Σαράντα χρόνια συμπληρώνονται φέτος από την έναρξη των ανασκαφών του καθηγητή Νίκου Σταμπολίδη στην αρχαία Ελεύθερνα, που έφερε στο φως τη ζωή αυτής της πόλης με τα χιλιάδες ευρήματα, τα οποία σήμερα κοσμούν το αρχαιολογικό μουσείο της. Η επέτειος αυτή γιορτάζεται δεόντως με μια μεγάλη έκθεση υπό τον τίτλο «Αρχαϊκές ελίτ: πολεμιστές και πριγκίπισσες», από τις 28 Ιουνίου έως τα μέσα Οκτωβρίου, στο Μουσείο Ελεύθερνας, στην Κρήτη.
Πρόκειται για μια φιλόδοξη έκθεση που θα αναδείξει την κοινωνική και την οικονομική ζωή των αριστοκρατικών γενών της αρχαίας Μεσογείου, εστιάζοντας στις πολύχρυσες ταφές στη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας στην αρχαία Ελεύθερνα. Μάλιστα, για τις ανάγκες τις έκθεσης θα ταξιδέψουν συνολικά 123 αρχαία κομψοτεχνήματα και ένα αντίγραφο από μουσεία της Μεσογείου, της Ιταλίας, της Ισπανίας και της Κύπρου στην Ελεύθερνα.
Πάντως, η εισαγωγή στον κόσμο των αρχαϊκών ελίτ θα γίνει με τη γυναικεία ταφή μιας επιφανούς γυναίκας του 7ου αιώνα π.Χ. και στη συνέχεια θα ακολουθήσουν ενότητες όπως «Πολύτιμα αντικείμενα σε ταφές επιφανών ανδρών και γυναικών. Εμπόριο – πολιτισμικές επαφές», «Ταφές επιφανών πολεμιστών», «Ταφές επιφανών γυναικών/ιερειών/μαγισσών».
Η έκθεση θα περιλαμβάνει πλούσια ευρήματα από τη νεκρόπολη της Ορθής Πέτρας των γεωμετρικών/αρχαϊκών χρόνων, πολλά από τα οποία σχετίζονται με τα ομηρικά έπη. Ανάμεσά τους, η ταφική πυρά από τα τέλη του 8ου π.Χ. αιώνα, που ανήκε σε πολεμιστή, επιφανές μέλος της κοινωνίας, με ένα ιδιαίτερο εύρημα κοντά του και η ταφή ενός ακέφαλου άνδρα που όλα τα στοιχεία ενισχύουν την υπόθεση ότι επρόκειτο για αιχμάλωτο εχθρό ο οποίος εκτελέσθηκε ως αντίποινα. Επιπλέον, το ταφικό μνημείο με τέσσερις γυναίκες από επιφανή γενιά, με τη γηραιότερη να ξεχωρίζει για την αριστοκρατική και την ιερατική της ιδιότητα αλλά και άλλες πλούσιες ταφές, που αποδεικνύουν μια κοινωνία πολύ κοντά στις ομηρικές περιγραφές με πλούτο και εξωστρέφεια.
Τα εκθέματα θα οπτικοποιούν με εντυπωσιακό τρόπο την επικοινωνία των ανθρώπων, των πραγμάτων, των ιδεών και των δοξασιών ανάμεσα στα διαφορετικά αριστοκρατικά γένη της Μεσογείου, τα οποία μας είναι γνωστά και από τις ομηρικές διηγήσεις της περιόδου, καθώς και τα επακόλουθα στις κοινωνίες αυτές έως τον 5ο αιώνα π.Χ.
Και, ακόμη, τρία αρχαία έργα από το Αρχαιολογικό Μουσείο Ρεθύμνου θα διανύσουν λίγα χιλιόμετρα για να εμπλουτίσουν περαιτέρω το μουσείο του αρχαιολογικού χώρου της Ελεύθερνας, όπου ζωντανεύει η ανθρώπινη δραστηριότητα μιας παρελθούσας πραγματικότητας. Με τα εξαιρετικά σημαντικά ευρήματά της, η Ελεύθερνα αφηγείται πτυχές πολιτικής, οικονομικής, κοινωνικής, θρησκευτικής και καλλιτεχνικής ιστορίας της Κρήτης, ιδιαίτερα κατά τους πρώιμους ιστορικούς και τους αρχαϊκούς χρόνους. Όσο για τη συγκεκριμένη έκθεση, έρχεται να προσδώσει τεκμήρια μεγαλείου της αρχαϊκής ελίτ εκείνης της εποχής.
Εφημερίδα Απογευματινή