Στις 10 Οκτωβρίου 2025, στο Συνεδριακό Κέντρο της Αρχαίας Ολυμπίας πραγματοποιήθηκε η τελετή επαναπατρισμού αρχιτεκτονικού θραύσματος από τη Γερμανία. Πρόκειται για μέρος ιωνικού κιονοκράνου, το οποίο προέρχεται από το Λεωνιδαίο, ένα από τα σημαντικότερα οικοδομήματα της Ολυμπίας, και είχε απομακρυνθεί παράνομα από τον χώρο κατά τη δεκαετία του 1960.
Ιστορική σημασία του θραύσματος
Το αντικείμενο, κατασκευασμένο από ασβεστόλιθο και με εμφανή ίχνη επιχρίσματος, έχει διαστάσεις 24 εκ. ύψος και 33,5 εκ. πλάτος. Παρουσιάζει ομοιότητες με δημοσιευμένα ιωνικά κιονόκρανα από τον αρχαιολογικό χώρο, επιβεβαιώνοντας την προέλευσή του από το Λεωνιδαίο, ένα επιβλητικό κτίριο που λειτουργούσε ως ξενώνας επιφανών επισκεπτών κατά τον 4ο αιώνα π.Χ.
Από το Μύνστερ πίσω στην Ολυμπία
Ο επαναπατρισμός του τεκμηριωμένου ευρήματος κατέστη δυνατός χάρη στην πρωτοβουλία Γερμανίδας πολίτη, η οποία κατείχε το αντικείμενο από τη δεκαετία του 1960. Εμπνευσμένη από πρόσφατες επιστροφές αρχαιοτήτων από το Πανεπιστήμιο του Μύνστερ, το παρέδωσε στο Πανεπιστήμιο, το οποίο με τη σειρά του συνεργάστηκε με τις ελληνικές αρχές για την ασφαλή επιστροφή του στην Ελλάδα.
Το Πανεπιστήμιο του Μύνστερ έχει ήδη αποδείξει την προσήλωσή του στην ηθική διαχείριση πολιτιστικών αγαθών. Το 2019 επέστρεψε τον περίφημο σκύφο του Ολυμπιονίκη Σπύρου Λούη, ενώ το 2024 προχώρησε στην επιστροφή μαρμάρινης ρωμαϊκής κεφαλής από τη Θεσσαλονίκη.
Κατά την τελετή, ο επιμελητής του Αρχαιολογικού Μουσείου του Πανεπιστημίου, Dr. Torben Schreiber, επανέλαβε την προσήλωση του ιδρύματος στην επιστροφή κάθε αντικειμένου που αποκτήθηκε παράνομα, δηλώνοντας:
«Ποτέ δεν είναι αργά για να γίνει το σωστό, το ηθικό και το δίκαιο.»
«Ο πολιτισμός δεν γνωρίζει σύνορα»
Ο Γενικός Γραμματέας Πολιτισμού, Γιώργος Διδασκάλου, στην ομιλία του σημείωσε τη συγκινησιακή φόρτιση της στιγμής και υπογράμμισε ότι τέτοιες πράξεις «αποτελούν γέφυρες φιλίας μεταξύ των λαών και πράξεις αποκατάστασης της ιστορικής δικαιοσύνης».
Παράλληλα, ανέδειξε την αυξανόμενη δυναμική επιστροφών πολιτιστικών αγαθών, καρπό των δράσεων της Ελλάδας σε εθνικό και διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση της παράνομης διακίνησης αρχαιοτήτων.
Παρουσίες και συνεργασίες
Στην τελετή παρέστησαν εκπρόσωποι του Υπουργείου Πολιτισμού, του Πανεπιστημίου του Μύνστερ, του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, της Εφορείας Αρχαιοτήτων Ηλείας, στελέχη της αρχαιολογικής υπηρεσίας και τοπικοί φορείς.
Η επιστροφή του θραύσματος αποτελεί ακόμα ένα σημαντικό βήμα στην αποκατάσταση της πολιτιστικής κληρονομιάς και τονίζει τη σημασία της διεθνούς συνεργασίας και της ατομικής υπευθυνότητας απέναντι στην Ιστορία.
