H είδηση στην ιταλική εφηµερίδα «Corriere della Sera» δεν άφηνε περιθώρια δεύτερης ανάγνωσης. «Απαγορεύονται τα σορτς και οι σαγιονάρες στη Σκάλα του Μιλάνου». Και είναι η στιγµή που σκέφτεσαι: Ποιος ή ποια µπορεί να φύγει από το σπίτι του σαν να πήγαινε στην παραλία, για να δει και να ακούσει µια υπερπαραγωγή όπερας σε βελούδινα καθίσµατα για µια εµπειρία ζωής; Κι όµως, φαίνεται ότι ο ενδυµατολογικός κώδικας δεν ήταν ποτέ πιο ανοιχτός.
Σήµερα, που όλα επιτρέπονται, η ευκολία και η άνεση είναι το άλλοθι. Η διεύθυνση του θέατρου κάλεσε τους επισκέπτες να «επιλέγουν ρούχα που συνάδουν µε την ευπρέπεια του χώρου», έπειτα από παράπονα θεατών. Τουρίστες, λάτρεις της όπερας, επισκέπτες της τελευταίας στιγµής έχουν προειδοποιηθεί ότι θα τους απαγορεύεται πλέον η είσοδος στο ιστορικό θέατρο Λα Σκάλα του Μιλάνου αν εµφανιστούν φορώντας σορτς, µπλουζάκια ή σαγιονάρες. Αν εµφανιστούν µε κιµονό; Ως παραδοσιακή στολή των Ιαπώνων, είναι αποδεκτή, ακόµα κι αν φορούν τα παραδοσιακά ξύ λινα τσόκαρα.
∆εν θα πρέπει να ξαφνιαστεί κανείς, αν διαβάσει στην είσοδο του θεάτρου πινακίδα µε «κανόνες συµπεριφοράς», που προτρέπει το κοινό να σ βεται και να τιµά τον χώρο. Οσοι εµφανίζονται ακατάλληλα ντυµένοι δεν θα τους επιστρέφεται το αντίτιµο του εισιτηρίου. Το µήνυµα έχει επίσης περάσει τόσο στα εισιτήρια όσο και στην επίσηµη ιστοσελί δα της όπερας. «Οι κανόνες πρέπει τώρα να ενισχυθούν, ιδίως λόγω της ζέστης», δήλωσε εκπρόσωπος του θεάτρου. «Ορισµένοι θεατές ενοχλήθηκαν, αφού είδαν άλλους να ντύνονται ακατάλληλα, να εµ φανίζονται µε σαγιονάρες, σε έναν χώρο όπου οι άνθρωποι κάθονται τόσο κοντά ο ένας στον άλλον».
Μέχρι πρότινος διάβαζες στο εισι τήριο ότι προτείνεται για τους άνδρες να επιλέγουν «σακάκι και γραβάτα», αν και ο ενδυµατολογικός κώδικας δεν ήταν ποτέ υποχρεωτικός. Ωστόσο, υπάρχει ένας σιωπηλός κανόνας, ότι οι θεατές οφείλουν να είναι τουλάχιστον ευπρεπώς ντυµένοι. Αν όχι µε γραβάτα, µε κοστού µι οι άνδρες (σίγουρα όχι µε µπουφάν τον χειµώνα) κι ένα φόρεµα, ένα ταγέρ, ένα επίσηµο σύνολο οι γυναίκες (και όχι µε φόρµα γυµναστηρίου).
«∆εν είναι σωστό να λέµε στους ανθρώπους πώς να ντύνονται, αλλά πρέπει να είναι ευπρεπώς ντυµένοι», συµπληρώνει ο εκπρόσωπος του ιστορικού θεάτρου. Η υπενθύµιση των ορίων αποτελεί µέρος µιας ευρύτερης αναθεώρησης των κανόνων στη Σκάλα του Μιλάνου. Απαγορεύεται στους θεατές να φέρνουν δικό τους φαγητό και ποτό και να φωτογραφίζουν ή να βιντεοσκοπούν κατά τη διάρκεια των παραστάσεων. Επιπλέον, δεν πρέπει να τοποθετούν τα κινητά τους τηλέφωνα στα θεωρεία, αφού ένα έπεσε και χτύπησε θεατή που καθόταν ακριβώς από κάτω. Το αυτονόητο, δηλαδή. Και δεν αφορά µόνο το θέατρο των παθών της Ιταλίας. Σκέ φτοµαι το Ηρώδειο. Βρέθηκα πρόσφατα σε κοντσέρτο κλασικής µουσικής και παρατηρούσα µέχρι το ανκόρ πλατφόρµες, τακούνια (τα µέλη της ορχήστρας στη σκηνή µάλλον δεν είχαν ενηµερωθεί για την επίπεδη µόδα που επιβάλλεται, για να αποφευχθεί η φθορά στα αρχαία µάρµα ρα), T-shirts µε λογότυπα, βεντάλιες, τσίχλες, κινητά, τζιν µε σκισίµατα, τσαλακωµένα, ιδρωµένα λινά… Το βλέπεις στο γραφείο, στο αερο δρόµιο, στους γάµους, στον καθρέφτη της κοινωνίας. ∆εν υπάρχουν κανόνες, δεν υπάρχουν όρια. Η όπερα δεν είναι παραλία. Κι ας είναι καλοκαίρι. Οφείλεις να σέβεσαι τους συντελεστές της παράστασης, τον µύθο, την ιστορία. Με αφορµή την απαγόρευση της πλαστικής (ή δερµάτινης) σαγιονάρας, των µακό που φοριούνται και σαν πιτζάµα στον ύπνο, της αµάνικης, αποκαλυπτικής φανέλας, των σορτς για γυναίκες και άνδρες, είναι ευ καιρία να ξανακοιταχτούµε και να ξανα συστηθούµε.
Σε µια εποχή που κορίτσια κυκλοφορούν µε νύχια-στιλέτο κι αόρα τα φορέµατα και αγόρια µε χαµηλόµεσα τζιν και ξεχειλωµένες µπλούζες και οι πενηντάρηδες φωτογραφίζονται σαν τινέιτζερ, µε ξεθωριασµένο ντένιµ και ροκ Τ shirt, γυναίκες χωρίς ηλικία ανεβάζουν φωτογραφίες σε ναρκισσιστικό παραλή ρηµα µε αποκαλυπτικά ντεκολτέ και µίνι φούστες.
Nα ανακεφαλαιώσουµε;
Στο Ηρώδειο δεν φοράµε τακούνια, αλλά φλατ. Όχι σαγιονάρες, µπαλαρίνες. Στο θέατρο δεν πηγαίνουµε µε βερµούδα και φανέλα. Στον γάµο δεν επιλέγουµε λευκό, εκτός κι αν είµαστε η νύφη. Αν θέλω να πάω να παρακολουθήσω όπερα στο Teatro alla Scala di Milano, «Carmen» ή «Turandot», δεν χρειάζεται να αποστηθίσω το λιµπρέτο. Αρκεί να βάλω τα «καλά» µου. Και δεν εννοούµε το καλό µου Τ-shirt. Ο Πελλέ ας και η Μελισσάνθη, η Λουτσία ντι Λα µερµούρ και η Τραβιάτα προτιµούν το black tie. Ή έστω το cocktail dress. Θυµάστε την Τζούλια Ρόµπερτς όταν φόρε σε το κόκκινο φόρεµα για να συναντήσει τον Ρίτσαρντ Γκιρ στην όπερα, στην ταινία «Pretty Woman»; Μπορείς να µην ξέρεις τι σηµαίνει «λιµπρέτο», αλλά του λάχιστον φόρεσε κάτι που να µη γράφει «Ibiza 2021» ή «We love Mykonos». Η Κάρµεν θα σε ευγνωµονεί.
Κυριακάτικη Απογευματινή
