Ανησυχία στο Μαξίμου: Με το βλέμμα στο Παρίσι και το μυαλό σε Άγκυρα – Μεσόγειο

Πώς η κατάρρευση της κυβέρνησης Μπαϊρού μπορεί να επηρεάσει τη συμμαχία με Μακρόν και να ευνοηθεί η Τουρκία.
08:38 - 10 Σεπτεμβρίου 2025

Με το βλέμμα στραμμένο στο Παρίσι το Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθεί στενά τις δραματικές εξελίξεις στη Γαλλία εν μέσω μιας συνολικά κρίσιμης γεωπολιτικής συγκυρίας τόσο για την Ευρώπη και το μέλλον της όσο και την Ελλάδα. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη εκφράσει ανησυχίες για όσα συμβαίνουν στη φίλη και σύμμαχο χώρα όταν ρωτήθηκε σχετικά στη Θεσσαλονίκη. Και μπορεί το οικονομικό επιτελείο διά στόματος Κυριάκου Πιερρακάκη να δηλώνει πως η ελληνική οικονομία δεν επηρεάζεται από αυτές τις εξελίξεις, στο γεωπολιτικό πεδίο ωστόσο, όσα συμβαίνουν στη Γαλλία μάς αφορούν και μάλιστα άμεσα αλλά και σε βάθος χρόνου. Λόγω κυρίως, της διμερούς στρατηγικής και αμυντικής συνεργασίας που έχουμε υπογράψει με τη Γαλλία, αλλά και επειδή το τελευταίο που θα επιθυμούσε η Αθήνα σε αυτήν τη φάση με την Τουρκία να εντείνει τις αναθεωρητικές βλέψεις στη ΝΑ Μεσόγειο, θα ήταν η περαιτέρω αποδυνάμωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο διεθνές περιβάλλον. Την ώρα μάλιστα που η σοβαρή κρίση η οποία σοβεί στη δεύτερη πιο ισχυρή ευρωπαϊκή οικονομία μπορεί να προκαλέσει γενικότερα απρόβλεπτες συνέπειες στην Ευρωζώνη. Στην πραγματικότητα πρόκειται για κρίση εντελώς διαφορετική από αυτές που στο πρόσφατο παρελθόν χτύπησαν την Ελλάδα και τις χώρες του ευρωπαϊκού Νότου και η οποία δυνητικά ενδέχεται να προκαλέσει ισχυρούς τριγμούς στο ευρωπαϊκό οικοδόμημα με δεδομένη και την όχι καλή κατάσταση της άλλοτε ανθηρής γερμανικής οικονομίας.

Τούτων δοθέντων, η κεντρική γεωπολιτική επιλογή της Ελλάδας μέσω της απόλυτης σύμπλευσης με την ευρωπαϊκή στρατηγική σε ζητήματα εξωτερικής πολιτικής (όπως λ.χ. στον ρωσο-ουκρανικό πόλεμο), αναπόφευκτα τραυματίζεται. «Εκπτώσεις στην ασφάλεια της πατρίδας δεν κάνω. Όπως δεν κάνω και στη θέση μας στον πυρήνα της Ευρώπης. Ο τόπος αυτός απομονώθηκε μια φορά από την ευρωπαϊκή οικογένεια. Όσο είμαι πρωθυπουργός δεν θα επιτρέψω να συμβεί για δεύτερη φορά», δήλωσε σχετικά ο πρωθυπουργός κατά τη συνέντευξη Τύπου στη ΔΕΘ αναφερόμενος κατά βάση στο Ουκρανικό και τη δημοσιονομική σταθερότητα, και δίνοντας εντέλει το στίγμα της χώρας. Το σοβαρό ενδεχόμενο όμως μιας πιθανής προσφυγής της Γαλλίας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο αλλάζει όλα τα δεδομένα, καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν συντριπτική ήττα γενικότερα για την Ευρώπη και όχι μόνο για μια χώρα που μαζί με τη Γερμανία αποτελούν τους δύο βασικούς πυλώνες στην Ευρωζώνη. Σε αυτό το σημείο να θυμίσουμε πως ο Κώστας Καραμανλής είχε ασκήσει σκληρή κριτική τον Ιούλιο 2024 στις ευρωπαϊκές ηγεσίες, αλλά και στην ελληνική κυβέρνηση με αφορμή το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών που είχαν προηγηθεί μια χρονιά πριν και των εκλογών στη Γαλλία. Λέγοντας τότε πως «η Ευρώπη στην οποία πιστέψαμε διολισθαίνει σε βαθιά κρίση» και πως διερράγη το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο που ήταν το κέντρο της κοινωνικής συνοχής. Όπως επίσης και στο θέμα της Ουκρανίας, τονίζοντας πως καλώς μεν η χώρα μας καταδίκασε τη ρωσική εισβολή, δεν θα έπρεπε όμως ακολουθώντας τη γραμμή Γερμανίας και Γαλλίας να κόψει όλες τις γέφυρες με τη Μόσχα.

Όσον αφορά τα καθ’ ημάς, η γαλλική κρίση αφήνει ανησυχητικές σκιές στο πεδίο των ελληνοτουρκικών την ώρα που η Άγκυρα διά της απειλής των όπλων θέλει να έχει τον πρώτο λόγο στο Αιγαίο και στη ΝΑ Μεσόγειο. Η Αθήνα επενδύει στη γαλλική στήριξη απέναντι στις ολοένα εντεινόμενες τουρκικές προκλήσεις κι ενώ τα ήρεμα νερά ενδέχεται σύντομα να αποτελούν παρένθεση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Με άξονα πάντα, την ελληνογαλλική αμυντική συμφωνία του 2021 η οποία πέραν του εξοπλιστικού πακέτου για το Πολεμικού Ναυτικό, αγοράς φρεγατών Belharra, προβλέπει την αμοιβαία στρατιωτική συνδρομή. Συγκεκριμένα, το άρθρο 2, προβλέπει ότι οι δύο χώρες θα παρέχουν η μία στην άλλη συνδρομή, με όλα τα κατάλληλα μέσα που έχουν στη διάθεσή τους, κι εφόσον υφίσταται ανάγκη με τη χρήση ένοπλης βίας εάν διαπιστώσουν από κοινού ότι μία ένοπλη επίθεση λαμβάνει χώρα εναντίον μιας εκ των δύο, και σύμφωνα με το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Αναπόφευκτα συνεπώς τίθεται το ερώτημα: Πώς η Γαλλία, στο χειρότερο σενάριο, αν δηλαδή τελεί υπό διεθνή επιτήρηση με το ΔΝΤ να υπαγορεύει πολιτικές, θα διατηρήσει την επιρροή της στη ΝΑ Μεσόγειο, μιας ευρείας γεωγραφικής ζώνης που συμπεριλαμβάνει Ελλάδα και Κύπρο και η οποία διαχρονικά έμπαινε ως προτεραιότητα στο κέντρο της γαλλικής εξωτερικής πολιτικής.

Ίδια συνταγή με Λεκορνί και αβέβαιο αύριο

Ρεπορτάζ: Χάρης Γ. Σαββίδης

Τον υπουργό Άμυνας, Σεμπαστιέν Λεκορνί, διόρισε χθες το απόγευμα νέο πρωθυπουργό ο Εμανουέλ Μακρόν. Δείχνει έτσι αποφασισμένος να συνεχίσει με τη συνταγή των κεντροδεξιών προσωπικοτήτων που θα συγκροτούν κυβέρνηση μειοψηφίας και θα ελπίζουν σε κάθε κρίσιμη ψηφοφορία σε κάποιον από μηχανής θεό. Αυτός δεν εμφανίστηκε όμως ούτε στην περίπτωση του Μισέλ Μπαρνιέ ούτε στην πρόσφατη του Φρανσουά Μπαϊρού.

Ο 39χρονος Λεκορνί, εκ των στενών συνεργατών του προέδρου, ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του από τη συντηρητική παράταξη και στην προεκλογική εκστρατεία του 2017 τάχθηκε στο πλευρό του Μακρόν. Η επιλογή θεωρείται ότι δείχνει την επιμονή του Μακρόν σε πολιτικές υπέρ της επιχειρηματικότητας και των οικονομικών μεταρρυθμίσεων, στο πλαίσιο της οποίας έχουν μειωθεί οι φόροι για τις επιχειρήσεις και τους πλούσιους και έχει αυξηθεί η ελάχιστη ηλικία συνταξιοδότησης. Πολιτικές που δύσκολα θα στήριζε πρωθυπουργός προερχόμενος από την Αριστερά.

Κεντροδεξιό πρωθυπουργό για τις οικονομικές μεταρρυθμίσεις επέλεξε ο Μακρόν, ενώ παραμένει το «αγκάθι» του προϋπολογισμού

Άμεση προτεραιότητα του Λεκορνί θα είναι η επίτευξη συναίνεσης για τον προϋπολογισμό του 2026, μία αποστολή που αποδείχθηκε μοιραία για τον Μπαϊρού, ο οποίος είχε πιέσει για δραστικές περικοπές δαπανών. Ζητούμενο είναι να περιοριστεί το έλλειμμα και να σταματήσει η αύξηση του δημόσιου χρέους, που από 60% του ΑΕΠ το 2001 και 65,5% το 2007 έφτασε το 100% όταν ανέλαβε ο Μακρόν το 2017 και σήμερα είναι στο 116%. Για να περάσει όμως ο προϋπολογισμός, θα χρειαστεί τη στήριξη είτε της Εθνικής Συσπείρωσης της Μαρίν Λεπέν είτε των Σοσιαλιστών και των Πρασίνων από το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Αυτό συνέβη και κατά την πρώτη φάση της κυβέρνησης Μπαϊρού, όταν ο προϋπολογισμός του 2025 πέρασε χάρη στην αποχή των Σοσιαλιστών βουλευτών. Κομβικό ρόλο έπαιξε τότε ο υπουργός Οικονομικών, Ερίκ Λομπάρντ. Πλην όμως στο «στρατόπεδο» των Σοσιαλιστών νιώθουν προδομένοι, καθώς αθετήθηκε η υπόσχεση επαναφοράς του ελάχιστου ορίου ηλικίας συνταξιοδότησης στα 62 έτη. Χαρακτηριστικό είναι ότι κατά την προχθεσινή συζήτηση στην Εθνοσυνέλευση για την ψήφο εμπιστοσύνης στον Μπαϊρού ο εκπρόσωπος των Σοσιαλιστών ήταν ο πλέον επικριτικός κατά της κυβέρνησης.

Την ίδια στιγμή όμως ο ηγέτης των Σοσιαλιστών, Ολιβιέ Φορ, δήλωνε έτοιμος να αναλάβει την πρωθυπουργία στηριζόμενος σε μια κεντροαριστερή πλειοψηφία. Με τον Μακρόν να αποκλείει αυτό το σενάριο για μία ακόμα φορά, το Σοσιαλιστικό Κόμμα ωθείται σε μια πιο σκληρή στάση, αντίστοιχη των υπόλοιπων κομμάτων που συνθέτουν το Νέο Λαϊκό Μέτωπο.

Στην αντίπερα όχθη, η Μαρίν Λεπέν και ο Ζορντάν Μπαρντελά δεν χάνουν ευκαιρία να χρεώσουν τη δυσμενή δημοσιονομική κατάσταση σε όλες τις κυβερνήσεις του παρελθόντος, παρουσιάζοντας την Εθνική Συσπείρωση ως τη νέα και άφθαρτη δύναμη που μπορεί να σώσει τη χώρα. Δύσκολα θα στηρίξουν έναν προϋπολογισμό λιτότητας, αν και στην πολιτική ποτέ τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί.

Εφημερίδα Απογευματινή