Τον έντονο εκνευρισμό της Άγκυρας προκάλεσε η άσκηση ετοιμότητας των ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, η οποία διεξήχθη χθες από τον Έβρο έως τη Μεγίστη. Η τουρκική πλευρά απάντησε με την έκδοση δύο διαδοχικών NAVTEX, επαναφέροντας τις αιτιάσεις περί αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου και ανακοινώνοντας τη διεξαγωγή αεροναυτικής άσκησης χωρίς πυρά. Παράλληλα, έχει ήδη εξαγγείλει την ενεργοποίηση του ωκεανογραφικού σκάφους «Πίρι Ρέις» για έρευνες, που μέχρι χθες παρέμενε αγκυροβολημένο στη μαρίνα της Σμύρνης.
Πλήρης αιφνιδιασμός
Η απόφαση της Αθήνας να προχωρήσει σε μία από τις μεγαλύτερες και πιο απαιτητικές ασκήσεις των τελευταίων ετών, η οποία σχεδιάστηκε με μυστικότητα και υλοποιήθηκε αιφνιδιαστικά, εντάσσεται στο πλαίσιο της αυστηρότερης στάσης που έχει υιοθετήσει το τελευταίο διάστημα έναντι των τουρκικών προκλήσεων. Η εντολή για την ενεργοποίησή της δόθηκε προσωπικά από τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ, στρατηγό Δημήτριο Χούπη, ενώ -σύμφωνα με πληροφορίες- συμμετείχε σχεδόν το σύνολο του στρατιωτικού μηχανισμού της χώρας.
Στόχος της άσκησης ήταν η πρακτική δοκιμή των σχεδίων άμεσης αντίδρασης σε περίπτωση κρίσης και ο έλεγχος του βαθμού ετοιμότητας όλων των κλάδων, από τον Στρατό Ξηράς έως την Πολεμική Αεροπορία και το Πολεμικό Ναυτικό. Η κινητοποίηση εκτάθηκε από τον ακριτικό Έβρο έως το Αιγαίο και είχε και τη συμμετοχή της Διοίκησης Ειδικού Πολέμου, με ειδικά τμήματα να έχουν αναπτυχθεί σε 30 νησιά. Στον αέρα συμμετείχαν περισσότερα από 60 μαχητικά, ελικόπτερα και μεταγωγικά, ενώ το Πολεμικό Ναυτικό παρέταξε το σύνολο του στόλου, με φρεγάτες, πυραυλακάτους και υποβρύχια να εκτελούν αποστολές υπό συνθήκες που προσομοίαζαν με πραγματικές επιχειρήσεις.
Δύναμη Δέλτα
Κομβικό ρόλο στην άσκηση είχε η λεγόμενη «Δύναμη Δέλτα», η πλέον ευέλικτη και ταχεία δύναμη αντίδρασης της χώρας. Πρόκειται για διακλαδικό σχήμα, το οποίο συγκροτείται από τμήματα των Ειδικών Δυνάμεων του Στρατού Ξηράς και του Πολεμικού Ναυτικού, μονάδες επιφανείας του Αρχηγείου Στόλου και μαχητικά του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας. Η δομή της μεταβάλλεται αναλόγως της τακτικής κατάστασης, ενώ σε αυτήν υπάγονται η Ζ΄ Μοίρα Αμφίβιων Καταδρομών, το Ειδικό Τμήμα Αλεξιπτωτιστών, η Διοίκηση Υποβρυχίων Καταστροφών, το 575 Τάγμα Πεζοναυτών της 32ης Ταξιαρχίας καθώς και σκάφη και μαχητικά.
Σε απάντηση της ελληνικής άσκησης ετοιμότητας, η Τουρκία προχώρησε στην έκδοση δύο νέων NAVTEX. Στην πρώτη, επικαλούμενη τη Συνθήκη της Λωζάννης, τη Διάσκεψη του Λονδίνου (1914) και τη Συνθήκη Ειρήνης των Παρισίων (1947), ζητεί την αποστρατιωτικοποίηση 23 ελληνικών νησιών, υποστηρίζοντας ότι δεν επιτρέπεται η διεξαγωγή στρατιωτικών ασκήσεων στα χωρικά τους ύδατα. Στη σχετική ανακοίνωση κατονομάζονται, μεταξύ άλλων, η Λέσβος, η Χίος, η Λήμνος, η Σάμος, η Ρόδος, η Κως και το Καστελλόριζο. Με δεύτερη NAVTEX η Άγκυρα ανακοίνωσε τη διεξαγωγή αεροναυτικής άσκησης χωρίς πυρά στο Αιγαίο, η οποία ξεκινά σήμερα και θα διαρκέσει 25 ώρες.
Ωκεανογραφικές έρευνες
Υπενθυμίζεται ότι στις 15 Σεπτεμβρίου η Άγκυρα είχε εκδώσει NAVTEX, με την οποία γνωστοποιούσε την πρόθεση ενεργοποίησης του ωκεανογραφικού σκάφους «Πίρι Ρέις» για έρευνες στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Αθήνα απάντησε τότε με αντι-NAVTEX, καταγγέλλοντας παραβίαση αρμοδιοτήτων και αμφισβήτηση της ελληνικής υφαλοκρηπίδας. Πηγές του υπουργείου Εθνικής Άμυνας αποσυνδέουν τη χθεσινή άσκηση ετοιμότητας από την τουρκική NAVTEX, επισημαίνοντας ότι παρόμοιες δραστηριότητες πραγματοποιούνται σε σταθερή βάση στο πλαίσιο του τακτικού σχεδιασμού των Ενόπλων Δυνάμεων.
Η Αθήνα από την πρώτη στιγμή παρακολουθεί στενά τις τουρκικές κινήσεις και, σύμφωνα με αρμόδιες πηγές, έχει εξετάσει όλα τα πιθανά σενάρια. Ένδειξη σοβαρής προετοιμασίας αποτέλεσε το βράδυ της Παρασκευής η -προσωρινή, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές- απόσυρση δύο φρεγατών που συμμετέχουν σε αποστολές ελέγχου μεταναστευτικών ροών στη θαλάσσια περιοχή Ελλάδας – Λιβύης. Χθες η εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών προειδοποίησε ότι η πορεία του «Πίρι Ρέις» βρίσκεται υπό στενή παρακολούθηση και επισήμανε πως η Ελλάδα είναι έτοιμη να διασφαλίσει τα κυριαρχικά δικαιώματά της. Από την πλευρά του, ο υπουργός Εθνικής Άμυνας, Νίκος Δένδιας, δήλωσε μετά τη συνεδρίαση του ΚΥΣΕΑ ότι το ζήτημα του τουρκικού σκάφους δεν απασχόλησε τη συζήτηση. «Η άσκηση των Ενόπλων Δυνάμεων εντάσσεται στον κύκλο των αιφνιδιαστικών ασκήσεων που διεξάγονται κάθε χρόνο, δεν έχουν σχέση με το “Πίρι Ρέις” που δεν απασχόλησε το ΚΥΣΕΑ. Δείτε μια φωτογραφία του “Πίρι Ρέις” και θα καταλάβετε γιατί δεν συζητήθηκε», είπε με νόημα ο κ. Δένδιας.
Να σημειωθεί ότι, παρότι σύμφωνα με την τουρκική NAVTEX 0863/25 οι έρευνες του «Πίρι Ρέις» θα έπρεπε να είχαν ξεκινήσει από το πρωί της Δευτέρας, το σκάφος παραμένει αγκυροβολημένο στη μαρίνα της Σμύρνης. Από την πλευρά της Αθήνας η εικόνα αυτή εκλαμβάνεται ως ένδειξη πιθανών δεύτερων σκέψεων στην Άγκυρα. Αντίθετα, τουρκικές πηγές αποδίδουν την καθυστέρηση σε επιχειρησιακούς λόγους, επισημαίνοντας ότι η έναρξη της έρευνας εξαρτάται από τις καιρικές και υδρολογικές συνθήκες και μπορεί να πραγματοποιηθεί όταν αυτές το επιτρέψουν.
Εφημερίδα Απογευματινή
