώ θα ναρκοθετούσε και κάθε συζήτηση περί οριοθέτησης της ελληνο-λιβυκής ΑΟΖ.
Ο κ. Γεραπετρίτης έχει πολλάκις δηλώσει ότι θέλει να συζητήσει µε τους Λίβυους για την ΑΟΖ. Ωστόσο, εδώ προκύπτουν δύο εκκρεµότητες. Στη Λιβύη ακόµη δεν έχουν γίνει εκλογές. Της χώρας ηγεί ται µια προσωρινή, µεταβατική κυβέρ νηση. Αυτή είναι η µία εκκρεµότητα. Το δεύτερο εµπόδιο είναι ο τουρκικός δάκτυλος στην πολύπαθη χώρα, που είναι πλέον πιο έκδηλος από ποτέ. Η τουρκολιβυκή συνεργασία, ακόµα και σε στρατιωτικό επίπεδο, αρχίζει να παίρνει σάρκα και οστά. Το τουρκ κό υπουργείο Αµυνας ανακοίνωσε ότι τρεις λιβυκές στρατιωτικές αντιπροσωπείες του Χ. Χαφτάρ επισκέφθηκαν στρατιωτικές κι εκπαιδευτικές µονά δες της Τουρκίας, ως αποτέλεσµα των πρόσφατων επαφών του γιου του Χ. Χάφταρ, Σαντάµ, στην Αγκυρα.
Μυστικές διαπραγµατεύσεις
Παράλληλα, σε πλήρη εξέλιξη βρίσκο νται µυστικές διαπραγµατεύσεις µετα ξύ Τουρκίας και Συρίας για τη µεταξύ τους οριοθέτηση ΑΟΖ. Την πληροφορία είχε δηµοσιεύσει η εφηµερίδα µας προ µηνών, συνοδευόµενη από εκτε νές ρεπορτάζ για την ανησυχία που προκαλεί στην Αθήνα αυτό το σενά ριο, καθώς, αν πραγµατοποιηθεί, θα παραβιάσει τα δικαιώµατα της Κύπρου. Η είδηση επιβεβαιώθηκε µέσω µιας επιστολής υπογεγραµµένης από τον Τούρκο υπουργό Εξωτερικών, Χα κάν Φιντάν, που περιήλθε στην κατο χή του Nordic Monitor και αποκαλύ πτει ότι πολλές τουρκικές κρατικές υπηρεσίες έχουν λάβει εντολή να κα ταρτίσουν συµφωνία για ΑΟΖ µε τη Συρία, για πρώτη φορά µετά την πτώ ση του Μπασάρ αλ Ασαντ. Στόχος τους είναι η προστασία των συµφε ρόντων τόσο της Τουρκίας όσο και του ψευδοκράτους.
Ο Χ. Φιντάν διέψευσε, µάλιστα, τις πληροφορίες που ήθελαν την Τουρκία να έχει δεσµευτεί ότι δεν θα επιδιώξει θαλάσσια συµφω ία µε τη Συρία, κατά τη συνάντησή του στο Ριάντ µε την ύπατη εκπρόσω πο της Ευρωπαϊκής Ενωσης για θέµα τα εξωτερικής πολιτικής, Κάγια Κάλας (12 Ιανουαρίου 2025). «Η Ε.Ε. δεν έχει κανένα δικαίωµα να σχολιάζει µια πι θανή συµφωνία µεταξύ δύο κυρίαρ χων κρατών σχετικά µε τις θαλάσσιες δικαιοδοσίες τους», τόνισε ο κ. Φιντάν, καθιστώντας σαφές ότι η Τουρκία ετοιµάζεται να εφαρµόσει «µοντέ λο Λιβύης» στη Συρία.
Κυριακάτικη Απογευματινή