Το τραγούδι της Μετα πολίτευσης (µουσι κή: Γιάννης Σπανός, στίχοι: Λευτέρης Παπαδόπουλος, ερµηνεία: Χάρις Αλεξίου) έλεγε «23 του Ιούλη και Τρίτη» και για πολλά χρόνια φρόντιζε να µας υπενθυµί ζει πράγµατα που δεν θα έπρεπε να ξεχνάµε. Από ποιες Συµπλη γάδες της δικτατορίας πέρασε η χώρα, τι τίµηµα πλήρωσε µε την Κύπρο ο Ελληνισµός και πώς το πολύπαθο νησί ήταν, τελικώς, και το «όχηµα» για την επάνο δο της Ελλάδας στη δηµοκρατι κή οµαλότητα.
Εχουν περάσει κιόλας 51 χρόνια -πάνω από µισός αιώνας- από τότε και έχουµε ξεχάσει και το τραγούδι εκείνο µε την τόσο µε γάλη σηµειολογία, αλλά και το πόσο σηµαντικό αγαθό είναι η δηµοκρατία, την οποία σταθε ρά κατά καιρούς υπονοµεύουµε. ∆ιότι το να διαβρώνεις τη δη µοκρατία και τη λειτουργία της δεν σηµαίνει ότι υποκινείς για τίποτε απονενοηµένο κάποιον παράφρονα λοχαγό. Αρκεί να παραβαίνεις συστηµατικά τους κανόνες της, ως κοινωνία, και να αλλοιώνεις έτσι τους όρους και το πλαίσιο λειτουργίας του πολιτεύµατος µέσα στο οποίο, κατά τα άλλα, θέλεις να ζεις.
Κατάρρευση
Στις 23 Ιουλίου 1974 καταρρέ ει η δικτατορία. Εν µέσω ενός λαϊκού ενθουσιασµού, ένα πλή θος που παραληρεί υποδέχεται τον Κωνσταντίνο Καραµανλή από το Παρίσι, όπου ζούσε αυ τοεξόριστος. Είναι η ηµέρα που δεν συνιστά µόνο την ηµεροµη νία λήξης της 7ετούς δικτατο ρίας, αλλά και την ηµεροµηνία έναρξης της µακράς δηµοκρα τικής περιόδου που αποκλήθη κε Μεταπολίτευση. Εχει προη γηθεί το σοβαρό εθνικό τραύµα της εισβολής των Τούρκων στην Κύπρο, που µε τον δεύτερο «Ατ τίλα» ολοκληρώθηκε η παράνο µη τουρκική κατοχή στο βόρειο τµήµα της Μεγαλονήσου.
Πράγµατι, πριν από την πανη γυρική άφιξη του Κωνσταντίνου Καραµανλή στην Αθήνα από το Παρίσι, µε το προεδρικό αερο πλάνο που του προσέφερε για την επιστροφή του ο τότε πρόε δρος της Γαλλίας, Βαλερί Ζισκάρ Ντ’ Εστέν, είχε προηγηθεί τρεις µέρες πριν η τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Τότε, οι τρεις αρ χηγοί των Ενόπλων ∆υνάµεων της δικτατορίας, σε σύσκεψη µε τον τότε «πρόεδρο της ∆ηµο κρατίας», τον οποίο είχε διορί σει η χούντα, τον στρατηγό Γκι ζίκη, αποφάσιζαν ότι πρέπει να παραδοθεί η εξουσία στους πο λιτικούς. Η δικτατορία είχε καταρρεύσει. Η πτώση της είχε δι αµορφώσει τις συνθήκες για τη θριαµβευτική επάνοδο του Καραµανλή στην Ελλάδα, προκει µένου να αναλάβει τις τύχες της χώρας. Με την κατάρρευση της δικτατορίας οι πολιτικοί αρχη γοί, που βρίσκονταν στην Ελλά δα, κατέληξαν οµόφωνα στην απόφαση για σχηµατισµό κυ βέρνησης Εθνικής Ενότητος υπό τον Κωνσταντίνο Καραµαν λή, ο οποίος, ως γνωστόν, βρι σκόταν στο Παρίσι.
Επιβεβαίωση
Στο Παρίσι ο Καραµανλής είχε παραµείνει επί 11 χρόνια, επιλέ γοντας να µην ανακατευθεί µε την πολιτική, παρά το γεγονός ότι και επαφές έκανε και ενηµε ρωνόταν για τις πολιτικές εξελ ξεις. Τέσσερα χρόνια µετά την εγκατάσταση του Καραµανλή στο Παρίσι έγινε το στρατιωτι κό πραξικόπηµα στην Ελλάδα, για να επιβεβαιωθεί άλλη µία φορά ο πρώην πρωθυπουργός όταν, κατά την υποβολή της πα ραίτησής του στον βασιλιά Παύ λο, του παρατηρούσε ότι εκείνη η ηµέρα είναι και η αφετηρία πε ριπετειών για τη χώρα. Τα αίτια της δικτατορίας ο Καραµανλής τα είχε αναλύσει σε συνέντευξή του, τη µοναδική, στη γαλλική εφηµερίδα «Μοnde». Η συγκρότηση κυβέρνησης, µετά την παράδοση της εξουσί ας από τους συνταγµατάρχες, ήταν επείγουσα, όπως επείγου σα είχε κριθεί τότε και η επάνο δος Καραµανλή στην Ελλάδα για να αναλάβει τη διακυβέρνη ση της ακέφαλης χώρας. Στις 24 Ιουλίου ορκίστηκε η πρώ τη πολιτική κυβέρνηση, ύστερα από επτά χρόνια δικτατορίας. Πρωθυπουργός ο Καραµανλής και αντιπρόεδρος της κυβέρνη σης και υπουργός των Εξωτερι κών ο Γεώργιος Μαύρος.
Τον Σεπτέµβριο του ίδιου έτους και αφού είχε προηγηθεί και δεύτερη τουρκική εισβο λή στην Κύπρο, που ανάγκασε τον Καραµανλή να αντιδράσει αποσύροντας τη χώρα από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, άρχιζαν και οι πυρετώδεις προε τοιµασίες των κοµµάτων για τις πρώτες εκλογές της Μεταπολί τευσης. Στις 29 Σεπτεµβρίου ο Καραµανλής ανακοίνωσε την ίδρυση νέου κόµµατος, υπό την επωνυµία Νέα ∆ηµοκρατία. Οι εκλογές διεξήχθησαν στις 17 Νοεµβρίου του 1974 και αποτέ λεσαν θρίαµβο του Καραµανλή, το νεοπαγές κόµµα του οποίου έλαβε ποσοστό 54,37%, κερδί ζοντας στη Βουλή 220 έδρες. Η Ενωση Κέντρου – Νέες ∆υνά µεις, του Γεωργίου Μαύρου, πέ τυχαν ποσοστό 20,42%, ενώ το νεότευκτο κόµµα του Ανδρέα Παπανδρέου, που έµελλε να παίξει σηµαντικό ρόλο στα πο λιτικά πράγµατα τα χρόνια που ακολούθησαν, πέτυχε ποσοστό 13,58% και 12 έδρες.
Η σύνδεση
Πολιτικά διορατικός, ο Καρα µανλής µε την επάνοδό του στην Ελλάδα θέλησε να ολο κληρώσει αυτό που είχε αρχίσει το 1961: τη σύνδεση της χώρας µας µε την ΕΟΚ. Επειτα από δια πραγµατεύσεις και προσωπικές πιέσεις προς τους λοιπούς Ευρωπαίους ηγέτες των χωρών της ΕΟΚ, τελικώς στις 29 Μαΐου του 1979 τους δέχτηκε στο Ζάππειο Μέγαρο για την υπογραφή της Συµφωνίας Ενταξης της Ελλά δας στην τότε Ευρωπαϊκή Οικο νοµική Κοινότητα. Η ένταξή µας στην οικογένεια των ισχυρών ευ ρωπαϊκών χωρών οφείλεται στην επιµονή του Καραµανλή, ο οποί ος είχε διαβλέψει τα οικονοµικά και πολιτικά οφέλη της χώρας, αν αυτή αποκτούσε την ιδιότητα του µέλους της ΕΟΚ.
Χαρακτηριστική της βούλησής του αυτής για ένταξη και της χώ ρας µας στην οικογένεια των ισχυρών ευρωπαϊκών κρατών ήταν η επιστολή που είχε απο στείλει προς τον πρόεδρο της Γαλλικής ∆ηµοκρατίας και στους πρωθυπουργούς των άλλων εν νέα -τότε- κρατών-µελών, καθώς και στον πρόεδρο της Ευρωπα ϊκής Επιτροπής. Στην επιστολή εκείνη, αφού επεσήµαινε τους λόγους για τους οποίους έπρεπε να ενταχθεί η Ελλάδα στην ΕΟΚ, κατέληγε ως εξής: «Αγωνίζοµαι, κύριε Πρόεδρε (σ.σ. κοινή ήταν η επιστολή), επί 20 χρόνια για να συνδέσω οργανικά την Ελ λάδα µε τη δηµοκρατική Ευρώ πη. Ο ελληνικός λαός επίστευσε στην πολιτική µου αυτή και έχει ήδη στη συνείδησή του ταυτίσει την τύχη του, πολιτικά, οικονοµι κά και αµυντικά µε την Ευρώπη. Αν του δηµιουργηθεί η εντύπω ση ότι γίνεται αντικείµενο αδί κου µεταχειρίσεως, θα δοκιµά σει ασφαλώς απογοήτευση και θα χάσει την εµπιστοσύνη του προς την Ευρώπη. Και αυτό µπο ρεί να επηρεάσει επικίνδυνα τις εξελίξεις στη χώρα µου, ενισχύ οντας το πνεύµα το αντιδυτικό».
Θεματοφύλακας
Αφού, δε, εξασφάλισε στην Ελ λάδα αυτή την ιδιότητα, αφού δηλαδή είχε διεκπεραιώσει µία από τις µεγαλύτερες επιτυχίες -αν όχι τη µεγαλύτερη- της µετα πολεµικής Ελλάδας, ήταν ανοι κτός ο δρόµος για τη µετάβασή του στην Προεδρία της ∆ηµο κρατίας. Οχι διότι ήθελε τη βολι κή θέση του ανωτάτου άρχοντος, όπως αρκετοί κακεντρεχώς εκτι µούσαν, αλλά για να αποτελέσει θεµατοφύλακα της θέσης της Ελ λάδας στον διεθνή περίγυρο και, κυρίως, στην ευρωπαϊκή οικογέ νεια. Στάση υπεύθυνη που πολ λά χρόνια µετά εξακολουθεί να αποτελεί το µήνυµα και δίδαγµα προς κάθε διάδοχό του στο ανώ τατο αξίωµα της πολιτείας.
Κυριακάτικη Απογευματινή
