Οι τελευταίες εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο χαρακτηρίζονται από πολιτική ρευστότητα, µεταναστευτικές πιέσεις και γεωπολιτικές προκλήσεις. Η πρόσφτη υπογραφή µνηµονίου συνεργασίας µεταξύ Λιβύης και τουρκικής TPAO για σε σµικές έρευνες νοτίως της Κρήτης συνιστά de facto επαναβεβαίωση του τουρκολιβυκού µνηµονίου, ενός νοµικά και πολιτικά διάτρητου κειµένου, που δεν συνάδει µε το ∆ιεθνές ∆ίκαιο της Θάλασσας. Από την άλλη, η παρουσία της Chevron στην περιοχή δεν είναι απλώς τε χνική ή επιχειρηµατική. Συνιστά µια στρατηγική τοποθέτηση των Ηνωµένων Πολιτειών στη νέα ενεργειακή γεωγραφία της Μεσογείου, που ερµηνεύεται από την Τουρκία ως αποδοχή της ελληνικής θέσης και ταυτόχρονη υπονόµευση των τουρκικών αξιώσεων, οι οποίες ερείδονται σε ερµηνευτικά τεχνάσµατα και σε µια γεωπολιτική ανάγνωση του δικαίου ad hoc και α λα καρτ.
Η Αγκυρα επιδιώκει τη γεωστρατηγική της αναβάθµιση είτε µέσω συµφωνι ών µε ευάλωτα ή ελεγχόµενα από αυτήν κράτη (Λιβύη) είτε µέσω της εργαλειο ποίησης του προσφυγικού. Σε αυτήν τη λογική εντάσσονται και οι προσπάθειές της για προώθηση συµφωνίας µε το κα θεστώς Ασαντ για την οριοθέτηση θα λάσσιων ζωνών Τουρκίας-Συρίας. Εξίσου ανησυχητική είναι η κατακόρυφη αύξη ση των µεταναστευτικών ροών από τα λι βυκά παράλια προς το Νότιο Αιγαίο και την Κρήτη. Η Ελλάδα, αναγνωρίζοντας τη σηµασία της θαλάσσιας ασφάλειας ως conditio sine qua non της εθνικής της ασφάλειας, προβαίνει σε ανάπτυξη ναυ τικών δυνάµεων στα νότια της Κρήτης, αλλά και σε διπλωµατικές ενέργειες προς την Ε.Ε. και την Αίγυπτο, ώστε να κατα δειχθεί η σύνδεση των µεταναστευτικών πιέσεων µε τη γεωπολιτική αποσταθερο ποίηση που επιδιώκεται από ορισµένα κα θεστώτα.
Στην παρούσα συγκυρία η Ελλάδα οφείλει να κινηθεί µε διπλωµατική απο φασιστικότητα και στρατηγική διορα τικότητα, µε πλήρη επίγνωση ότι το ∆ί καιο, για να είναι αποτελεσµατικό, πρέπει να συνοδεύεται από ισχύ και συµµαχίες. Η Μεσόγειος δεν είναι πλέον µια περιο χή απλής γεωστρατηγικής τριβής, αλλά καθρέφτης της παγκόσµιας αναδιάταξης ισχύος. Η Ελλάδα οφείλει να είναι παρού σα ως θεσµικός εγγυητής της διεθνούς έννοµης τάξης.
Αλέξανδρος Δεσποτόπουλος / Κυριακάτικη Απογευματινή
