Να μειώσει τον θόρυβο που προκλήθηκε στη χώρα μας από την αποκάλυψη της στήλης Big Mouth σχετικά με το ελληνικό αίτημα συμμετοχής στο πρόγραμμα SAFE επιχείρησε χθες η Κομισιόν, παρότι ήδη τα ηθελημένα ή μη «λάθη» στον αρχικό κατάλογο που υπέβαλε η χώρα μας βρίσκονται πλέον υπό στενό ευρωπαϊκό και κυβερνητικό έλεγχο.
Σε δηλώσεις του ο εκπρόσωπος της Επιτροπής σε θέματα Άμυνας, Τόμας Ρενιέ, χαρακτήρισε ως «φυσιολογική διαδικασία» στο πλαίσιο της αξιολόγησης των εθνικών προγραμμάτων του μηχανισμού SAFE, την επιστολή που απέστειλε η Κομισιόν στην Ελλάδα, με την οποία ζητεί την εκ νέου υποβολή του ελληνικού σχεδίου για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής άμυνας με ορίζοντα το τέλος του έτους.
Όπως δήλωσε ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, «όταν η Επιτροπή έχει απορίες σχετικά με ένα εθνικό σχέδιο, όπως συμβαίνει στην περίπτωση της Ελλάδας, απευθύνεται στις εθνικές Αρχές για να ζητήσει διευκρινίσεις. Αυτό», πρόσθεσε, «αποτελεί μια απολύτως φυσιολογική διαδικασία». Λεπτομέρειες δεν ανέφερε καθώς, όπως σημείωσε, πρόκειται για «εξαιρετικά ευαίσθητες» αμυντικές επενδύσεις, αλλά τόνισε ότι «κανένα εθνικό σχέδιο δεν έχει απορριφθεί».
Η επιστολή-κόλαφος της Κομισιόν με ημερομηνία 05.12.2025 ζητεί από την ελληνική πλευρά την επανυποβολή της ελληνικής λίστας που είχε υποβληθεί στις 30 Νοεμβρίου 2025.
Το πρόβλημα ανέκυψε αφενός μεν επειδή η αρχική ελληνική λίστα είχε περιλάβει την… Άρτα και τα Γιάννενα, ξεπερνώντας τον διαθέσιμο προϋπολογισμό της χώρας, αφετέρου δε επειδή οι αμυντικοί εξοπλισμοί που ήρθαν για χρηματοδότηση ήταν εξοπλισμοί εθνικών προμηθευτών και όχι ευρωπαϊκοί.
Αναφορικά με το τελευταίο, όπως ανέφερε καλά ενημερωμένη πηγή, έδειξε ότι στις υπηρεσίες του υπ. Εθνικής Άμυνας αγνόησαν τους κανονισμούς του προγράμματος SAFE.
Βασικός κανόνας είναι ότι οι χρηματοδοτούμενοι από το SAFE αμυντικοί εξοπλισμοί θα πρέπει να γίνονται από τουλάχιστον τρεις ευρωπαϊκές χώρες, εστιάζοντας σε αμυντικές βιομηχανίες. «Εμείς πήραμε μέρος του εθνικού προγράμματος εξοπλισμών και το βάλαμε για χρηματοδότηση στο SAFE», είπε καλά ενημερωμένη πηγή από το Πεντάγωνο, λέγοντας άτυπα στα parapolitika.gr ότι «το υπουργείο το έκανε ως κίνηση για να δηλώσουμε ότι είμαστε έτοιμοι να αξιοποιήσουμε τυχόν επιπλέον ανακατανομή κονδυλίων».
Αναφορικά με τον προϋπολογισμό, η λίστα των εξοπλισμών που αποστείλαμε περιέλαβε εξοπλισμούς ύψους 2,3 έως 2,9 δισ. ευρώ. Η συμμετοχή της χώρας μας στο SAFE είναι 780 εκατ. ευρώ ενώ είχαμε αιτηθεί μόλις 1,2 δισ. ευρώ.
Οι ελληνικές Αρχές έκαναν λόγο για διεύρυνση της περιμέτρου των εξοπλισμών με στόχο την αύξηση της επιλεξιμότητας των δαπανών. Ωστόσο αυτό κατά κανόνα συμβαίνει με υπέρβαση του διαθέσιμου προϋπολογισμού κατά 30% έως 40%. Όχι με αύξησή του κατά τρεις και τέσσερις φορές…
Το ακόμη χειρότερο είναι αυτό που γράφηκε επανειλημμένως στο Big Mouth. Ότι οι μεγάλες αμυντικές προμήθειες της Ελλάδας στο πρόγραμμα SAFE εστιάζονταν όχι τόσο στην αμυντική θωράκιση της χώρας και της Ευρώπης γενικότερα, αλλά στην ικανοποίηση των μεγάλων προμηθευτών του υπ. Εθνικής Άμυνας, όπως οι προμήθειες στρατιωτικών οχημάτων από συγκεκριμένους ομίλους εταιρειών.
Οι «διαγκωνισμοί» που έπεσαν για το ποιες προμήθειες θα μπουν μπροστά και ποιες πίσω ήταν τόσο μεγάλοι που δεν πέρασαν απαρατήρητοι από την Κομισιόν.
Έτσι οι κοινοτικοί ζήτησαν από τις ελληνικές Αρχές να στείλουν μια σοβαρή λίστα αμυντικών εξοπλισμών μέχρι το τέλος του έτους βασισμένη στους κανονισμούς του SAFE. Σημειώνεται ότι την 1η Δεκεμβρίου η Επιτροπή επιβεβαίωσε ότι είχε λάβει 19 εθνικά σχέδια επενδύσεων, μεταξύ των οποίων και το ελληνικό. Ανέφερε δε ότι η αξιολόγησή τους θα διαρκέσει καθ’ όλη τη διάρκεια του Δεκεμβρίου, ενδεχομένως και περισσότερο. Εφόσον υπάρξει θετική αξιολόγηση, η Επιτροπή θα ζητήσει από το Συμβούλιο της ΕΕ την έγκριση κάθε εθνικού σχεδίου, ώστε να προχωρήσει η πρώτη εκταμίευση.
Εφημερίδα Απογευματινή
