Η οικία Κάμπονες στη Νάξο, ένα βενετσιάνικο πυργόσπιτο του 1615, απέσπασε Ευρωπαϊκό Βραβείο Πολιτιστικής Κληρονομιάς/Europa Nostra 2025, στην κατηγορία «Συντήρηση και Προσαρμοστική Επανάχρηση», φέρνοντας την Ελλάδα στις κορυφαίες ευρωπαϊκές διακρίσεις στον τομέα της πολιτιστικής διατήρησης.
Το κτιριακό σύμπλεγμα περιλαμβάνει την κύρια κατοικία, αγροτικές υποδομές, ένα σπάνιο παρεκκλήσι και ένα ελαιοτριβείο. Βρίσκεται εντός ενός κτήματος 2.000 στρεμμάτων, γεμάτου ελαιώνες και παραδοσιακή καλλιέργεια. Η αποκατάσταση ξεκίνησε το 2012, όταν το πυργόσπιτο απειλήθηκε με κατάρρευση λόγω δομικών φθορών από υγρασία. Η επέμβαση διήρκεσε πάνω από μια δεκαετία, ακολουθώντας παραδοσιακές τεχνικές: τοιχοποιίες από πέτρα και ασβέστη, ξύλινα πατώματα, φυσικά υλικά μόνωσης όπως φύκια και γύψος.
Η αναβίωση της οικίας δεν περιορίστηκε στην αρχιτεκτονική. Αποκαταστάθηκαν έπιπλα, υφάσματα, μεταλλικά σκεύη, ενώ ενσωματώθηκαν σύγχρονες λύσεις βιωσιμότητας όπως ηλιακή ενέργεια, φυσικός αερισμός και σύστημα ανακύκλωσης λυμάτων. Το συγκρότημα λειτουργεί πλέον ως ανοιχτός πολιτιστικός χώρος, φιλοξενώντας πολιτιστικά δρώμενα και όχι μόνο.
Η απονομή των βραβείων θα πραγματοποιηθεί στις 13 Οκτωβρίου στις Βρυξέλλες, παρουσία Ευρωπαίων θεσμικών εκπροσώπων. Ο νικητής του Βραβείου Κοινού θα προκύψει μέσω ηλεκτρονικής ψηφοφορίας, ανοιχτής στο κοινό μέχρι τις 12 Σεπτεμβρίου.
Εφημερίδα Απογευματινή