Ισχυρό μήνυμα στήριξης της Ελλάδας από τις ΗΠΑ και αναγνώρισης του σημαντικού ρόλου της ως στρατηγικού συμμάχου στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Ευρώπης και της Ανατολικής Μεσογείου, αλλά και σαφές στίγμα για την ενεργειακή στρατηγική της Ουάσινγκτον, στέλνει η χθεσινή συνάντηση του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, στο Μέγαρο Μαξίμου με κορυφαίους αξιωματούχους της κυβέρνησης Τραμπ, ενόψει της 6ης Υπουργικής Συνάντησης της Εταιρικής Σχέσης για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (P-TEC) που πραγματοποιείται σήμερα και αύριο στο Ζάππειο.
Στη συνάντηση συμμετείχαν ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, Νταγκ Μπέργκαμ, ο Αμερικανός υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Μάικλ Ρήγας, αρμόδιος για θέματα διαχείρισης και πόρων, καθώς και ο υφυπουργός Εξωτερικών, Τζέικομπ Χέλμπεργκ, με χαρτοφυλάκιο την οικονομική ανάπτυξη, την ενέργεια και το περιβάλλον. Παρούσα ήταν και η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, η οποία είχε βρεθεί και νωρίτερα το πρωί στο Μέγαρο Μαξίμου. Στο επίκεντρο των συζητήσεων τέθηκε η περαιτέρω ενίσχυση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, με αιχμή τον ενεργειακό τομέα.
Ως έμπρακτη απόδειξη της εμβάθυνσης της στρατηγικής εταιρικής σχέσης Ελλάδας – ΗΠΑ χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός την ταυτόχρονη παρουσία στην Αθήνα τόσων κορυφαίων Αμερικανών αξιωματούχων, υπογραμμίζοντας ότι οι προοπτικές για μελλοντικές συνέργειες είναι «τεράστιες». Έκανε δε ιδιαίτερη μνεία στον ρόλο της Ελλάδας ως πύλης εισόδου αμερικανικού LNG στην Ευρώπη, παραπέμποντας και στις υποδομές σε Ρεβυθούσα και Αλεξανδρούπολη. «Η Ελλάδα έχει την τύχη να βρίσκεται σε μια μοναδική γεωγραφική θέση και αποτελεί τη φυσική πύλη εισόδου του αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ο Κάθετος Διάδρομος είναι ένα έργο μεγάλης γεωπολιτικής και οικονομικής σημασίας για εμάς και είμαστε ευτυχείς που γίνεται πραγματικότητα», ανέφερε και υπογράμμισε τη στρατηγική σημασία της ελληνικής ναυτιλίας για τη μεταφορά LNG, ενώ χαρακτήρισε την ταυτόχρονη παρουσία της ExxonMobil και της Chevron στην Ελλάδα αμερικανική ψήφο εμπιστοσύνης.
Από την πλευρά του, ο Αμερικανός υπουργός Εσωτερικών, Νταγκ Μπέργκαμ, ανέδειξε τη σημασία της ενεργειακής διπλωματίας ως εργαλείου ειρήνης και ευημερίας, αλλά και βασικού πυλώνα της πολιτικής του Ντόναλντ Τραμπ, υπογραμμίζοντας τη δυναμική της στρατηγικής σχέσης Αθήνας – Ουάσινγκτον και την προστιθέμενη αξία του Κάθετου Διαδρόμου. «Η ενέργεια δεν ήταν ποτέ πιο σημαντική», ανέφερε, επισημαίνοντας τη συμβολή της Ελλάδας στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης και τη σημασία της πρωτοβουλίας «3+1». Από την πλευρά του, ο υπουργός Ενέργειας, Κρις Ράιτ, μίλησε για τις ευρύτερες δυνατότητες συνεργασίας σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η ναυτιλία, τονίζοντας ότι η χώρα μας διαθέτει όλα τα εχέγγυα για να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο.
Από ελληνικής πλευράς στη συνάντηση συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, και ο υφυπουργός Νίκος Τσάφος. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, η παρουσία τόσο υψηλόβαθμης αμερικανικής αντιπροσωπείας ερμηνεύεται ως ένδειξη του βάρους που αποδίδεται στην επικείμενη 6η Σύνοδο της Διατλαντικής Συνεργασίας για την Ενέργεια, στο περιθώριο της οποίας αναμένονται σημαντικές ανακοινώσεις. Ο πρωθυπουργός αναμένεται να απευθύνει ομιλία σήμερα, κατά την έναρξη των εργασιών.
Τα ενεργειακά και η στρατηγική διάσταση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων βρέθηκαν όμως και στο επίκεντρο της πρωινής συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τη νέα πρέσβη των ΗΠΑ, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, στο Μέγαρο Μαξίμου. Σε θερμό κλίμα, οι δύο πλευρές επιβεβαίωσαν ότι οι διμερείς σχέσεις βρίσκονται σε «ιστορικά υψηλά», με προοπτική περαιτέρω εμβάθυνσης στους τομείς της ενέργειας, της ασφάλειας, των επενδύσεων και της τεχνολογίας. Ο πρωθυπουργός ανέδειξε τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και κρίσιμου κόμβου για τη διαφοροποίηση πηγών ενέργειας, ενώ η Αμερικανίδα διπλωμάτης δήλωσε ότι αποτελεί «τιμή και προνόμιο» να βρίσκεται στην Αθήνα, τη γενέτειρα της δημοκρατίας, και έκανε ιδιαίτερη αναφορά στη σημασία του σχήματος «3+1».
Σημειώνεται ότι κατά την έξοδο της Αμερικανίδας πρέσβη από το Μέγαρο Μαξίμου, εκτυλίχθηκε μια ιδιαίτερη στιγμή, όταν μια τάξη μαθητών δημοτικού από σχολική εκδρομή στην Ηρώδου Αττικού άρχισαν να τη χαιρετούν. Η κ. Γκιλφόιλ, συνοδευόμενη από τον πρωθυπουργό, πέρασε στο απέναντι πεζοδρόμιο και χαιρέτησε διά χειραψίας τα παιδιά, συνομίλησε μαζί τους και φωτογραφήθηκε, σε μια αυθόρμητη σκηνή που έκλεισε την επίσκεψη σε θερμό κλίμα. Ο πρωθυπουργός, από την πλευρά του, είχε μια σύντομη συνομιλία με την εκπαιδευτικό που συνόδευε τους μαθητές και ρώτησε τα παιδιά αν χρειάζεται κάτι το σχολείο τους.
«Η Ελλάδα είναι μια χώρα που ηγείται με θάρρος και αυτοπεποίθηση και αποτελεί ζωτικό εταίρο των ΗΠΑ» ανέφερε η κ. Γκιλφόιλ, σε ανάρτησή της στα social media μετά τη συνάντησή της με τον πρωθυπουργό.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ καλεί για επενδύσεις σε 3+1 τομείς
Ως «σταθερό και ελκυστικό επενδυτικό προορισμό» αξιολογεί την Ελλάδα η ετήσια έκθεση «Investment Climate Statement – Greece 2025» του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, η οποία δημοσιοποιήθηκε λίγα εικοσιτετράωρα πριν από την άφιξη της νέας Αμερικανίδας πρέσβη στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ. Στο έγγραφο, που συντάχθηκε από την Οικονομική και Εμπορική Υπηρεσία της πρεσβείας σε συνεργασία με το Bureau of Economic and Business Affairs της Ουάσινγκτον, αναδεικνύονται τέσσερις τομείς στρατηγικού ενδιαφέροντος: ενέργεια, τεχνολογία, άμυνα και real estate.
Στην ενέργεια, η Ελλάδα χαρακτηρίζεται ως κρίσιμος διαμετακομιστικός κόμβος για το LNG και τις ΑΠΕ. Ειδική μνεία γίνεται στα έργα Ρεβυθούσας και Αλεξανδρούπολης, τα οποία αναδεικνύουν τη χώρα σε στρατηγικό εταίρο της Ευρώπης. Παράλληλα, υπογραμμίζεται η ανάγκη επενδύσεων σε υποδομές πράσινου υδρογόνου, αποθήκευσης ενέργειας και ηλεκτρικές διασυνδέσεις με γειτονικά κράτη. Στην τεχνολογία, επισημαίνεται η πρόοδος στην ψηφιοποίηση του Δημοσίου αλλά και η δυναμική ανάπτυξη οικοσυστήματος νεοφυών επιχειρήσεων (startups) που προσελκύουν επενδύσεις από κολοσσούς όπως η Microsoft και η Amazon Web Services (AWS). Οι Αμερικανοί αναλυτές βλέπουν ευκαιρίες επενδύσεων σε data centers, τεχνητή νοημοσύνη και κυβερνοασφάλεια, τομείς στους οποίους η χώρα εμφανίζει σημαντική ανάπτυξη. Στο real estate, η έκθεση χαρακτηρίζει τις αλλαγές στο πλαίσιο της Golden Visa ως «βήμα διαφάνειας», ενώ χαιρετίζει τον περιορισμό των βραχυχρόνιων μισθώσεων για τη σταθεροποίηση της αγοράς.
Η έκθεση αφιερώνει επίσης ειδικό κεφάλαιο στο πρόγραμμα ReBrain Greece, το οποίο παρουσιάζεται ως καινοτόμο μοντέλο επαναπατρισμού Ελλήνων επιστημόνων με μισθούς έως 3.000 ευρώ σε τομείς τεχνολογίας, υγείας και έρευνας. Σε συνδυασμό με τον νόμο 4758/2020 για φοροαπαλλαγές σε όσους μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, αλλά και τη μείωση 50% στη φορολογία ψηφιακών νομάδων για επτά έτη, το Στέιτ Ντιπάρτμεντ κατατάσσει τη χώρα μεταξύ των πιο ελκυστικών αγορών εργασίας στην Ευρώπη.
Παράλληλα, καταγράφονται διαρθρωτικές αδυναμίες όπως η πολυπλοκότητα των νομοθετικών ρυθμίσεων, η καθυστέρηση στη Δικαιοσύνη, η παραοικονομία και η έλλειψη εργατικού δυναμικού στους κλάδους τουρισμού και κατασκευών. Ωστόσο, η έκθεση επισημαίνει ότι η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, τα 35,95 δισ. ευρώ του Ταμείου Ανάκαμψης (RRF) και οι fast track διαδικασίες συνθέτουν το νέο επενδυτικό αφήγημα της χώρας, η οποία περιγράφεται ως «πυλώνας σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η «καρδιά» της παγκόσμιας ενέργειας χτυπά στο Ζάππειο
Να μετατρέψει για ένα διήμερο την Αθήνα σε παγκόσμιο κέντρο συνάντησης των μεγάλων «παιχτών» της ενέργειας από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη έχει καταφέρει η ελληνική κυβέρνηση, φιλοξενώντας σήμερα και αύριο στο Ζάππειο τη Σύνοδο για τη Διατλαντική Ενεργειακή Συνεργασία (Partnership for Transatlantic Energy Cooperation, P-TEC).
Ρεπορτάζ: Δημήτρης Ανδριόπουλος
Από σήμερα, λοιπόν, η καρδιά της παγκόσμιας ενέργειας χτυπά στην Αθήνα, με τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας να στρέφονται στη χώρα μας, καθώς η διημερίδα έχει μεγάλες πολιτικές και επιχειρηματικές διαστάσεις, με τεράστιες γεωπολιτικές και οικονομικές προεκτάσεις. Η ατζέντα του συνεδρίου, καθώς και οι συμμετέχοντες, που αποτελούν τους πλέον κορυφαίους πολιτικούς και ενεργειακούς παράγοντες της Δύσης, μας προϊδεάζουν για τις αμερικανικές επενδύσεις που έρχονται κυρίως στη χώρα μας, αλλά και στην Ευρώπη, καθώς και για τα μεγάλα deals που σχεδιάζονται από κορυφαίους ενεργειακούς ομίλους και τεχνολογικούς κολοσσούς, σε συνεργασία με κορυφαίους Έλληνες επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ενέργειας.
Μια προαναγγελία για τα όσα θα ανακοινωθούν στη στρατηγικής σημασίας διατλαντική σύνοδο του Ζαππείου έκανε προ ημερών ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου, αναφέροντας ότι αναμένεται η ανακοίνωση και τρίτου σταθμού αμερικανικού LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) στη χώρα μας, ενώ οι πληροφορίες που έρχονται από την επιχειρηματική αγορά καθιστούν σαφές ότι θα υπάρξουν μεγάλες συμφωνίες σε διάφορους τομείς, που αφορούν το LNG, τις ενεργειακές υποδομές, τις καθαρές τεχνολογίες, τα data centers, τα ναυπηγεία κ.ά.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το «προσκλητήριο» έχει την υπογραφή του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρου Παπασταύρου, και του Αμερικανού υπουργού Ενέργειας, Κρις Ράιτ, γεγονός που επιβεβαιώνει την καλή δουλειά που έχει κάνει σε διπλωματικό επίπεδο ο Έλληνας πολιτικός, καθώς και την απόφαση του Αμερικανού προέδρου, Ντόναλντ Τραμπ, να αναβαθμίσει τη στρατηγική συνεργασία Αθήνας – Ουάσινγκτον στον τομέα της ενέργειας. Η σημασία που αποδίδει ο Λευκός Οίκος σε αυτήν τη σύνοδο κορυφής φαίνεται και από την πολυπληθή αμερικανική αντιπροσωπεία, καθώς βρίσκονται στην Αθήνα τέσσερις υπουργοί της κυβέρνησης Τραμπ για να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι συζήτησης με 25 υπουργούς Ενέργειας της ΕΕ και άλλων χωρών και περίπου 400 μεγάλα στελέχη της παγκόσμιας και της ελληνικής αγοράς.
Συγκεκριμένα, από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού έχουν κάνει απόβαση στην ελληνική πρωτεύουσα ο υπουργός Εσωτερικών των ΗΠΑ και επικεφαλής του Εθνικού Συμβουλίου Ενεργειακής Κυριαρχίας, Νταγκ Μπέργκαμ, ο υπουργός Ενέργειας των ΗΠΑ, Κρις Ράιτ, ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών για τη Διαχείριση και τους Πόρους, Μάικλ Ρίγας, καθώς και ο υφυπουργός Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών αρμόδιος για την οικονομική ανάπτυξη, την ενέργεια και το περιβάλλον, Τζέικομπ Χέλμπεργκ. Σε αυτούς έρχεται να προστεθεί και η νέα πρέσβης των ΗΠΑ στην Αθήνα, Κίμπερλι Γκιλφόιλ, η οποία αναμένεται να αναδείξει τις ευκαιρίες που προσφέρουν η γεωγραφική θέση της Ελλάδας και οι πολιτικές που εφαρμόζει τα τελευταία χρόνια η ελληνική κυβέρνηση με στόχο να πρωταγωνιστήσει στη γεωπολιτική και ενεργειακή αναδιάταξη που επιχειρείται στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης και της Μεσογείου.
Στο Ζάππειο, όμως, θα βρίσκονται και εκπρόσωποι κορυφαίων ενεργειακών ομίλων, όπως οι ExxonMobil, Woodside Energy, Cheniere, ConocoPhilips, αλλά και τεχνολογικών κολοσσών, όπως η Google και Amazon, που θα συναντηθούν με Έλληνες επιχειρηματίες από τον κλάδο της ενέργειας και της ναυτιλίας. Ως ομιλητές στο φόρουμ θα συμμετάσχουν, μεταξύ άλλων, ο διευθύνων σύμβουλος της ΔΕΠΑ, Κωσταντίνος Ξιφαράς, ο επικεφαλής της ΔΕΗ, Γιώργος Στάσσης, ο διευθύνων σύμβουλος της Helleniq Energy, Ανδρέας Σιάμισιης, ο επικεφαλής της Energean, Μαθιός Ρήγας κ.ά.
