Μια αισθητή αναζωπύρωση του διεθνούς ενδιαφέροντος για την ελληνική Τέχνη καταγράφηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης δηµοπρασίας Greek Sale του Οίκου Bonhams -από τους κορυφαίους διεθνώς, ως γνωστόνη οποία πραγµατοποιήθηκε στο Παρίσι στις 21 Μαΐου. Η συγκεκριµένη δηµοπρασία-θεσµός για τους φίλους και επενδυτές της ελληνικής Τέχνης άφησε θετικές εντυπώσεις, θυµίζοντας σε κάποιους τις ένδοξες εποχές αντίστοιχων δηµοπρασιών της πριν από το Brexit στο Λονδίνο.
Με συνολικό τζίρο ύψους 2,8 εκατοµµυρίων ευρώ και ποσοστό πωλήσεων σε όγκο που άγγιξε το 73,68%, η φετινή διοργάνωση απέδειξε ότι τα ελληνικά έργα διατηρούν σταθερή επενδυτική αξία, ακόµα και σε ένα ευρύτερα ασταθές οικονοµικό περιβάλλον. Αυτά τα αποτελέσµατα επιβεβαιώνουν την ανθεκτικότητα και τον διαρκή επαναπροσδιορισµό της made in Greece εικαστικής παραγωγής στον διεθνή χάρτη.
Πρώτο, όπως πιθανόν έχετε πληροφορηθεί ήδη, αναδείχθηκε το εµβληµατικό έργο του Γιάννη Τσαρούχη «Στρατιώτης που χορεύει Ζεϊµπέκικο» (1966-1968), που πωλήθηκε έναντι 381.400 ευρώ. Το έργο είχε παραµείνει για πολλά χρόνια σε ιδιωτική συλλογή και απέκτησε νέο ιδιοκτήτη -τον ίδιο συλλέκτη που απέκτησε και το δεύτερο ακριβότερο έργο της βραδιάς, το «Les Orangers» του Γιάννη Μόραλη (1994), που έφτασε τα 203.600 ευρώ.
Ακολούθησε και πάλι έργο του Τσαρούχη, το «Καφενείο Μαυροκέφαλου» (1963), το οποίο ξεπέρασε κάθε προσδοκία, καθώς και την αρχική εκτίµηση (70.000-100.000 ευρώ), καταλήγονταςστα 162.960 ευρώ. Στην τέταρτη θέση βρέθηκε ο πίνακας «Τραγωδία στο Ηρώδειο» του Νίκου Εγγονόπουλου (1955), που πωλήθηκε έναντι 152.800 ευρώ.
Κοµβικό σηµείο
Σε παγκόσµιο επίπεδο τώρα, το 2024 έκλεισε µε µειωµένες επιδόσεις: τα δέκα ακριβότερα έργα Τέχνης που πουλήθηκαν σε δηµοπρασίες ανήλθαν συνολικά στα 512,6 εκατοµµύρια δολάρια, ποσόν µειωµένο κατά 22,3% σε σχέση µε το 2023 και σχεδόν κατά 53% σε σχέση µε το 2022. Αυτό σηµαίνει ότι βρισκόµαστε σε ένα µεταβατικό στάδιο, σε ένα κοµβικό σηµείο για την international αγορά Τέχνης. Παρ’ όλ’ αυτά, σύµφωνα πάντα µε τα στοιχεία της πλατφόρµας Artsy, παρατρείται σταδιακή σταθεροποίηση της αγοράς, ενώ οι προβλέψεις για το πέρας του 2025 είναι συγκρατηµένα αισιόδοξες.
Σε αυτό το περιβάλλον, η ελληνική Τέχνη δείχνει σαφή δείγµατα εξωστρέφειας. Νέοι συλλέκτες από το εξωτερικό, που στο παρελθόν αγνοούσαν καλλιτέχνες όπως ο Μόραλης ή ο Τσαρούχης, εκφράζουν πλέον ζωηρό ενδιαφέρον για την απόκτησή τους. Οπως εξηγεί στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ο ιστορικός Τέχνης και οµότιµος καθηγητής του Πανεπιστηµίου Αθηνών, Μάνος Στεφανίδης, «στη συγκεκριµένη δηµοπρασία δεν σηµειώθηκε κάποιο ρεκόρ, αλλά µας αποκάλυψε ότι υφίσταται διεθνές κοινό, όχι µόνο Ελληνες της διασποράς που αναζητούν κι επανεκτιµούν Ελληνες καλλιτέχνες. Μια δηµοπρασία του εξωτερικού µάς φανερώνει και ότι, ασχέτως των ιδεοληψιών που έχουµε στην Ελλάδα, υπάρχει ένα παγκόσµιο κοινό το οποίο σταθερά ψάχνει κάποιους καλλιτέχνες και “επιβάλλει” σε εµάς τους επαγγελµατίες ιστορικούς της Τέχνης να ανασκευάζουµε την ιστορία, τα πρόσωπα».
Ο κ. Στεφανίδης τονίζει επίσης τη «διττή φύση της ελληνικής Τέχνης», εστιάζοντας αφ’ ενός στην «παραγωγή καλλιτεχνών που ζουν και εργάζονται στην Ελλάδα» και αφ’ ετέρου σε «εκείνη των καλλιτεχνών της ∆ιασποράς». Ανάµεσά τους, ο Κουνέλλης, ο Takis, η Χρύσα,
αλλά και νεότεροι, όπως ο Βαρώτσος και ο Νάκης Παναγιωτίδης, ο οποίος έχει καθιερωθεί στην Ελβετία και διατηρεί στενές σχέσεις µε µεγάλες προσωπικότητες, µεταξύ των οποίων ο Κλοντ Πικάσο. Οπως παρατηρεί: «Η Τέχνη, αν και συχνά φτιαγµένη από επαναστάτες, καταναλώνεται από το κατεστηµένο, το οποίο συνίσταται σε ένα παράδοξο φαινόµενο µε κοινωνιολογικό ενδιαφέρον».
Το προφίλ των φιλότεχνων
Η Τερψιχόρη Αγγελοπούλου, από την πλευρά της, συνεργάτιδα του Bonhams από το 2002 και διευθύντρια της Art Expertise, επιβεβαιώνει πως «η φετινή δηµοπρασία είχε µεγάλη συµµετοχή, µε περίπου 200 εγγεγραµµένους πλειοδότες από όλο τον κόσµο, κυρίως Ευρώπη και Αµερική. Πολλοί ήταν Ελληνες της διασποράς, αλλά και συλλέκτες που ενδιαφέρονται για διεθνώς αναγνωρισµένους Ελληνες καλλιτέχνες, όπως ο Takis και η Χρύσα». Μας εξηγεί πως «η ελληνική Τέχνη έχει ανεβεί τα τελευταία χρόνια σε ζήτηση» και ότι το ενδιαφέρον αυτό είναι αποτέλεσµα µιας επίµονης προσπάθειας. Από το 2002 έχουν πραγµατοποιηθεί σχεδόν 50 δηµοπρασίες σε Λονδίνο και Παρίσι, δύο από τα µεγαλύτερα παγκόσµια κέντρα της Τέχνης.
Κυριακάτικη Απογευματινή
