Με τους καλύτερους οιωνούς κατατέθηκε την Παρασκευή στη Βουλή το σχέδιο νόμου με τίτλο «Αναμόρφωση πλαισίου και διαδικασιών επιστροφών πολιτών τρίτων χωρών», καθώς έρχεται να ενισχύσει το θεσμικό πλαίσιο κατά της παράνομης μετανάστευσης σε μια περίοδο που η κυβέρνηση έχει ήδη εφαρμόσει στην πράξη με απόλυτη επιτυχία την πρόσφατη τροπολογία αναστολής ασύλου, επιτυγχάνοντας να εκμηδενίσει τις ροές από τη Λιβύη.
Με τον ανασχεδιασμό του μεταναστευτικού πλαισίου στη χώρα μας να είναι σε πλήρη εξέλιξη, ο Θάνος Πλεύρης, πολιτική ηγεσία του υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου, έχει στείλει ξεκάθαρο μήνυμα ότι η Ελλάδα δεν πρόκειται να γίνει πύλη εισόδου παράνομων μεταναστών και θέτει ολοένα και πιο αυστηρούς κανόνες. Συγκεκριμένα, το νέο σχέδιο νόμου επικαιροποιεί την ελληνική νομοθεσία σύμφωνα με την Οδηγία 2008/115/ΕΚ, ενώ παράλληλα διαμορφώνει κανόνες και διαδικασίες που εφαρμόζονται για την επιστροφή πολιτών τρίτων χωρών οι οποίοι διαμένουν παράνομα στη χώρα, εφαρμόζοντας τις κατευθύνσεις της πρότασης του νέου ευρωπαϊκού κανονισμού επιστροφών.
Οι κανόνες
Το πλέον φλέγον ζήτημα που καλείται να λύσει η κυβέρνηση με το συγκεκριμένο νομοσχέδιο είναι να επιτευχθεί η απαγόρευση εισόδου στη χώρα.
Για το θέμα αυτό υπάρχουν πέντε σημαντικές αποφάσεις:
- Αυστηροποίηση πλαισίου, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού. Προβλέπεται ως υποχρεωτικός λόγος απαγόρευσης εισόδου ο κίνδυνος από την παρουσία του πολίτη τρίτης χώρας για τη δημόσια τάξη και ασφάλεια, την εθνική ασφάλεια και τη δημόσια υγεία.
- Επεκτείνεται η διάρκεια χρονικού διαστήματος απαγόρευσης εισόδου (από 5 σε 10 έτη) και εισάγεται δυνατότητα παράτασης αυτής μέχρι και για 5 έτη.
- Ποινικοποίηση παράνομης παραμονής στη χώρα μετά την ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας.
- Φυλάκιση τουλάχιστον τριών ετών, χρηματική ποινή 10.000 ευρώ, μη δυνατότητα μετατροπής ή αναστολής έκτισης ποινής.
- Δυνατότητα αναστολής εκτέλεσης ποινής υπό τον όρο δήλωσης του καταδικασμένου πολίτη τρίτης χώρας σε εκούσια αναχώρηση από την Ελλάδα. Η αναστολή εκκινεί με την αναχώρηση από τη χώρα.
- Οι επιλογές όποιου παραμένει παράνομα στη χώρα θα είναι δύο: ή φυλακή ή επιστροφή.
Το δεύτερο ζήτημα που αντιμετωπίζει το νομοσχέδιο είναι το θέμα της κράτησης, για το οποίο προβλέπονται τα εξής:
- Επέκταση των λόγων κράτησης και σε θέματα ασφάλειας. Ρητή πρόβλεψη περί μη αναστολής κράτησης σε περίπτωση υποβολής αντιρρήσεων, επέκταση διάρκειας κράτησης, συμπεριλαμβανομένων προβλεπόμενων παρατάσεων, σύμφωνα με τις κατευθύνσεις του κανονισμού από 18 μήνες σε 24, και επανεξέταση συνδρομής προϋποθέσεων κράτησης ανά εξάμηνο.
- Αύξηση χρηματικής ποινής όσων επανέρχονται παράνομα στη χώρα, από 3.000 έως 10.000 ευρώ σε 10.000 έως 30.000 ευρώ.
- Αύξηση ορίων ποινής για όσους εισέρχονται παράνομα στη χώρα, από 3 μήνες σε τουλάχιστον 2 έτη, σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 6 μήνες σε τουλάχιστον 3 έτη.
- Αύξηση χρηματικής ποινής από 1.500 σε 5.000 ευρώ, και σε περίπτωση επιβαρυντικών περιπτώσεων από 3.000 σε 10.000 ευρώ.
- Περιορισμός της δυνατότητας μεταγενέστερων αιτήσεων διεθνούς προστασίας.
- Κατάργηση της χορήγησης άδειας διαμονής για όσους διαμένουν 7 χρόνια παράνομα στη χώρα.
Οικειοθελής αναχώρηση
Μεγάλη σημασία δίνεται και στο ζήτημα της οικειοθελούς αναχώρησης. Για το θέμα αυτό αποφασίστηκε η μείωση προβλεπόμενων προθεσμιών για οικειοθελή αναχώρηση (από 25 σε 14 ημέρες), καθώς και για παράταση προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης για εξαιρετικούς λόγους (από 120 σε 60 ημέρες). Επιπρόσθετα, προβλέπεται η επιβολή ηλεκτρονικής επιτήρησης ως περιοριστικό μέτρο κατά την προθεσμία οικειοθελούς αναχώρησης.
30.000 ευρώ μπορεί να φθάσει η χρηματική ποινή για όσους έρχονται παράνομα
3 χρόνια πίσω από τα σίδερα για τις επιβαρυντικές περιπτώσεις λαθρομεταναστών
7 χρόνια παράνομης παραμονής στερούν οριστικά την άδεια διαμονής
10 έτη η διάρκεια χρονικού διαστήματος απαγόρευσης εισόδου
Από τα κύρια σημεία του νομοσχεδίου είναι και η επικαιροποίηση ορισμών. Ιδιαίτερα σημαντική είναι η διεύρυνση έννοιας χώρας επιστροφής. Προστίθενται ως χώρες επιστροφής: α) η χώρα συνήθους διαμονής, β) η ασφαλής τρίτη χώρα, όπως ορίζεται στο άρθρο 91 ν. 4939/2022 (Α’ 111), λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη και γ) η πρώτη χώρα ασύλου λόγω της οποίας η αίτηση διεθνούς προστασίας απορρίφθηκε ως απαράδεκτη. Παράλληλα, ουσιαστική είναι και η προσθήκη ορισμών κινδύνου διαφυγής σε πιο αυστηρή κατεύθυνση. Συγκεκριμένα, προστίθενται ως αντικειμενικά κριτήρια που αποτελούν κίνδυνο διαφυγής α) η μη ύπαρξη κατοικίας ή γνωστής διαμονής, β) η άνευ προηγούμενης ενημέρωσης των αρμόδιων Αρχών εγκατάλειψη ή μεταβολή τόπου κατοικίας ή γνωστής διαμονής και γ) η άρνηση υποβολής σε ταυτοποίηση με βιομετρικά ή άλλα μέσα.
Εν τω μεταξύ, για δικαίωση της μεταναστευτικής τακτικής της κυβέρνησης κάνουν λόγο αρμόδια στελέχη της, επικαλούμενα τον μηδενισμό των ροών από τη Λιβύη. Όπως αναφέρουν, την πρώτη εβδομάδα του Ιουλίου υπήρξε η κορύφωση ροών από τη Λιβύη προς την Κρήτη, φθάνοντας τις 2.711 παράνομες αφίξεις σε μόλις μία βδομάδα, εκ των οποίων οι 900 σε μόλις μία ημέρα. Η τροπολογία αναστολής ασύλου κατατέθηκε στις 9 Ιουλίου με έναρξη ισχύος από την ημέρα κατάθεσής της και σήμερα κλείνει σχεδόν έναν μήνα σε ισχύ. Σε αυτόν τον μήνα συνολικά από τη Λιβύη μπήκαν παράνομα 913 άτομα. Όσοι δηλαδή μπήκαν μέσα σε μία ημέρα πριν από την ψήφιση της τροπολογίας μπήκαν σε έναν ολόκληρο μήνα μετά την ψήφισή της. Αξίζει να σημειωθεί ότι σε όλον αυτόν τον μήνα τις μισές τουλάχιστον ημέρες υπήρχε άπνοια και ιδανικές συνθήκες για ταξίδι, ενώ η βασική ροή των 913 ατόμων παρατηρήθηκε τις πρώτες ημέρες, όταν δεν είχε γίνει γνωστή η σκληρή στάση που ακολουθεί η Ελλάδα.
Εφημερίδα Απογευματινή
