Μία εξέταση DNA σε οστά ενός άνδρα που έζησε πριν από 4.500 χρόνια στην Κοιλάδα του Νείλου αποκαλύπτει νέες πληροφορίες για την ανάδυση του αρχαίου αιγυπτιακού πολιτισμού, υποδεικνύοντας μια γενετική σύνδεση με την περιοχή της Μεσοποταμίας.
Γενετική σύνδεση με τη Μεσοποταμία
Οι ερευνητές πραγματοποίησαν ανάλυση του πλήρους γονιδιώματος από τα δόντια ενός άριστα διατηρημένου σκελετού, ο οποίος βρέθηκε σε σφραγισμένο νεκρικό δοχείο σε αιγυπτιακό τάφο χρονολογούμενο μεταξύ 4.495 και 4.880 ετών πριν. Η ανάλυση του γονιδιώματος αποκάλυψε ότι τα τέσσερα πέμπτα του προέρχονταν από τη Βόρεια Αφρική και την περιοχή γύρω από την Αίγυπτο, ενώ το υπόλοιπο 20% έδειξε γενετική σύνδεση με τη Μέση Ανατολή, στην περιοχή της Εύφορης Ημισέληνου, όπου σήμερα εκτείνονται περιοχές του Ιράκ, της Συρίας και άλλων κρατών.
Ο Ντανιέλ Αντουάν, επιμελητής Αιγύπτου και Σουδάν στο Βρετανικό Μουσείο, αναφέρει ότι τα αποτελέσματα επιβεβαιώνουν προγενέστερες υποθέσεις σχετικά με εμπορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς μεταξύ της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας, όπως καταδεικνύουν και οι ομοιότητες στην κεραμική και τη γραφή.
Η ζωή του άνδρα
Ο σκελετός ανακαλύφθηκε σε τάφο στον αρχαιολογικό χώρο του Νουγουιράτ, που βρίσκεται σε βραχώδη πλαγιά. Η ανάλυση της φυσιολογικής φθοράς των οστών, καθώς και η παρουσία αρθρίτιδας σε συγκεκριμένες αρθρώσεις, αποκαλύπτει ότι ο άνδρας ήταν περίπου 45-60 ετών και ύψους 1,57 μέτρων. Ο συν-συγγραφέας της μελέτης, Τζόελ Αϊρις, υποστηρίζει ότι πιθανόν να εργαζόταν ως αγγειοπλάστης.
Ο άνδρας έζησε κοντά στην εποχή της ενοποίησης της Άνω και Κάτω Αιγύπτου, μια περίοδο που οδήγησε στην πολιτική και πολιτιστική ακμή της Αιγύπτου, με την κατασκευή των πυραμίδων και τη δημιουργία του πρώτου ισχυρού κράτους.
Η ανακάλυψη ενισχύει την υπόθεση ότι οι πολιτισμοί της Αιγύπτου και της Μεσοποταμίας ήρθαν σε επαφή ήδη από το 10.000 π.Χ., όταν οι άνθρωποι στην περιοχή της Μεσοποταμίας άρχισαν να καλλιεργούν τη γη και να εξημερώνουν ζώα. Αν και υπήρχαν προηγούμενες ενδείξεις για αυτές τις επαφές, η ανάλυση του DNA προσφέρει την πρώτη σαφή απόδειξη για τη γενετική σύνδεση και τη διακίνηση ανθρώπων και πολιτιστικών στοιχείων.
Η μελέτη του DNA προσφέρει νέες δυνατότητες κατανόησης της ιστορίας, δίνοντας στους επιστήμονες τη δυνατότητα να εξετάσουν το παρελθόν μέσα από τα «μάτια» των απλών ανθρώπων. Ορισμένοι μελετητές πιστεύουν ότι η κοινωνική και τεχνολογική επανάσταση στη Μεσοποταμία ίσως να πυροδότησε παρόμοιες εξελίξεις στην Αίγυπτο.
Η Αντελίν Μόρεζ Τζέικομπς, που ανέλυσε τα σκελετικά απομεινάρια, υπογραμμίζει ότι αυτή η ανακάλυψη είναι η πρώτη σαφής απόδειξη για σημαντική μετακίνηση ανθρώπων και την ανταλλαγή ιδεών μεταξύ των δύο περιοχών, κάτι που ενισχύει την υπόθεση ότι οι πολιτισμοί βρίσκονταν σε επαφή ήδη από την αρχή της εποχής τους.
Μια αφήγηση από τον άνθρωπο του παρελθόντος
Η ανακάλυψη του σκελετού αυτής της εποχής μας προσφέρει μια μοναδική ματιά στην αρχαία κοινωνία. Ο σκελετός, ο οποίος επιβίωσε από τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, δείχνει την «πορεία» του ανθρώπου που έζησε σε μια κρίσιμη περίοδο της Αιγύπτου, ενισχύοντας τη θεωρία της πολιτιστικής διασύνδεσης ανάμεσα στην Αίγυπτο και τη Μεσοποταμία.
Σύμφωνα με τον παλαιογενετιστή Λίνους Γκίρντλαντ-Φλινκ, αυτή η μελέτη βοηθά να κατανοήσουμε την επίδραση των πρώιμων μετακινήσεων ανθρώπων στην ανάπτυξη των πολιτισμών.
Πηγή: BBC
