Στην ήσυχη βρετανική ύπαιθρο, ανάμεσα σε χωράφια, υπεραιωνόβια δέντρα και μονοπάτια πνιγμένα στο πράσινο, ένας αγρότης περπατούσε ατάραχος. Ώσπου κάτι τον έκανε να σταθεί. Υποψιάστηκε ότι κάτω από τα πόδια του κρυβόταν κάτι παλιό… Ειδοποίησε τις Αρχές και επικεφαλής της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας του Πανεπιστημίου του Λέστερ, σκάβοντας, διέκριναν ένα ψηφιδωτό σαν μαγικό χαλί της ιστορίας: Αποκαλύφθηκε μια ρωμαϊκή έπαυλη που για αιώνες κοιμόταν ατάραχη κάτω από τα χωράφια. Αυτό που εκείνους πάντως τους… συντάραξε ήταν ψηφιδωτό του 4ου αιώνα μ.Χ., το αποκαλούμενο ψηφιδωτό του Κέτον, από τα πιο σημαντικά ρωμαϊκά ψηφιδωτά που έχουν έρθει στο φως στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Και κάπως έτσι ήρθε στο φως και το «παιχνίδι» Όμηρος vs Αισχύλος, που δίχασε την αρχαιολογική κοινότητα. Σε αυτήν την κόντρα που προκάλεσε σωρεία σχολίων -και συνεχιζόταν μέχρι και πριν από λίγο καιρό- εστίασε προχθές το περιοδικό-βίβλος της Αρχαιολογίας «Archaeology»: με την πρώτη ματιά, φαίνεται να παρουσιάζει την κλασική μονομαχία Έκτορα – Αχιλλέα από τον Τρωικό Πόλεμο, το κεντρικό θέμα της «Ιλιάδας». Ωστόσο, οι ειδικοί του Λέστερ διαπίστωσαν πως οι σκηνές δεν ακολουθούν τον Όμηρο. Ο Έκτορας και ο Αχιλλέας μάχονται πάνω σε άρματα –τα «άρματα» των καιρών- ενώ στην «Ιλιάδα» πολεμούν πεζοί. Ο Πρίαμος μεταφέρει το σώμα του νεκρού γιου του, και γύρω τους φέρεται να βρίσκονται γυναίκες της Φρυγίας, που θρηνούν την πτώση της Τροίας. «Προδίδοντας» έτσι ότι το ψηφιδωτό αντλεί από την τραγωδία του Αισχύλου, «Φρύγες», που για αιώνες εθεωρείτο χαμένη.
Παρουσιάζει λοιπόν τρεις σκηνές: τη μονομαχία Έκτορα – Αχιλλέα, το σύρσιμο του σώματος του Έκτορα και τη λύτρωσή του από τον Πρίαμο.
Κάθε λεπτομέρεια -οι εκφράσεις των ηρώων, η κίνηση των τροχών, οι πολύχρωμες ψηφίδες που λάμπουν σαν φανάρια- ζωντανεύει την ιστορία, σαν να παίζεται σε θεατρική σκηνή. Η έπαυλη με το πολύ σημαντικό ψηφιδωτό ανακαλύφθηκε στην κομητεία Ράτλαντ, και, παραπέμποντας σε σύγκρουση μύθων και αφηγήσεων, όπου Αισχύλος – Όμηρος μοιάζουν να παίζουν με τον χρόνο και την τέχνη, μας θυμίζει ότι η Ιστορία, όσο κι αν κάποιοι επιχειρούν ενίοτε να την αλλοιώσουν, δεν μένει ποτέ σιωπηλή: η αλήθεια πάντα έρχεται στο φως.
Εφημερίδα Απογευματινή
