Με «γενναίο» πακέτο µέτρων για την ενίσχυση των µισθωτών και των συνταξιούχων πρόκειται να ανεβεί για τα εγκαίνια της 89ης ∆ΕΘ ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Πρόκειται για µέτρα που έχουν «κλειδώσει» και άλλα που βρίσκονται ακόµα στο στάδιο της επεξεργασίας, όπως η 13η σύνταξη, αλλά και οι αυξήσεις στους µισθούς των δηµόσιων υπαλλήλων ως κίνητρο αποκέντρωσης, µέτρο που θα βοηθήσει και στον περιορισµό της στεγαστικής κρίσης.
Στο τραπέζι βρίσκεται και το «κούρεµα» ή η συνολική κατάργηση της προσωπικής διαφοράς. Το οικονοµικό επιτελείο κοστολογεί τις δηµοσιονοµικές επιπτώσεις και η τελική απόφαση θα κρίνει το εύρος των συνταξιούχων που θα πάρουν αυξήσεις από το 2026, καθώς µέχρι σήµερα δεν τις λάµβαναν εξαιτίας της προσωπικής διαφοράς.
Σήµερα, 600.000 συνταξιούχοι (από 1.200.000 το 2021) λαµβάνουν ένα µέρος της σύνταξης ως προσωπική διαφορά για την απώλεια που τους προκάλεσε ο επανυπολογισµός της σύνταξής τους µε τον νόµο 4387/2016 (νόµος Κατρούγκαλου). Η κατάργηση, διά της ενσωµάτωσής της στην ανταποδοτική σύνταξη, θα φέρει πρώτη φορά αυξήσεις έως και 50 ευρώ τον µήνα σε παλαιούς συνταξιούχους.
Σύµφωνα µε εκτιµήσεις του οικονοµικού επιτελείου, από την κατάργηση της προσωπικής διαφοράς θα προκύψει δαπάνη της τάξης των 160 εκατ. ευρώ.
Το σενάριο «κουρέµατος»
Στην περίπτωση που επιλεγεί το σενάριο του «κουρέµατος» (κατά τουλάχιστον 50%), τότε η προσωπική διαφορά θα µηδενιστεί για περίπου 200.000 συνταξιούχους, οι οποίοι θα ξεκλειδώσουν τις αυξήσεις τους από το επόµενο έτος. Αλλοι 400.000 συνταξιούχοι θα λάβουν µέρος της αύξησης αποδοχών την επόµενη χρονιά, λόγω ενσωµάτωσης της διαφοράς στην ανταποδοτική σύνταξη.
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η κατάργηση της προσωπικής διαφοράς και η ενσωµάτωσή της στη σύνταξη (κατά το πρότυπο των µισθών των δηµόσιων υπαλλήλων) θα «ξεκλειδώσει» αυξήσεις για τους συνταξιούχους που εδώ και τρία χρόνια βρίσκονταν εκτός περιµέτρου δικαιούχων, χάνοντας την ευκαιρία να δουν τα ποσά τους να αναπροσαρµόζονται κατά 13,15% (2023-2025).
Υπό συζήτηση βρίσκεται η επαναφορά της 13ης σύνταξης, δηλαδή µιας ολόκληρης σύνταξης, που θα προσµετράται 25%+25%+50% σε ∆ώρα Πάσχα, καλοκαιριού και Χριστουγέννων, ταυτόχρονα µε την αύξηση από το 2026 του µόνιµου επιδόµατος των 250 ευρώ που καθιερώνεται από φέτος για συνταξιούχους και ανάπηρους και θα χορηγείται κάθε τέλος Νοεµβρίου.
Στην περίπτωση της αύξησης του µόνιµου επιδόµατος κατά 50 ευρώ από το 2026, το µέτρο θα συνδυαστεί µε τη χορήγησή του σε συνταξιούχους κάτω των 65 ετών που προβλέπει η σχετική διάταξη (π.χ. µετά τα 62).
Το επίδοµα θα δοθεί σε περίπου 1,4 εκατ. δικαιούχους, εκ των οποίων 1,1 εκατ. είναι οι συνταξιούχοι άνω των 65 ετών. Το 250άρι φέτος θα κοστίσει στον Προϋπολογισµό 360 εκατ. ευρώ.
«Πάγωµα» ΕΑΣ
Ενισχυτικό των µέτρων για τους συνταξιούχους θα είναι το «πάγωµα» της Εισφοράς Αλληλεγγύης Συνταξιούχων για όσους είναι εργαζόµενοι και διακόψουν οριστικά την απασχόλησή τους, για να λάβουν προσαύξηση στη σύνταξή τους.
Η συγκεκριµένη διάταξη περιλαµβάνεται στο εργασιακό νοµοσχέδιο, το οποίο αναµένεται να τεθεί σε δηµόσια διαβούλευση και να οδηγηθεί στη Βουλή προς ψήφιση εντός του Σεπτεµβρίου. Σύµφωνα µε τα επίσηµα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας, οι εργαζόµενοι συνταξιούχοι που έχουν δηλώσει ότι συνεχίζουν να απασχολούνται, παρά το γεγονός ότι συνταξιοδοτήθηκαν, υπερβαίνουν τα 230.000 άτοµα.
Στόχος της διάταξης είναι να διατηρήσει ακέραια την προσαύξηση της σύνταξης λόγω της επιπλέον εργασίας για όλους εκείνους που παρέµειναν στην απασχόληση και µετά τη συνταξιοδότηση. Ετσι δεν θα κινδυνεύουν να υποστούν µείωση του τελικού ποσού που λαµβάνουν, λόγω µετατόπισης σε υψηλότερο κλιµάκιο της εισφοράς αλληλεγγύης. Με την ισχύ της διάταξης η εισφορά αλληλεγγύης θα «παγώνει» στο κλιµάκιο που βρίσκεται πριν από την προσαύξηση της σύνταξης λόγω της επιπλέον εργασίας.
Επίσης στα χέρια του πρωθυπουργού βρίσκεται η πρόταση για αυξήσεις στο ελάχιστο εγγυηµένο εισόδηµα και στο επίδοµα παιδιού για τα οποία αλλάζει τελείως το καθεστώς δικαιούχων µε τη δηµιουργία Εθνικού Μητρώου Επιδοµάτων και δηµιουργούνται ενιαία εισοδηµατικά και περιουσιακά κριτήρια για τη χορήγησή τους.
Η πρόταση για το επίδοµα παιδιού αφορά την αύξηση κατά 20% σε σχέση µε το 2024, ενώ θα ενοποιηθεί η δεύτερη µε την τρίτη κατηγορία. Αυτό σηµαίνει ότι τα µηνιαία επιδόµατα θα αυξηθούν από 34 ευρώ έως 168 ευρώ, ανάλογα µε την περίπτωση.
Οσοι ήταν στην τρίτη εισοδηµατική κατηγορία και έπαιρναν επίδοµα 28 ευρώ τον µήνα για ένα παιδί, τώρα θα πάρουν 45 ευρώ. Οσοι είχαν δύο παιδιά και έπαιρναν 56 ευρώ τον µήνα, τώρα θα παίρνουν 90 ευρώ. Οσοι είχαν τρία παιδιά και έπαιρναν 112 ευρώ τον µήνα, τώρα θα παίρνουν 180 ευρώ.
Σύµφωνα µε κύκλους της κυβέρνησης, πρέπει «να µπει ένα τέλος στις στρεβλώσεις της προνοιακής πολιτικής µε επιδόµατα ατάκτως ερριµµένα», τα οποία δεν «συνοµιλούν» µεταξύ τους, όπως έδειξε και η πρόσφατη µελέτη του Οργανισµού «∆ιαΝΕΟσις».
Για το ελάχιστο εγγυηµένο εισόδηµα η πρόταση που έχει τεθεί προς συζήτηση -και προς το παρόν δεν έχει προχωρήσει- περιλαµβάνει τη µεγαλύτερη αύξηση, η οποία θα φτάσει από 216 ευρώ και 54 ευρώ, σε 250 ευρώ και 75 ευρώ για κάθε παιδί.
Επίσης, δίνεται κίνητρο για την αναζήτηση εργασίας, ώστε να µην πέφτουν οι δικαιούχοι σε «παγίδα φτώχειας», επαναπαυόµενοι στα επιδόµατα. Στο εξής, λοιπόν, θα εξαιρείται ένα µέρος του εισοδήµατος από µισθωτή απασχόληση από τα κριτήρια ένταξης.
Αλλαγές στους συντελεστές της φορολογικής κλίµακας και αύξηση του αφορολόγητου ορίου
Το βασικό πακέτο φοροελαφρύνσεων θα ανακοινώσει από τη Θεσσαλονίκη, σε τρεις εβδοµάδες, ο πρωθυπουργός µε επίκεντρο τη µεσαία τάξη. Κεντρικός «κορµός» του πακέτου θα είναι οι αλλαγές στους συντελεστές της φορολογικής κλίµακας και η αύξηση του αφορολογήτου για τον άγαµο και τις οικογένειες µε παιδιά, µε στόχο τη µείωση του φορολογικού βάρους. Ειδικότερα, στην ατζέντα
της ∆ΕΘ περιλαµβάνονται τα ακόλουθα φορολογικά µέτρα:
1. Ενα µεγάλο µέρος του πακέτου της Θεσσαλονίκης θα αφορά τη στήριξη των οικογενειών µέσω φοροαπαλλαγών. Οι πληροφορίες αναφέρουν ότι στα σενάρια που εξετάζονται περιλαµβάνεται, µεταξύ άλλων, η κλιµακωτή αναπροσαρµογή του αφορολόγητου ορίου ανάλογα µε τον αριθµό των παιδιών. Το µέτρο αυτό αναµένεται να επιφέρει αυτόµατη αύξηση της έκπτωσης φόρου στο εκκαθαριστικό σηµείωµα της Εφορίας για τους γονείς, καθώς και αύξηση του αφορολόγητου ποσού των οικειοθελών παροχών από τους εργοδότες προς τους εργαζόµενους που αποκτούν παιδιά.
2. Μειώσεις φόρων για τα µεσαία εισοδήµατα. Το κέντρο βάρους εστιάζεται σε αλλαγές στα φορολογικά κλιµάκια και τους συντελεστές, µε στόχο την ελάφρυνση των εισοδηµάτων που κινούνται στην περιοχή των 10.000 έως 20.000 ευρώ. Συγκεκριµένα, εξετάζονται παρεµβάσεις που θα µειώσουν το φορολογικό βάρος γι’ αυτή την κατηγορία, ώστε να ενισχυθεί το διαθέσιµο εισόδηµα των µεσαίων στρωµάτων. Πιο συγκεκριµένα εξετάζεται:
– «Σπάσιµο» του δεύτερου κλιµακίου µε προσθήκη ενός ενδιάµεσου συντελεστή 15% για το τµήµα του εισοδήµατος από 10.001 ευρώ µέχρι και τα 20.000 ευρώ, όπου σήµερα ο συντελεστής φορολόγησης ανεβαίνει απότοµα στο 22% από 9% που είναι µέχρι τα 10.000 ευρώ, προκαλώντας ραγδαία αύξηση του φορολογικού βάρους. Ειδικότερα προβλέπεται ότι το κλιµάκιο εισοδήµατος από 10.001 έως 16.000 ευρώ θα φορολογείται µε συντελεστή 15% για µισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελµατίες και αγρότες. Αυτό σηµαίνει ότι για εισόδηµα 16.000 ευρώ η µείωση του φόρου ανέρχεται σε 420 ευρώ, καθώς πέφτει στα 900 ευρώ από 1.320 ευρώ, οδηγώντας σε αύξηση των καθαρών µηνιαίων αποδοχών για µισθωτούς και συνταξιούχους λόγω της χαµηλότερης παρακράτησης φόρου. Στο τραπέζι υπάρχει εναλλακτική πρόταση για µείωση του φορολογικού συντελεστή 22% στο 18% για την ελάφρυνση των εισοδηµάτων αυτής της ζώνης. – Αναπροσαρµογή του ύψους του εισοδήµατος πάνω από το οποίο εφαρµόζεται ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής 44%. Με βάση το ισχύον καθεστώς, ο συντελεστής 44% επιβάλλεται στο τµήµα του εισοδήµατος που υπερβαίνει τα 40.000 ευρώ και το σενάριο προβλέπει το ποσόν να αυξηθεί στη περιοχή των 45.000 ευρώ, πράγµα που σηµαίνει ότι για το τµήµα των 5.000 ευρώ ο φόρος θα µειωθεί κατά 400 ευρώ, καθώς θα διαµορφωθεί στα 1.800, από 2.200 ευρώ.
3. Εξετάζεται αύξηση του βασικού αφορολογήτου για άγαµους φορολογούµενους χωρίς παιδιά από 8.636 σε 10.000 ευρώ, αποτελώντας την πρώτη ουσιαστική παρέµβαση έπειτα από σχεδόν µια δεκαετία. Στόχος είναι να δοθεί φορολογική «ανάσα» σε πάνω από 2,3 εκατοµµύρια πολίτες, προστατεύοντας την αγοραστική τους δύναµη απέναντι στην παρατεταµένη ακρίβεια και την αυξηµένη φορολογία που αποµυζά τις αυξήσεις στον κατώτατο µισθό. Η αναπροσαρµογή αυτή θα οδηγήσει σε µεγαλύτερο καθαρό εισόδηµα, καθώς µε το υφιστάµενο αφορολόγητο µεγάλο µέρος της αύξησης στον κατώτατο µισθό φορολογείται.
Το µέτρο αφορά άγαµους, έγγαµους χωρίς παιδιά, συνταξιούχους και κατά κύριο επάγγελµα αγρότες και θα επηρεάσει θετικά και τα αφορολόγητα όρια για οικογένειες µε παιδιά, φέρνοντας µεγαλύτερες φορολογικές ελαφρύνσεις. Η συνολική µείωση φόρου για έναν άγαµο µισθωτό µπορεί να ξεπεράσει τα 300 ευρώ ετησίως, ενώ για οικογένειες µε παιδιά το όφελος φτάνει έως και τα 500 ευρώ.
4. Εισοδήµατα από ενοίκια. Το οικονοµικό επιτελείο βάζει στο στόχαστρο τηναναλογικότερη κατανοµή των φορολογικών βαρών στα εισοδήµατα από ενοίκια, µε ειδική µέριµνα για τους εκµισθωτές µε µεσαία εισοδήµατα. Στόχος είναι να δοθούν κίνητρα ώστε να δηλώνονται τα πραγµατικά µισθώµατα, να περιοριστεί η εκτόξευση των τιµών στα ενοίκια και να βγουν στην αγορά χιλιάδες κλειστά ακίνητα. Στο πλαίσιο αυτό εξετάζονται δύο σενάρια, µε το επικρατέστερο να προβλέπει την προσθήκη ενός ενδιάµεσου συντελεστή ανάµεσα στο 15% µε 35% που εφαρµόζεται σήµερα για το τµήµα εισοδήµατος από 12.001 έως 35.000 ευρώ. Υπάρχει βέβαια και η πρόταση µείωσης του συντελεστή 15% που ισχύει σήµερα για τα εισοδήµατα έως 12.000 ευρώ στην περιοχή του 7%-8% για το τµήµα του εισοδήµατος έως 5.000 ευρώ και διατήρησή του από 5.001 έως 12.000 ευρώ, η οποία όµως, σύµφωνα µε τις τελευταίες πληροφορίες, έχει αποδυναµωθεί.
Πάντως σε µια τέτοια περίπτωση φορολογούµενος που εισπράττει από µισθώµατα 5.000 ευρώ θα καταβάλλει φόρο ύψους 250 ευρώ, ενώ σήµερα πληρώνει 750 ευρώ, δηλαδή θα έχει ελάφρυνση 500 ευρώ. Το ίδιο κέρδος θα έχουν και όσοι δηλώνουν υψηλότερα από 5.000 ευρώ εισοδήµατα.
5. Τεκµήρια διαβίωσης. «Κούρεµα» κατά 30% των τεκµηρίων διαβίωσης από το 2026 και πλήρης κατάργησή τους σε βάθος χρόνου µε την επέκταση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, µε στόχο την εξάλειψη των στρεβλώσεων και των αδικιών και τη δικαιότερη κατανοµή των φορολογικών βαρών.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
