Αποφάσεις προηγούμενων ετών, προηγούμενων κυβερνήσεων, αλλά και πρόσφατες επιλογές της σημερινής ηγεσίας του Μαξίμου φέρνουν την Ελλάδα στο προσκήνιο διπλωματικών διαξιφισμών. Από τη μια λόγω της σινοαμερικανικής «ναυμαχίας» για το λιμάνι του Πειραιά και από την άλλη λόγω της ρωσοουκρανικής διαμάχης και της στήριξης που παρείχε και παρέχει η κυβέρνηση Μητσοτάκη στο Κίεβο.
Εξαρχής η Ελλάδα είχε εξηγήσει ότι παρά το ιστορικό βάθος των ελληνορωσικών σχέσεων, δεν μπορεί παρά να ταχθεί στο πλευρό του αμυνόμενου και κατά του αναθεωρητισμού, ούσα και η ίδια αντιμέτωπη με τις απειλές της αναθεωρητικής Τουρκίας, όσον αφορά την παράνομη τουρκική εισβολή στην Κύπρο -που οδήγησε στη συνεχιζόμενη κατοχή.
Η Μόσχα, όμως, έχει εξοργιστεί για ακόμα δύο λόγους: την αποστολή πυρομαχικών στο Κίεβο και την ελληνική συμβολή στη μεταφορά αμερικανικού LNG στην Ουκρανία. Πρώτη φορά, τον περασμένο μήνα, η Ρωσία έδειξε να τα «γυρίζει» και στο θέμα του Κυπριακού, με την κ. Ζαχάροβα να γράφει τότε στην ανιστόρητη ανάρτησή της ότι το 1974 «παραβιάστηκε η κυριαρχία του νησιού από τη στρατιωτική επέμβαση της Αθήνας».
Αποστολή πυρομαχικών στο Κίεβο. Παρά τις κατά καιρούς πιέσεις που ασκεί το Κίεβο σε ισχυρούς Δυτικούς συμμάχους της Αθήνας, κυρίως στο Παρίσι και στο Βερολίνο, η Ελλάδα δεν έχει δεχθεί και δεν πρόκειται να δεχθεί να στείλει κρίσιμα οπλικά συστήματα στην Ουκρανία. «Ούτε μπορούμε ούτε σκοπεύουμε να αδυνατίσουμε τη δική μας άμυνα», έλεγαν χαρακτηριστικά αρμόδιες πηγές στην «Κυριακάτικη Απογευματινή».
Προς το παρόν, η Ελλάδα έχει στείλει στην Ουκρανία μόνο πυρομαχικά που πλησίαζαν το όριο λήξης και αυτό μέσω τρίτων. Τα πώλησε στην Τσεχία και μέσω αυτής τα προμηθεύθηκε το Κίεβο. Εκεί εστίασε την κριτική της η εκπρόσωπος του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών, Μαρία Ζαχάροβα, η οποία δήλωσε: «Η Αθήνα ήταν από τις πρώτες πρωτεύουσες που έστειλαν στην Ουκρανία όπλα και πυρομαχικά, τα οποία οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας χρησιμοποιούν καθημερινά εναντίον αμάχων στο Ντονμπάς, στις περιοχές Ζαπορίζια, Χερσώνα, Κριμαία και σε άλλες νότιες περιοχές της χώρας. Παρά το γεγονός ότι σε αυτές τις περιοχές ζουν από αμνημονεύτων χρόνων Έλληνες» και έφτασε στο σημείο να εξαπολύσει έμμεσες, πλην όμως σαφείς, απειλές κατά της χώρας μας, λέγοντας: «Μια ακόμη επιβεβαίωση είναι οι λεγόμενες συμφωνίες με το ναζιστικό καθεστώς του Κιέβου στις 17 Νοεμβρίου, μεταξύ άλλων για την ανάπτυξη και χρήση θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροσκαφών (…) Αυτό το βήμα, όπως και πολλές άλλες αντιρωσικές ενέργειες του συλλογικού δυτικού κόσμου με στόχο να νικήσουν τη Ρωσία στο πεδίο της μάχης, αξιολογήθηκε και θα λάβετε τη δέουσα απάντηση».
Αφορμή για την «έκρηξη» της Μ. Ζαχάροβα στάθηκε η κοινή δήλωση Μητσοτάκη – Ζελένσκι την περασμένη Κυριακή, μετά την ολοκλήρωση της επίσκεψης του Ουκρανού προέδρου στην Αθήνα, που ανέφερε πως «τα μέρη συμφώνησαν στην ανάπτυξη και χρήση θαλάσσιων μη επανδρωμένων αεροχημάτων (UAVs)».
Μεταφορά LNG. Η Μόσχα φυσικά αντιδρά και στη συνειδητή απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να συμβάλει τα μέγιστα στη μεταφορά αμερικανικού υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) στην Ουκρανία μέσω του αγωγού IGB. Κόντρα σε ορισμένες φωνές, εντός και εκτός συνόρων, που λένε ότι «κάνουμε όλα τα χατίρια στις ΗΠΑ και παράλληλα θυμώνουμε τη Μόσχα», έμπειροι διπλωμάτες εξηγούν στην εφημερίδα μας ότι είναι απολύτως επωφελές για την Ελλάδα το να ακολουθεί τη συγκεκριμένη ενεργειακή τακτική, καθώς αυτή μετατρέπει σε διπλωματικό asset το γεωγραφικό δώρο που λέγεται… Αλεξανδρούπολη.
Σύμφωνα με πληροφορίες, οι Αμερικανοί έβαλαν και βέτο στη μεταφορά αζερικού αερίου προς την Ουκρανία μέσω Ελλάδας και Κάθετου Διαδρόμου. Η Ουάσινγκτον, δηλαδή, φαίνεται να επιδιώκει αποκλειστικότητα στην παροχή φυσικού αερίου που θα διακινείται από την Ελλάδα προς την Ουκρανία. Από την πλευρά της, η Αθήνα φέρεται να δεσμεύθηκε ότι η χρήση αζερικού αερίου θα αποτελεί μόνο έσχατη επιλογή, προκειµένου να εξασφαλιστεί η απρόσκοπτη εφαρµογή της συµφωνίας για παραδόσεις αµερικανικού LNG από τον ∆εκέµβριο του 2025 έως τον Μάρτιο του 2026, αλλά και για τις επόµενες αποστολές στο πλαίσιο του µακροπρόθεσµου συµβολαίου µε τη Venture Global.
Η απάντηση στις ρωσικές αιτιάσεις για τα ενεργειακά deals και την αποστολή πυροµαχικών στην Ουκρανία δόθηκε από αρµόδιες διπλωµατικές πηγές. «Είναι αυτονόητο δικαίωµα κάθε κράτους να συνάπτει διακρατικές συµφωνίες. Ιδιαίτερα µάλιστα όταν οι συµφωνίες, όπως αυτή µεταξύ Ελλάδας και Ουκρανίας, εγγυώνται την ενεργειακή επάρκεια και ασφάλεια που συνιστά όρο ανθρώπινης ευηµερίας. Απειλές κατά κυρίαρχων κρατών αυτοδικαίως απορρίπτονται», ξεκαθάρισε η Αθήνα.
Σινοαµερικανικές κόντρες
Με αµείωτη ένταση συνεχίζεται και η «ναυµαχία» Ηνωµένων Πολιτείων και Κίνας για τα λιµάνια της χώρας, µετά το «µπάσιµο» των Αµερικανών, ώστε να δηµιουργήσουν, µέσω του λιµανιού της Ελευσίνας, αντίβαρο σε αυτό του Πειραιά. Η Αθήνα παρακολουθεί τη σύγκρουση µε δεδοµένη αµηχανία, καθώς από τη µια επιδιώκει την εµβάθυνση των σχέσεών της µε τις ΗΠΑ και από την άλλη παραµένει σταθερή στο δόγµα pacta sunt servanda. ∆εν θέλει, δηλαδή, να ανατρέψει τη συµφωνία µε τους Κινέζους που αποδείχθηκαν αξιόπιστοι εταίροι. «Οι συµφωνίες που συνήφθησαν από προηγούµενες κυβερνήσεις πρέπει να τηρούνται. Το κάναµε απολύτως σαφές», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο Bloomberg.
Η κινεζική πρεσβεία
Απαντώντας στη συνέντευξη που έδωσε η Κίµπερλι Γκίλφοϊλ στον ΑΝΤ1, η κινεζική πρεσβεία σε ανακοίνωσή της ανέφερε πως «οι σχετικές δηλώσεις, διαποτισµένες µε ψυχροπολεµική νοοτροπία και λογική ηγεµονισµού, αντιβαίνουν στη θεµελιώδη επαγγελµατική δεοντολογία ενός διπλωµάτη». Λίγες ώρες αργότερα, µέσα σε αυτό το µάλλον ψυχροπολεµικό κλίµα, το Ελληνο-κινεζικό Επιµελητήριο γιόρτασε τα 30 χρόνια λειτουργίας του στην Ελλάδα, µε τον Κινέζο πρέσβη να µιλά για ηγεµονικές λογικές που στόχο έχουν να διαµορφωθεί µια αρένα, όχι προς όφελος των Ελλήνων πολιτών, και να αναφέρει ότι η Κίνα κινείται στη λογική της συνεργασίας, όχι της ισχύος. Ο σταθµός των κοντέινερ της Cosco στον Πειραιά είναι ο µεγάλος στόχος. Οι Κινέζοι επιχειρούν να δηµιουργήσουν εναλλακτικό πόλο στη ∆υτική Αττική, µέσω της διασύνδεσης της Ελευσίνας µε το Θριάσιο Πεδίο.
«Η Ευρώπη είναι ο µεγάλος πελάτης της Κίνας. Αρα, οτιδήποτε εµποδίζει το εµπόριο µεταξύ Κίνας και Ευρώπης θεωρούν οι Αµερικανοί ότι είναι προς όφελός τους», εξηγούν έµπειροι αναλυτές. Την επόµενη εβδοµάδα θα ψηφιστεί η τροπολογία, βάσει της οποίας η ιδιοκτήτρια των ναυπηγείων Ελευσίνας Onex θα επεκτείνει τις εγκαταστάσεις της, διαµορφώνοντας έναν εναλλακτικό διαµετακοµιστικό κόµβο. Από το ρεπορτάζ προκύπτει ότι τα πράγµατα είναι έως έναν βαθµό µοιρασµένα. Οι Κινέζοι διατηρούν τη θέση τους, ενώ οι Αµερικανοί, εκτός από την Αλεξανδρούπολη και πλέον την Ελευσίνα, «βλέπουν» προς Καβάλα και Βόλο.
Εφημερίδα «Κυριακάτικη Απογευματινή»
