Ο πρόεδρος της Βουλής Νικήτας Κακλαμάνης απέρριψε κατηγορηματικά τις αντιρρήσεις της αντιπολίτευσης σχετικά με την εγκυρότητα της χθεσινής ψηφοφορίας για τη συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής. Με αναλυτική ανακοίνωσή του, ο κ. Κακλαμάνης διευκρίνισε τις συνταγματικές διατάξεις που διέπουν την απαρτία της Βουλής και χαρακτήρισε περιττό το αίτημα για έκτακτη σύγκληση της Διάσκεψης των Προέδρων.
Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Βουλής, το άρθρο 67 του Συντάγματος ορίζει σαφώς ότι η Βουλή δεν δύναται να λάβει αποφάσεις χωρίς την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών. Ωστόσο, αυτή η πλειοψηφία δεν επιτρέπεται να είναι μικρότερη από το ένα τέταρτο του συνολικού αριθμού των βουλευτών.
Ο κ. Κακλαμάνης τόνισε ότι το Σύνταγμα του 1975 δεν περιλαμβάνει ρύθμιση απαρτίας για την εγκυρότητα της συζήτησης στην Ολομέλεια. Αυτό σημαίνει ότι η Βουλή λαμβάνει εγκύρως αποφάσεις όταν συγκεντρώνεται πλειοψηφία τουλάχιστον 75 βουλευτών.
Διάκριση μεταξύ εγκυρότητας και αποτελέσματος ψηφοφορίας
Κρίσιμη είναι η διευκρίνιση που παρέχει ο Πρόεδρος της Βουλής σχετικά με τη διάκριση μεταξύ της εγκυρότητας μιας ψηφοφορίας και του συνταγματικού της αποτελέσματος. Η εγκυρότητα επιτυγχάνεται με την παρουσία τουλάχιστον 75 βουλευτών, ενώ το αποτέλεσμα εξαρτάται από τον ελάχιστο αριθμό ψήφων που προβλέπει το Σύνταγμα για κάθε συγκεκριμένη περίπτωση.
Ειδικότερα για το άρθρο 86 παράγραφος 3 του Συντάγματος, ο κ. Κακλαμάνης διευκρίνισε ότι δεν απαιτείται η παρουσία 151 βουλευτών για την εγκυρότητα της απόφασης. Η ειδική πλειοψηφία των 151 βουλευτών αφορά το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας για τη συγκρότηση της επιτροπής, όχι την εγκυρότητά της.
Αρμοδιότητες Προεδρεύοντος και επιστολική ψήφος
Ο Κανονισμός της Βουλής ανατίθει ρητώς στον Προεδρεύοντα την αρμοδιότητα διαπίστωσης του απαιτούμενου αριθμού βουλευτών για τη διεξαγωγή ψηφοφορίας, όπως προβλέπει το άρθρο 69 παράγραφος 4.
Σημαντική είναι η αναφορά στις αυξημένες δυνατότητες συμμετοχής των βουλευτών μέσω επιστολικής ψήφου. Η κοινοβουλευτική πρακτική των τελευταίων ετών έχει επεκτείνει αυτές τις δυνατότητες πέραν των αρχικών προβλέψεων του άρθρου 70Α του Κανονισμού.
Ο Πρόεδρος της Βουλής ανακοίνωσε ότι στο πλαίσιο της επικείμενης αναθεώρησης του Κανονισμού θα επανεξεταστούν και οι δυνατότητες αυτές. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι ο Κανονισμός προβλέπει επιστολική ψήφο ακόμη και στις μυστικές ψηφοφορίες, με σφραγισμένη επιστολή προς τον Πρόεδρο.
Απόρριψη αιτήματος για έκτακτη Διάσκεψη Προέδρων
Βάσει των παραπάνω συνταγματικών και κανονιστικών διατάξεων, ο κ. Κακλαμάνης χαρακτήρισε περιττή την έκτακτη σύγκληση της Διάσκεψης των Προέδρων που ζήτησαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Τόνισε ότι η Διάσκεψη δεν διαθέτει αρμοδιότητα τροποποίησης ή ακύρωσης αποφάσεων της Ολομέλειας της Βουλής.
Η χθεσινή διαδικασία για την εφαρμογή του άρθρου 86 παράγραφος 3 του Συντάγματος διεξήχθη εγκύρως, με αποτέλεσμα την απόρριψη των προτάσεων των κοινοβουλευτικών ομάδων ΠΑΣΟΚ ΚΙΝΑΛ, ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ και ΝΕΑΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ για τη συγκρότηση Προανακριτικής Επιτροπής σχετικά με τις υποθέσεις των πρώην υπουργών Μάκη Βορίδη και Λευτέρη Αυγενάκη για το ΟΠΕΚΕΠΕ.
Αναλυτικά η ανακοίνωση του Προέδρου της Βουλής:
«Σύμφωνα με το άρθρο 67 του Συντάγματος, η Βουλή δεν μπορεί να αποφασίσει χωρίς την απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών, που όμως ποτέ δεν μπορεί να είναι μικρότερη από το ένα τέταρτο του όλου αριθμού των βουλευτών.
Πράγματι, το Σύνταγμα του 1975 δεν περιέχει ούτε σε αυτή τη διάταξη ούτε σε άλλη διάταξη ρύθμιση απαρτίας για την εγκυρότητα της συζήτησης στην Ολομέλεια της Βουλής.
Αυτό έχει την έννοια ότι η Βουλή αποφασίζει εγκύρως εφόσον συγκεντρώνεται πλειοψηφία τουλάχιστον 75 βουλευτών.
Ακόμη, το αν μία ψηφοφορία διεξάγεται εγκύρως δεν πρέπει να συγχέεται με το κατά το Σύνταγμα αποτέλεσμα της ψηφοφορίας, το οποίο επιτυγχάνεται με ορισμένο ελάχιστο αριθμό ψήφων.
Δεν είναι, συνεπώς, ορθή η άποψη ότι στην περίπτωση του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος απαιτείται η παρουσία τουλάχιστον 151 βουλευτών, όσων δηλαδή σχηματίζουν την ειδική πλειοψηφία για τη συγκρότηση επιτροπής διενέργειας προκαταρκτικής εξέτασης, προκειμένου να ληφθεί εγκύρως απόφαση επί της σχετικής πρότασης.
Αυτό που απαιτείται είναι πλειοψηφία τουλάχιστον 75 Βουλευτών.
Όπως έγινε στη χθεσινή διαδικασία του άρθρου 86 παρ. 3 του Συντάγματος, όταν εγκύρως αποφάσισε η Βουλή με πλειοψηφία τουλάχιστον 75 βουλευτών, με συνέπεια να απορριφθούν οι προτάσεις.
Ως προς τη διαπίστωση του απαιτούμενου κατά το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της Βουλής αριθμού βουλευτών για τη διεξαγωγή ψηφοφορίας και τη λήψη απόφασης, ρητώς ο Κανονισμός της Βουλής προβλέπει σχετική αρμοδιότητα του Προεδρεύοντος (άρθρο 69 παρ. 4).
Τα τελευταία χρόνια η κοινοβουλευτική πρακτική κατά την εφαρμογή του άρθρου 70Α του Κανονισμού της Βουλής αναγνωρίζει αυξημένες δυνατότητες συμμετοχής βουλευτή στην ψηφοφορία με επιστολική ψήφο και πέραν των οριζομένων στο άρθρο αυτό.
Στο πλαίσιο της επικείμενης τροποποίησης του Κανονισμού της Βουλής θα επανεξετάσουμε και τις δυνατότητες αυτές.
Ρητώς πάντως το άρθρο 70Α του Κανονισμού της Βουλής προβλέπει τη δυνατότητα επιστολικής ψήφου και στις μυστικές ψηφοφορίες, με σφραγισμένη επιστολή που απευθύνεται στον Πρόεδρο της Βουλής.
Κατά τα ανωτέρω, παρέλκει η έκτακτη σύγκληση της Διάσκεψης των Προέδρων, η οποία δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να τροποποιήσει ή, πολύ περισσότερο, να ακυρώσει αποφάσεις της Ολομέλειας της Βουλής».
