Η αποκατάσταση του ιστορικού τεμένους Defterdar στην Κω φτάνει στο τέλος της, καθώς το Υπουργείο Πολιτισμού ολοκληρώνει τις εργασίες προστασίας και συντήρησης του σημαντικού μνημείου που επλήγη από τον καταστροφικό σεισμό του 2017. Το φιλόδοξο πρόγραμμα περιλαμβάνει επίσης την πλήρη αποκατάσταση της εντυπωσιακής μαρμάρινης κρήνης κάθαρσης μαυριτανικής τεχνοτροπίας, που κοσμεί το ιστορικό κέντρο της πόλης.
Σημαντικές ζημιές και κρυφές φθορές από τον σεισμό
Ο ισχυρός σεισμός προκάλεσε εκτεταμένες βλάβες στο τέμενος Defterdar και την παρακείμενη κρήνη, αναγκάζοντας σε άμεση διακοπή της εμπορικής λειτουργίας του ισογείου. Κατά τη διάρκεια των εργασιών αποκατάστασης, η αφαίρεση του εξοπλισμού των καταστημάτων αποκάλυψε επιπλέον φθορές που παρέμεναν αόρατες κατά την αρχική αξιολόγηση της μελέτης.
Το συνολικό κόστος του έργου ανέρχεται σε περίπου 1.500.000 ευρώ και υλοποιείται από την εξειδικευμένη Διεύθυνση Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Η χρηματοδότηση προέρχεται από το Ταμείο Ανάκαμψης και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων του ΥΠΠΟ.
Δηλώσεις Υπουργού Πολιτισμού για τα έργα στην Κω
Η Υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη τόνισε την καθυστέρηση που προηγήθηκε: “Από το 2017 έως το 2019 δεν υπήρξε καμία ουσιαστική προετοιμασία για την αποκατάσταση των σεισμόπληκτων μνημείων. Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων στην Κω υπερβαίνει τα 10.000.000 ευρώ, καλυπτόμενος από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.”
Η Υπουργός επεσήμανε ότι το 2020 ξεκίνησε η ωρίμανση των μελετών, οι οποίες ολοκληρώθηκαν επιτυχώς. Ακολούθησαν οι δημοπρασίες, η υπογραφή συμβάσεων και η έναρξη εργασιών σε όλα τα πληγέντα μνημεία, τα οποία σταδιακά αποδίδονται στην τοπική κοινωνία.
Ολοκληρωμένες επεμβάσεις και μελλontικοί στόχοι
Ήδη έχουν ολοκληρωθεί επιτυχώς τα έργα αποκατάστασης της Πύλης του Φόρου και του Κάστρου της Νεραντζιάς. Το τέμενος Defterdar και η κρήνη κάθαρσης κυριαρχούν στην πλατεία Ελευθερίας από τα τέλη του 18ου αιώνα, αποτελώντας σημαντικά ορόσημα της πόλης.
Οι τρέχουσες εργασίες περιλαμβάνουν:
• Στερέωση και αποκατάσταση ισογείου με καταστήματα και ορόφου με χώρο προσευχής
• Αναστήλωση και επανατοποθέτηση κρήνης κάθαρσης στον αύλειο χώρο
• Ανέγερση μιναρέ και εγκατάσταση φωτισμού ανάδειξης
• Συστήματα πυροπροστασίας και αντικεραυνικής προστασίας
Ιστορική σημασία και πολιτιστική αξία
Το τέμενος Defterdar κατασκευάστηκε μεταξύ 1770 και 1780 επάνω στα ερείπια αρχαίων χριστιανικών και ρωμαϊκών ναών, στο κέντρο της πόλης της Κω. Έχει κηρυχθεί ιστορικό διατηρητέο μνημείο και εντάσσεται στον κηρυγμένο αρχαιολογικό χώρο.
Η μαρμάρινη κρήνη κάθαρσης αποτελεί κατασκευή του 1936 από τους Ιταλούς, μετά την οριστικοποίηση του νέου ρυμοτομικού σχεδίου και τη διαμόρφωση της πλατείας Ελευθερίας. Στόχος είναι η επανένταξη αυτού του εμβληματικού μνημείου στον πολιτιστικό χάρτη της Κω, αναβαθμίζοντας συγχρόνως την εικόνα του ιστορικού κέντρου του νησιού.
