Δύο σημαντικές νίκες στη διαπραγμάτευση με τους «σκληρούς» του ευρωπαϊκού Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Σουηδία, Δανία, Βέλγιο, Λουξεμβούργο, Φινλανδία κ.ά.) πέτυχε η αντιπροσωπεία της ελληνικής κυβέρνησης υπό τον υπουργό Σταύρο Παπασταύρου, στο έκτακτο συμβούλιο των υπουργών Περιβάλλοντος στις Βρυξέλλες για τον τρόπο και τον χρόνο που θα απαιτηθεί προκειμένου οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να οδηγηθούν στην επίτευξη των στόχων της κλιματικής αλλαγής, χωρίς να «ματώσουν» νοικοκυριά και επιχειρήσεις από το υπερβολικό κόστος της πράσινης μετάβασης.
Συμβιβασμός
Ύστερα από σχεδόν 24 ώρες διαπραγματεύσεων, οι υπουργοί των χωρών-μελών της ΕΕ υιοθέτησαν τις ελληνικές προτάσεις, τις οποίες στήριξαν επίσης η Ιταλία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Βουλγαρία, και έδωσαν την άτυπη υποστήριξή τους σε έναν συμβιβασμό για τη μείωση των εκπομπών κατά 90% έως το 2040, σε σχέση με τα επίπεδα του 1990, αλλά με την υιοθέτηση ρήτρας αναθεώρησης, καθώς και σημαντικές ευελιξίες ανά χώρα για την επίτευξη του στόχου, μέσω των οποίων θα λαμβάνονται υπόψη η κοινωνική και περιφερειακή συνοχή της Ευρώπης και η ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας.
Συγκεκριμένα, το Συμβούλιο Υπουργών της ΕΕ αποφάσισε ότι:
1. Ο στόχος μείωσης των εκπομπών είναι 85% σε σχέση με το 1990, συν ένα επιπλέον 5% με χρήση διεθνών πιστωτικών μορίων σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
2. Προστέθηκε ρήτρα επανεξέτασης του στόχου και της πορείας για την επίτευξή του, η οποία προβλέπει ρητά ότι: (α) θα ληφθούν υπόψη και οι κοινωνικοοικονομικές επιπτώσεις, (β) δύναται να θεσπιστεί επιπλέον 5% ευελιξιών μέσω διεθνών πιστωτικών μορίων προς εκπλήρωση των εθνικών στόχων για τις εκπομπές, (γ) δύναται να αναθεωρηθεί και ο στόχος του 2040, ενώ τυχόν νέα μέτρα για την ενδυνάμωση των επιτρεπτικών όρων θα πρέπει να εξασφαλίζουν την κοινωνική συνοχή της ΕΕ, την ευημερία και την ανταγωνιστικότητα (πρόταση που από την αρχή των διαπραγματεύσεων υποστήριξε σθεναρά η Ελλάδα).
3. Τα διεθνή πιστωτικά μόρια για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αυξάνονται από 3% σε 5%, με δυνατότητα έναρξης πιλοτικής εφαρμογής ήδη από το 2031, αντί του 2036 που είχε προταθεί αρχικά, με πλήρη εφαρμογή το 2036.
4. Το ETS2, δηλαδή οι επί πληρωμή δημοπρασίες για τα δικαιώματα εκπομπής ρύπων σε ό,τι αφορά τα κτίρια και τις οδικές μεταφορές, αναβάλλεται για έναν χρόνο, από το 2027 στο 2028, ενώ θα ληφθούν και μέτρα για την καλύτερη εφαρμογή του.
Επιπλέον, αποφασίστηκε ότι οι νομοθετικές προτάσεις που στο εξής θα εκπορεύονται από τον κλιματικό νόμο, θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη:
– Την κοινωνική συνοχή και τις θέσεις εργασίας.
– Την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας και οικονομίας καθώς και τις εξαγωγές, με βάση τις εισηγήσεις της έκθεσης Ντράγκι.
– Την προώθηση της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ενέργειας.
– Τη γεωγραφική ισορροπία, για πρόσβαση σε χρηματοδότηση και επενδύσεις.
– Την ανάγκη να προστατευθεί η ναυτιλία.
– Τις ιδιαιτερότητες των νησιών.
– Την προώθηση της οικονομικής σύγκλισης. Την ανάλυση επιπτώσεων των ειδικότερων νομοθετικών προτάσεων για το κλίμα, ανά κράτος-μέλος.
– Την ιδιαίτερη προσοχή που πρέπει να δοθεί στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, στους αγρότες και στα ευάλωτα νοικοκυριά, καθώς και στις επιπτώσεις στις τιμές καταναλωτή και στην ενεργειακή φτώχεια.
Βιώσιμοι στόχοι
Σύμφωνα με πηγές του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι προσθήκες αυτές συνθέτουν έναν μηχανισμό διασφάλισης ρεαλιστικών, δίκαιων και οικονομικά βιώσιμων στόχων, που εγγυάται ότι η Ελλάδα και τα άλλα κράτη-μέλη δεν θα αναγκαστούν να πληρώσουν το τίμημα της κλιματικής δράσης με δυσμενείς οικονομικές ή κοινωνικές συνέπειες.
«Οι αποφάσεις που καλούμαστε να λάβουμε επηρεάζουν τη ζωή όλων μας για τα επόμενα 15 χρόνια, με άμεσο αντίκτυπο στα αγαθά, στις υπηρεσίες, στην καθημερινότητα, στην ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων και της βιομηχανίας», είπε χαρακτηριστικά ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Σταύρος Παπασταύρου. Ο Έλληνας υπουργός επανέλαβε τη θέση που έχει εκφράσει ο πρωθυπουργός της χώρας, Κυριάκος Μητσοτάκης, ότι «η πράσινη μετάβαση δεν μπορεί να είναι αυτοσκοπός. Χρειάζεται να ενισχύσουμε και δεν μπορούμε να θυσιάσουμε την κοινωνική και περιφερειακή συνοχή της Ευρώπης και την ανταγωνιστικότητα της ευρωπαϊκής οικονομίας».
Εφημερίδα Απογευματινή
