«Καμπανάκι» για τη δικαιοσύνη, τους θεσμούς και το πολιτικό σύστημα στην Ελλάδα συνιστά η πρόσφατη πανελλαδική έρευνα της Metron Analysis, που διενεργήθηκε για λογαριασμό του Ινστιτούτου Αλέξη Τσίπρα. Από τα αποτελέσματα της δημοσκόπησης φαίνεται ότι οι πολίτες εμφανίζουν χαμηλό βαθμό εμπιστοσύνης στα πολιτικά κόμματα, τη Δικαιοσύνη και τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Από την άλλη πλευρά, η οικογένεια, οι Ένοπλες Δυνάμεις και τα πανεπιστήμια είναι οι μόνοι θεσμοί που παρουσιάζουν θετικό ισοζύγιο από την άποψη της εμπιστοσύνης των πολιτών.
Στο ερώτημα «πόσο εμπιστεύεστε κάθε έναν από τους παρακάτω θεσμούς;», με διαφορά τις περισσότερες θετικές απαντήσεις (4+5) έλαβε η οικογένεια, καταγράφοντας ισοζύγιο έναντι των αρνητικών +77. Ακολουθούν αρκετά πιο κάτω οι Ένοπλες Δυνάμεις με +40. Τρίτος θεσμός σε εμπιστοσύνη μετρήθηκαν τα πανεπιστήμια, με ισοζύγιο +24.
Οριακά αρνητικό μετρήθηκε το ισοζύγιο για την Εκκλησία (-3) και την Αστυνομία (-7). Στους επόμενους θεσμούς αναδεικνύεται μεγάλο έλλειμμα εμπιστοσύνης των πολιτών. Δικαιοσύνη, υπερεθνικοί θεσμοί (ΕΕ, ΟΗΕ κ.ά.) και ΕΣΥ καταγράφονται στο φάσμα του -24 έως -31. Ακόμα χαμηλότερη είναι η εμπιστοσύνη στην κυβέρνηση, τις τράπεζες και το Κοινοβούλιο (περί το -50). Μάλιστα η έρευνα κρατά το βαθμό εμπιστοσύνης προς το Κοινοβούλιο ως δείκτη γενικότερης πολιτικής εμπιστοσύνης. Το αρνητικό ισοζύγιο αγγίζει το -70 σε θεσμούς όπως τα ΜΜΕ, τα συνδικάτα και τα πολιτικά κόμματα.
Λογοδοσία, ισότητα και διάκριση των εξουσιών
Προβληματισμό προκαλούν οι απαντήσεις που έδωσαν οι πολίτες στην ερώτηση πόσο καλά διασφαλίζεται στην πράξη η κάθε μία από τις βασικές διαστάσεις του κράτους δικαίου. Εδώ όλα τα ισοζύγια απαντήσεων είναι αρνητικά, με πρώτο από το τέλος τον έλεγχο της εξουσίας-λογοδοσία (-59).
Οι ερωτώμενοι επίσης θεωρούν κατά πλειοψηφία πως δεν διασφαλίζονται επαρκώς η ισότητα ευκαιριών (-47), η αμεροληψία της Δικαιοσύνης (-46), η διάκριση των τριών εξουσιών (-39) και η ισονομία (-37). Αρνητικό μεν αλλά όχι εντελώς απογοητευτικό είναι το ισοζύγιο όσον αφορά στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων (-29) και την ανεμπόδιστη λειτουργία των ανεξάρτητων αρχών (-23).
Προβληματισμός για το κράτος δικαίου
Η ταχύτητα απονομής είναι το σοβαρότερο από τα προβλήματα που μαστίζουν τη Δικαιοσύνη, σύμφωνα με την έρευνα της Metron Analysis, αφού το 91% απάντησαν πως τη θεωρούν αργή. Μεγάλα ποσοστά συγκεντρώνουν επίσης οι απαντήσεις «πολιτικά ελεγχόμενη» (79%), «ανεπαρκής στην οργάνωση» (76%), «νομικά δαιδαλώδης» (74%) και «κοινωνικά άδικη» (70%).
Ακολουθούν οι απαντήσεις «οικονομικά ελεγχόμενη» (67%) και «υπερβολικά επιεικής» (51%). Στον αντίποδα 29% κρίνει ότι η Δικαιοσύνη είναι «υπερβολικά αυστηρή» (29) ενώ μόνο το 27% βρίσκει πως η Δικαιοσύνη είναι «ανεξάρτητη».
Βλέπουν συγκάλυψη στην υπόθεση των Τεμπών
Επίσης το 74% του συνόλου εκτιμά ότι γίνεται προσπάθεια συγκάλυψης στην υπόθεση των Τεμπών και το 72% πιστεύει ότι έγινε αντίστοιχη προσπάθεια στην υπόθεση των υποκλοπών.
