«Παράθυρο ευκαιρίας» για διπλό τετ α τετ μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών Ελλάδας και Τουρκίας ανοίγει την ερχόμενη εβδομάδα, στον απόηχο των πρόσφατων ενεργειακών συμφωνιών που αναδιαμορφώνουν τους γεωπολιτικούς συσχετισμούς στη ΝΑ Μεσόγειο και υπό το πρίσμα του αυξημένου διεθνούς ενδιαφέροντος για τα ελληνικά λιμάνια. Οι Σύνοδοι του ΝΑΤΟ και του ΟΑΣΕ, από τις 3 έως τις 5 Δεκεμβρίου, προσφέρουν τη δυνατότητα για απευθείας επαφές μεταξύ των κ.κ. Γεραπετρίτη και Φιντάν, με το ενδεχόμενο μιας εφ’ όλης της ύλης συζήτησης των ελληνοτουρκικών να βρίσκεται στο τραπέζι.
Στο περιθώριο
Αν και μέχρι στιγμής, δεν έχει «κλειδώσει» συνάντηση, είναι γνωστό πως, όποτε ο Γιώργος Γεραπετρίτης και ο Χακάν Φιντάν συμπίπτουν σε διεθνή φόρα, επιδιώκουν έστω και μια ολιγόλεπτη συνομιλία. Η τελευταία επαφή των δύο υπουργών πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο, στο περιθώριο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της 20ής Οκτωβρίου, όπου ο κ. Γεραπετρίτης παρουσίασε την ελληνική πρωτοβουλία του πολυμερούς σχήματος «5×5», με στόχο τη συνεργασία Ελλάδας, Κύπρου, Αιγύπτου, Τουρκίας και Λιβύης σε πέντε θεματικές: Μεταναστευτικό, προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος, συνδεσιμότητα, οριοθετήσεις θαλάσσιων ζωνών και πολιτική προστασία. Ο κ. Φιντάν, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, άκουσε την πρόταση χωρίς -σε πρώτο χρόνο τουλάχιστον- να την απορρίπτει.
Το τοπίο, ωστόσο, έχει μεταβληθεί σημαντικά από το τελευταίο τετ α τετ των δύο υπουργών. Αν υπάρξει τελικώς νέα συνάντηση στις Βρυξέλλες ή στη Βιέννη, δεν αποκλείεται να τεθεί και το ζήτημα του ελληνικού Θαλάσσιου Χωροταξικού Σχεδιασμού, που προκάλεσε πρόσφατα ανταλλαγή ανακοινώσεων ανάμεσα στις δύο πλευρές. Η Άγκυρα έκανε λόγο για «μονομερείς ενέργειες», με την Αθήνα να απαντά ότι «οι τουρκικές αντιδράσεις δεν έχουν κανένα έρεισμα στο Ενωσιακό και Διεθνές Δίκαιο».
Πέραν των διμερών θεμάτων, αναμένεται να συζητηθούν και οι διεθνείς εξελίξεις -και ειδικότερα η κατάσταση στη Μέση Ανατολή- οι οποίες επηρεάζουν άμεσα τις δύο χώρες. Στο τραπέζι αναμένεται να βρεθεί και το Κυπριακό, ενόψει της άτυπης πενταμερούς που προγραμματίζεται έως το τέλος του έτους, αλλά και της αλλαγής ηγεσίας στα Κατεχόμενα. Η αποχώρηση του Ερσίν Τατάρ και η «εκλογή» του Τουφάν Ερχιουρμάν εκτιμάται από ορισμένους διπλωματικούς κύκλους ότι ενδέχεται να δώσει νέα ώθηση στην προοπτική επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.
Ως εκκρεμότητα ανάμεσα στις δύο πλευρές παραμένει το 6ο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας – Τουρκίας, το οποίο, αν και δείχνει να έχει «παγώσει», δεν έχει εγκαταλειφθεί. Τα διπλωματικά επιτελεία εξακολουθούν να εργάζονται προπαρασκευαστικά τόσο για τον επόμενο γύρο του Πολιτικού Διαλόγου όσο και γι’ αυτόν της Θετικής Ατζέντας. Στο πλαίσιο αυτό εντάσσεται και η πρόσφατη αναφορά του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι θα υπάρξει «σίγουρα κάποια στιγμή» νέα συνάντησή του με τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, δείχνοντας πως η Αθήνα επιδιώκει να διατηρήσει έναν σταθερό -έστω και δύσκολο- δίαυλο επικοινωνίας με την Άγκυρα.
Ευρωπαϊκή Άμυνα
Ένα ακόμη ζήτημα που ενδέχεται να θέσει ο κ. Φιντάν είναι η ένταξη της Άγκυρας στο ευρωπαϊκό αμυντικό πρόγραμμα SAFE. Η Αθήνα έχει καταστήσει σαφές, διά στόματος του ίδιου του πρωθυπουργού, Κυριάκου Μητσοτάκη, ότι βασική προϋπόθεση για οποιαδήποτε συζήτηση επί του τουρκικού αιτήματος αποτελεί η επίσημη άρση του casus belli. Παράλληλα, η ελληνική πλευρά επιμένει πως δεν τίθεται θέμα διαλόγου για ζητήματα κυριαρχίας, επαναλαμβάνοντας ότι η μόνη διαφορά προς επίλυση είναι η οριοθέτηση υφαλοκρηπίδας και ΑΟΖ.
Εφημερίδα Απογευματινή
