Το ΕΚΠΑ ως καταλύτης γνώσης και κοινωνικής συνοχής

Σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται ραγδαία, το ΕΚΠΑ αποδεικνύει ότι δεν περιορίζεται στη μετάδοση γνώσης, αλλά λειτουργεί ως καταλύτης κοινωνικής συνοχής, καινοτομίας και προόδου
13:20 - 17 Οκτωβρίου 2025

Το Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το αρχαιότερο ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα της χώρας, παραμένει πιστό στον ιδρυτικό του ρόλο: να συνδέει την επιστήμη με την κοινωνία και να διαμορφώνει γέφυρες μεταξύ ακαδημαϊκής γνώσης και κοινωνικής πραγματικότητας. Μέσα από ένα πλήθος πρωτοβουλιών, δράσεων και συνεργασιών, το πανεπιστήμιο όχι μόνο ενδυναμώνει την ακαδημαϊκή του ταυτότητα αλλά και συμβάλλει ενεργά στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ημερίδα που συνδιοργανώνει το ΕΚΠΑ με την Ένωση «Μαζί για το Παιδί», στις 29 Οκτωβρίου 2025, με τίτλο: «Τα παιδιά της Ελλάδας: το παρόν και το μέλλον τους». Στην εκδήλωση θα συμμετάσχουν διακεκριμένα μέλη της πανεπιστημιακής κοινότητας αλλά και εκπρόσωποι του πολιτικού κόσμου. Στόχος είναι η παρουσίαση ερευνητικών δεδομένων γύρω από την παιδική ηλικία στη χώρα μας, η διεπιστημονική αξιολόγηση της ποιότητας ζωής των παιδιών και η ανάδειξη των παραγόντων που καθορίζουν το μέλλον της νέας γενιάς. Η προσέγγιση αυτή υπενθυμίζει ότι, αν και όλα τα παιδιά μεγαλώνουν στην ίδια χώρα, δεν βιώνουν όλα τις ίδιες συνθήκες, καθώς ποικίλες κοινωνικές και οικονομικές συνιστώσες επηρεάζουν την καθημερινότητά τους.

Παράλληλα, το πανεπιστήμιο συνεχίζει να επενδύει σε καινοτόμες δράσεις που αφορούν την εκπαίδευση του μέλλοντος. Ενδεικτικά, κατά την περίοδο 2025-2028 συμμετέχει ως εταίρος στο ευρωπαϊκό πρόγραμμα «Blooming AI – Developing an AI-powered Open-Source Learning Platform based on Bloom’s taxonomy». Στόχος του προγράμματος είναι η ανάπτυξη μιας ανοιχτού κώδικα πλατφόρμας εκμάθησης με έμφαση στη χρηστή, υπεύθυνη και ασφαλή αξιοποίηση της τεχνητής νοημοσύνης στην εκπαίδευση, ενώ η συνεργασία με κορυφαίες πανεπιστημιακές μονάδες από το Λουξεμβούργο και τη Νορβηγία αναδεικνύει τον διεθνή χαρακτήρα του εγχειρήματος.

Εξίσου σημαντική είναι η συμβολή του ΕΚΠΑ στη μελέτη της σχέσης συναισθημάτων και πολιτικής. Το 2ο Διεπιστημονικό Συνέδριο «Συναισθήματα και Πολιτική», που θα πραγματοποιηθεί από τις 16 έως τις 19 Οκτωβρίου σε Αθήνα και Βόλο, συνδιοργανώνεται από το Εργαστήριο Ιστορίας του Βιβλίου (Τμήμα Θεατρικών Σπουδών, ΕΚΠΑ) και το Τμήμα Ιστορίας, Αρχαιολογίας και Κοινωνικής Ανθρωπολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στο συνέδριο θα αναδειχθεί η σημασία των συναισθημάτων τόσο σε ατομικό όσο και σε συλλογικό επίπεδο καθώς και η αλληλεπίδρασή τους με την πολιτική και τις κοινωνικές δομές.

Κομβικό ρόλο σε αυτή την εξωστρέφεια και τη δυναμική ανάπτυξη του πανεπιστημίου διαδραματίζει η ηγεσία του. Ο πρύτανης, καθηγητής Γεράσιμος Σιάσος, με το όραμά του για ένα σύγχρονο, ανοιχτό και κοινωνικά υπεύθυνο πανεπιστήμιο, έχει θέσει ως προτεραιότητα την ακαδημαϊκή αριστεία σε συνδυασμό με την κοινωνική προσφορά. Στο πλευρό του ο αντιπρύτανης, καθηγητής Ευστάθιος Ευσταθόπουλος, με την αφοσίωση και την εμπειρία του, στηρίζει τις πρωτοβουλίες του πανεπιστημίου και ενισχύει τη διεθνή προοπτική και την ποιότητα των δράσεών του.

Οι παραπάνω πρωτοβουλίες αποτελούν μόνο ενδεικτικά παραδείγματα μιας διαρκούς και πολυδιάστατης προσπάθειας. Το ΕΚΠΑ οφείλει να βρίσκεται πάντα σε ανοιχτό διάλογο με την κοινωνία, προβάλλοντας τις δράσεις του και ενθαρρύνοντας τη συμμετοχή των πολιτών. Μόνο έτσι η επιστήμη μπορεί να έχει απτό αντίκτυπο, βελτιώνοντας την κατανόηση της ανθρώπινης ζωής και, κατ’ επέκταση, τις συνθήκες διαβίωσης.

Σε ένα περιβάλλον που μεταβάλλεται ραγδαία, το ΕΚΠΑ αποδεικνύει ότι δεν περιορίζεται στη μετάδοση γνώσης, αλλά λειτουργεί ως καταλύτης κοινωνικής συνοχής, καινοτομίας και προόδου. Η ακαδημαϊκή αριστεία και η κοινωνική υπευθυνότητα δεν είναι αντίθετες αλλά αλληλοσυμπληρούμενες. Λειτουργώντας ως καταλύτης γνώσης και κοινωνικής συνοχής, το πανεπιστήμιο επιβεβαιώνει τη θέση του ως θεμέλιο όχι μόνο της εκπαίδευσης αλλά και της κοινωνικής προόδου και καινοτομίας.

Ο κ. Παγώνης είναι πρώην υποδιοικητής e-ΕΦΚΑ, διοικητικός υπάλληλος ΕΚΠΑ