Τ ι απέγινε το καλό γούστο;». Η λεζάντα σε µια σειρά από φωτογραφίες, σε αµερικανικό λογαριασµό στο Instagram, τράβηξε αµέσως την προσοχή µου. ∆εν χρειάστηκε να διαβάσω κάτι άλλο. Αρχισα να σκέφτοµαι το κιτς παραλήρηµα στα µέσα κοινωνικής δικτύωσης µε τις µικρές και µεγαλύτερες τάσεις που δεν προλαβαίνουν να βγουν στην οθόνη για να εξελιχθούν σε κακόγουστα στιγµιότυπα της καθηµερινότητάς µας.
Μπορεί να κατηγορούµε τη µόδα εδώ και δεκαετίες για έλλειψη πρωτοτυπίας, αλλά µέχρι πρότινος είχαµε να αντιµετωπίσουµε κάποιες ακραίες προτάσεις κάθε έξι µήνες. Τώρα ο ρυθµός έχει αλλάξει και όλα µπερδεύονται στο µίξερ του στιλ ή καλύτερα του εντυπωσιασµού. Αν πάρουµε ως παράδειγµα τα γούρια για τσάντες που έχουν γίνει ιδιαίτερα δηµοφιλή ως αξεσουάρ, τα γούνινα τέρατα Labubu, µε τα µυτερά δόντια σε διαφορετικές αποχρώσεις, µε τον κόσµο της πολυτέλειας να ξεσπά µε νέους τρόπους, αναζητώντας εναλλακτικές. Οχι µόνο ρούχα και αξεσουάρ. Μόδα που µάλλον δεν είχε φανταστεί να έχει τέτοια απήχηση ο εικονογράφος Κέισινγκ Λανγκ, όταν σχεδίαζε τα βιβλία για την τριλογία «Τα τέρατα» του 2015. Πότε έγιναν ανάρπαστα; Οταν οι λούτρινοι ήρωες συνδέθηκαν µε µπρελόκ για να τα κρεµάµε στην τσάντα µας, στα πορτοφόλια µας, στις ζώνες, στο τζιν µας. Σαν γούρια, ίσως και ως αντιπερισπασµό στην πραγµατικότητα.
Και κάπως έτσι άλλαξαν και οι καταναλωτικές µας συνήθειες. Μαζί µε τα Labubu, είδαµε τον Ραλφ Λόρεν να επαναλανσάρει τον αναγνωρίσιµο αρκούδο του, ο οποίος είναι σίγουρα πιο καλοντυµένος και συµπαθής. Ο Polo Bear ξαναχτυπά λοιπόν. Αναβιώνει και η συνεργασία του Οίκου Louis Vuitton µε τον Τακάσι Μουρακάµι για να ξαναγεννηθούν σήµερα χνουδωτά τερατάκια και φιγούρες Vivienne Fashionista µε αρκουδάκια που φορούν εµµονικά λογότυπα LV. Τι σηµαίνει όµως καλό γούστο το 2025; Ολα έχουν να κάνουν µε το σύγχρονο lifestyle. Πώς θα θυµόµαστε τη δεκαετία του τώρα; Mε γυναίκες µε µακριά µαλλιά µε extensions, ψεύτικες βλεφαρίδες, υπερβολικές καµπύλες, γαµψά νύχια µε στολίδια και άνδρες ντυµένους µε φόρµες και σακάκια, επειδή το υπαγορεύει η άνεση της στιγµής, µαζί µε την ευκολία της σαγιονάρας και του σορτς στην πόλη. Και πώς µεταφράζεται το κακό γούστο; Ο αισθητικός θόρυβος είναι δεδοµένος. Ι
διες τσάντες, ίδια φορέµατα, ίδιο µακιγιάζ. Γένια, βερµούδες, φανέλες. Μόδα σαν από φωτοτυπικό µηχάνηµα µε τη φιλοσοφία του copy/paste. Αντί να πειραµατιζόµαστε και να καινοτοµούµε, αντιγράφουµε. Βλέπουµε µια παραφωνία και αντί να την απορρίψουµε, την υιοθετούµε. Γούστο σηµαίνει να αντιστέκεσαι, να επιλέγεις ό,τι σε εκφράζει, όχι αυτό που είναι της µόδας, θεωρείται «in», συγκέντρωσε χιλιάδες likes στο Instagram, αποτελεί τάση στον κόσµο του TikTok. Η γρήγορη µόδα επιβάλλει κανόνες κι εµείς καλούµαστε, αν προλάβουµε, να τους αποκωδικοποιήσουµε, να τους φιλτράρουµε, να τους προσαρµόσουµε στον τρόπο ζωής µας.
Πριν από χρόνια, µπορούσες να καταλάβεις τι µουσική άκουγε κάποιος και µόνο από τον τρόπο που ντυνόταν. Ροκ, πανκ, ποπ, ρέγκε… Θυµάστε τα τι-σερτ µε τις φωτογραφίες συγκροτηµάτων; Τα µαλλιά σε στιλ ροκαµπίλι µε τζελ, τα ράστα κοτσιδάκια, τα χαβανέζικα πουκάµισα του Ελβις Πρίσλεϊ, τις ολόσωµες φόρµες των Αµπα; Σήµερα στο TikTok αγόρια και κορίτσια χωρίζονται σε διαφορετικές «φυλές». Είναι το «coquette-core» µε φιόγκους και πλισέ φούστες και οι «blokette» µε ποδοσφαιρικές φανέλες και σορτς για µπάσκετ. Αλλά και η αισθητική «clean girl» και «old money girl» µε ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Οι νέοι καταναλωτές δεν επενδύουν στη µόδα ούτε αγοράζουν αισθητική. Περιγράφουν τον εαυτό τους ως «πιλάτες και γιόγκα κορίτσι». ∆εν ντύνονται σύµφωνα µε την προσωπικότητά τους, διαµορφώνουν την προσωπικότητά τους για να ντυθούν. Με τη µόδα να είναι πιο υπερφωτισµένη από ποτέ είµαστε περικυκλωµένοι από κλώνους µε ελάχιστες παραλλαγές. Για την ανάγκη αποδοχής, οφείλω να ανήκω στο κοπάδι. Οι µικροτάσεις είναι παντού. Οι συλλέκτες των Labubu είναι µάλλον αυθόρµητοι. Σε µια εποχή αβεβαιότητας θέλουν να περνάνε καλά. Επιδιώκουν απλώς να χαµογελάσουν, να δουν κάτι που θα τους φτιάξει τη διάθεση, ένα παιχνίδι, ένα γούρι, ένα µικρό, ανώδυνο τέρας. Ενα Labubu που µπορούσε κάποιος µέχρι πρότινος να αγοράσει µε 10 ευρώ, τώρα δηµοπρατείται, κυκλοφορεί ακόµη και ως συλλεκτικό σε «χρυσή» συσκευασία 24 καρατίων µε διαµάντια. Αν είναι άραγε ακόµη µία φούσκα που θα σκάσει στην οθόνη του ΤikTok;
Ο χρόνος θα δείξει. Ο Αµερικανός σχεδιαστής µόδας Μαρκ Τζέικοµπς, προτού παρουσιάσει τη συλλογή του για το 2026, εµφανίστηκε στη ∆ηµόσια Βιβλιοθήκη της Νέας Υόρκης µε µια υπερµεγέθη µαύρη τσάντα Birkin του Οίκου Hermès , και ένα Labubu µε αµπαλάζ. Η Ντούα Λίπα, η Ριάνα, η τραγουδίστρια Λίζα από το συγκρότηµα των Blackpink δηλώνουν συλλέκτριες. Αν είναι κακόγουστα τα χνουδωτά τερατάκια; Εξαιρετικά. Αν µας κάνουν να χαµογελάµε; Eξαρτάται πάντοτε από τον φόβο που κρύβεις µέσα σου. Ή απλώς τη µουσική που ακούς.
Κυριακάτικη Απογευματινή