«Ξεμπλέκουν» το καλώδιο Ελλάδα, Κύπρος, Κομισιόν

Πρώτο βήμα για την ηλεκτρική διασύνδεση από Λευκωσία, στα χέρια του ΑΔΜΗΕ η διαχείριση του έργου – Σύσκεψη την Τρίτη με τον επίτροπο Ενέργειας
11:01 - 11 Οκτωβρίου 2025
ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΔΙΑΣΥΝΔΕΣΗ

«Ξεμπλέκει» το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου, καθώς χθες εκδόθηκε η απόφαση της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου (ΡΑΕΚ) για τη μεταβίβαση των αδειών κυριότητας και διαχείρισης στον ΑΔΜΗΕ. Η εξέλιξη αυτή, παρά τα σύννεφα που είχαν πυκνώσει τα προηγούμενα εικοσιτετράωρα γύρω από την πορεία του έργου, αίρει ένα από τα σημαντικότερα εμπόδια που εκκρεμούσαν για την πρόοδο του GSI και αποδίδεται στη συντονισμένη προσπάθεια Αθήνας και Λευκωσίας να διατηρήσουν ζωντανό ένα πρότζεκτ υψηλής ενεργειακής και γεωπολιτικής σημασίας. Τα βλέμματα πλέον στρέφονται στην κρίσιμη σύσκεψη της ερχόμενης Τρίτης, στην οποία θα συμμετάσχουν ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου και ο επίτροπος Ενέργειας της Κομισιόν, Νταν Γιόργκενσεν.

Η μεταβίβαση των αδειών κυριότητας του GSI -οι οποίες έως σήμερα ανήκαν στον προηγούμενο φορέα υλοποίησης, την EuroAsia Interconnector– προσφέρει ένα απτό αποτέλεσμα στις δύο πλευρές ενόψει του «ραντεβού» τους με τον Ευρωπαίο επίτροπο. Το ζήτημα άλλωστε είχε τεθεί επί τάπητος, μία ημέρα νωρίτερα, στη συνάντηση των Παπασταύρου και Παπαναστασίου, κατά την οποία συμφωνήθηκε να επιλυθούν οι ρυθμιστικές εκκρεμότητες που υπάρχουν ενώ η οικονομική διάσταση του έργου εκτιμάται ότι θα αντιμετωπιστεί σε επόμενο στάδιο.

Τις διαφωνίες που εκφράστηκαν το τελευταίο διάστημα γύρω από την υλοποίηση του έργου παρακολουθεί στενά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία εμφανίζεται αποφασισμένη να διαφυλάξει την πρόοδο του GSI, ενόψει και των ευρύτερων σχεδιασμών για την ενίσχυση των λεγόμενων «Ενεργειακών Λεωφόρων» μεταξύ ΕΕ και Ανατολικής Μεσογείου. Η πρόσφατη αναφορά της προέδρου της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, στο ζήτημα αποτυπώνει τη στρατηγική σημασία που αποδίδεται στο έργο. Η χρηματοδότηση των 657 εκατομμυρίων ευρώ που έχει ήδη εγκριθεί επιβεβαιώνει την αρχική στήριξη, ωστόσο ορισμένες πλευρές εκφράζουν επιφυλάξεις για την επάρκεια της γεωπολιτικής αξιολόγησης που προηγήθηκε, με αποτέλεσμα η Τουρκία να εκμεταλλεύεται τις αδυναμίες της άλλης πλευράς. Στο πλαίσιο αυτό, η έρευνα βυθού και η πόντιση του καλωδίου θεωρούνται κρίσιμα ζητήματα, τα οποία δεν εθίγησαν επαρκώς στις τηλεδιασκέψεις των προηγούμενων εβδομάδων. Εκτιμάται, ωστόσο, ότι θα τεθούν με σαφήνεια στη σύσκεψη της ερχόμενης Τρίτης. Η Άγκυρα, από την πλευρά της, διατηρεί σταθερά τη θέση ότι έργα που δεν έχουν και τη δική της συγκατάθεση δεν θα προχωρήσουν.

Το ζητούμενο, πλέον, είναι η διαμόρφωση ενός σταθερού μετώπου Αθήνας και Λευκωσίας, με σαφές πλαίσιο διεκδικήσεων για την προώθηση του έργου, το οποίο θεωρείται κρίσιμης σημασίας όχι μόνο για την ενεργειακή αρχιτεκτονική της περιοχής, αλλά και για την αποτροπή εξελίξεων που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αμφισβήτηση των κυριαρχικών δικαιωμάτων των δύο χωρών. Συνεπώς, υπάρχει η εκτίμηση πως θα πρέπει να φροντίσει και η Ευρώπη να μη συμβεί αυτό. Τα εμπόδια που εξακολουθούν όμως να περιβάλλουν τον GSI δεν περιορίζονται στη γεωπολιτική του διάσταση, καθώς παραμένουν ανοιχτά και ζητήματα τεχνικής φύσεως, οικονομικών παραμέτρων και ρυθμιστικών εκκρεμοτήτων. Σε κάθε περίπτωση, η Γενική Διεύθυνση Ενέργειας της ΕΕ ανησυχεί όσο βλέπει καθυστερήσεις σε ένα έργο το οποίο είναι άμεσης προτεραιότητας για εκείνη.

Εφημερίδα Απογευματινή