Ο αμφορέας, το ναυάγιο και ο Γρύπας

Η «πρεμιέρα» για μυκηναϊκό θησαυρό και η στέγη για τα ευρήματα από το Ανάκτορο του Νέστορα
14:57 - 5 Οκτωβρίου 2025

Η εβδομάδα ολοκληρώνεται φέρνοντας στο φως αποκαλύψεις (και) από τον χώρο της αρχαιολογίας και δη από την Ελλάδα. Αφενός εντυπωσιακός μυκηναϊκός αμφορέας, που εκτίθεται πρώτη φορά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης στο πλαίσιο της έκθεσης «Νέα αποκτήματα, νέες προσεγγίσεις», «προδίδει» πιθανό, άγνωστο μέχρι τώρα, ναυάγιο. Αφετέρου ο μεγαλοπρεπής Γρύπας Πολεμιστής, συγκεκριμένα τα ευρήματα από το Ανάκτορο του Νέστορα βρίσκουν το «σπίτι» τους: θα αποκτήσουν μόνιμη στέγη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας της Πύλου, έπειτα από έγκριση της μουσειογραφικής προμελέτης από το Συμβούλιο Μουσείων.

Στα επιμέρους, πήλινος αμφορέας, που φέρεται να προέρχεται από τη θαλάσσια περιοχή ανοιχτά της Τορώνης στη Χαλκιδική, παρουσιάζεται πρώτη φορά στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης, στο πλαίσιο της έκθεσης που μόλις αναφέραμε. Ξεκίνησε την 1η Οκτωβρίου (και θα ολοκληρωθεί στο τέλος του έτους), εντυπωσιάζει και μας ωθεί να επικεντρωθούμε στον προαναφερόμενο μυκηναϊκό αμφορέα της Ύστερης Εποχής Χαλκού – μοναδικό δείγμα του είδους του στη συλλογή κεραμικής του μουσείου.

Ο αμφορέας, που τον παρέδωσε στο μουσείο το 2018 η Ελισάβετ Παπανικολάου, καλυμμένος από θαλάσσιους οργανισμούς, δείχνει ότι το αγγείο κείτονταν για χρόνια στον βυθό. «Η εναπόθεσή του στη θάλασσα συνδέεται με κάποιο συμβάν των μυκηναϊκών χρόνων; Με ένα άγνωστο -το πιθανότερο- ναυάγιο ή αγκυροβόλημα; Ή μήπως με μια δευτερογενή μετακίνηση στους νεότερους χρόνους, με το αγγείο λ.χ. να μεταφέρεται εκεί πιασμένο στα δίχτυα ψαράδων;», αναφέρεται, μεταξύ άλλων, στην ανακοίνωση του Αρχαιολογικού Μουσείου. Όπως είναι ευνόητο, η επιστημονική κοινότητα εξετάζει όλες τις παραμέτρους προκειμένου από την πλευρά της να δώσει επίσημη απάντηση.

Στα του ασύλητου τάφου του Γρύπα Πολεμιστή τώρα, μόνιμη στέγη στο Αρχαιολογικό Μουσείο Χώρας της Πύλου θα αποκτήσουν τα 1.400 πολύτιμα ευρήματα, ανάμεσά τους σπάνιος σφραγιδόλιθος, που είχαν έρθει στο φως τον Μάιο του 2015 κατά τις ανασκαφές στον λόφο του Άνω Εγκλιανού, όπου βρίσκεται το Ανάκτορο του Νέστορα.

Προηγείται, ωστόσο, η ολοκλήρωση του «λίφτινγκ» του: προς αυτή την κατεύθυνση κινείται η μουσειογραφική προμελέτη για την επανέκθεσή του, που εγκρίθηκε από το Συμβούλιο Μουσείων του υπουργείου Πολιτισμού.

Εφημερίδα Απογευματινή