Λογική παραλόγου η εξωτερική πολιτική μας στο ζήτημα «Λιβύη»

Η Ελλάδα δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τους τακτικισμούς που συνοδεύουν την προσπάθεια υλοποίησης ενός μεγάλου στρατηγικού σχεδίου
11:01 - 8 Αυγούστου 2025

Μερικές φορές η ελληνική εξωτερική πολιτική δείχνει να έχει πάρει «διαζύγιο» με τη λογική. Το ίδιο αποδείχθηκε περίτρανα, για μία ακόμη φορά, στην περίπτωση της Λιβύης. Δήθεν οχυρωμένη πίσω από την ασπίδα -ή μήπως απλώς μανδύας για στοιχειώδη κάλυψη της γύμνιας;- της «διεθνούς νομιμότητας», η Αθήνα νόμιζε ότι θα διασφαλίσει μια συμφωνία απλώς επιδεικνύοντας καλή θέληση και διά της επίδειξης «ευελιξίας» στις διαπραγματεύσεις και έμπρακτη βούληση συμβιβασμού.

Η ελληνική διπλωματία ξυπνά βίαια από τις εξελίξεις, καθώς ανακαλύπτει ότι όλα αυτά δεν αποτελούσαν τίποτα λιγότερο από ευσεβείς πόθους και ψευδαισθήσεις καθοδηγούμενες από ιδεοληψία. Αποδείχθηκε στην πράξη πολύ δύσκολο να κατανοήσει ότι, για να συνέβαιναν όλα αυτά, όλες οι χώρες της περιοχής θα έπρεπε να διαπνέονται από την ίδια λογική άσκησης εξωτερικής πολιτικής. Μόνο που, αν αυτό ίσχυε, το πρόβλημα θα είχε ήδη επιλυθεί, βοηθούμενο από την προοπτική επικερδούς δραστηριότητας στον τομέα των υδρογονανθράκων.

Σαν λαγός

Η Ελλάδα εκπλήσσεται, επειδή ξαφνικά και η ανατολική Λιβύη λειτουργεί σαν λαγός της Τουρκίας, καταγγέλλοντας την Ελλάδα για τον ορισμό της μέσης γραμμής ανάμεσα στις δύο χώρες, με τρόπο που να συμβαδίζει με το εξόφθαλμα παράνομο τουρκολιβυκό μνημόνιο. Δεν διαμαρτύρεται παραδείγματος χάρη για υπερβολική επήρεια της Γαύδου, αλλά υπονοεί την υιοθέτηση της τουρκικής θεωρίας ότι τα νησιά δεν δικαιούνται τίποτα περισσότερο από χωρικά ύδατα 6 ναυτικών μιλίων!

Κανείς βέβαια δεν μπήκε στον κόπο να ρωτήσει την Άγκυρα ποιες είναι οι «ειδικές περιστάσεις» που επικαλείται στην περίπτωση του Αιγαίου, οι οποίες ισχύουν και σε μια ανοιχτή θάλασσα όπως η Μεσόγειος. Προφανώς οι ίδιες με τις οποίες η Άγκυρα επιχειρεί να κλέψει το δικαίωμα στην ΑΟΖ σε νήσους του μεγέθους της Κρήτης αλλά και της Κύπρου, που είναι αναγνωρισμένη χώρα! Και μέσα σε αυτόν τον παραλογισμό, που δεν μας ήταν άγνωστος, το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών και διαδοχικές κυβερνήσεις αλήθεια πίστευαν ότι πορεύονται… υπερηφάνως με όπλο το Διεθνές Δίκαιο! Πιο αφελής πεθαίνεις…

Σήμερα οι αναλύσεις της κατάστασης επισημαίνουν την αισιοδοξία της κυβέρνησης ότι λύση θα βρεθεί, εύκολα ή δύσκολα, με τη Λιβύη ή μάλλον με την ανατολική και τη δυτική συνιστώσα της. Έχουμε, λένε, μαζί μας την ΕΕ! Μια ευρωπαϊκή διπλωματία που δεν κατόρθωσε να σχεδιάσει μια αποστολή της προκοπής, τέτοια που να μην έδινε την ευκαιρία στον Χαφτάρ να προσβάλει τόσο βάναυσα… το κοινό μας ευρωπαϊκό σπίτι, το οποίο, παρεμπιπτόντως, τήρησε στάση «στρατηγικής ψυχραιμίας» αποδεχόμενο το χαστούκι. Καλά που δεν γύρισε και το άλλο μάγουλο…

Τα λάθη

Στην Ελλάδα ποντάρουμε στο ότι την επαύριον ο Χαφτάρ έσπευσε να στείλει εις διπλούν συμφιλιωτικό μήνυμα στην Αθήνα διά συμβολικών χειρονομιών των υιών του. Όμως, ως δεδομένα στο τραπέζι παραμένουν οι σχέσεις του τόσο με τους Τούρκους, που εμβαθύνονται κάθε μέρα που περνά, όσο και με τους Ρώσους, βασική πηγή εξασφάλισης σημαντικών οπλικών συστημάτων.

Η Ελλάδα, που αδυνατεί να αντιληφθεί το διαφορετικό για κάθε εμπλεκόμενο περιεχόμενο διακηρυκτικών σχημάτων όπως αυτό περί «σωστής πλευράς της ιστορίας», δείχνει να μην αντιλαμβάνεται τους τακτικισμούς που συνοδεύουν την προσπάθεια υλοποίησης ενός μεγάλου στρατηγικού σχεδίου. Αυτό έπραττε εξαρχής, όταν δεν κατανοούσε την ανάγκη διατήρησης επαφών και με τις δύο πλευρές της Λιβύης και περνούσε από τη μία πλευρά στην άλλη με χαρακτηριστική ευκολία, αδυνατώντας να αντιληφθεί τα δικά της εθνικά συμφέροντα.

Η στάση της αυτή μάλιστα συνοδευόταν από δημόσιες τοποθετήσεις ασύγγνωστης αφέλειας από την πλευρά κυβερνητικών παραγόντων. Με τέτοια αντίληψη πώς να μην προκύψει αδιέξοδο; Άραγε αντιλαμβάνεται σήμερα η Αθήνα ότι μοναδικός ρεαλιστικός στόχος είναι η άσκηση πιέσεων προς την πλευρά των ΗΠΑ ώστε να αποφασίσουν να αξιοποιήσουν το ειδικό τους βάρος για να πιέσουν ασφυκτικά με στόχο να καταλήξουν η Ελλάδα και η Λιβύη στη Χάγη;

Διότι εκεί θα κρινόταν -εξ αντικειμένου- και η νομιμότητα του τουρκολιβυκού μνημονίου. Τυπικά οι ΗΠΑ δεν συμφωνούν με αυτό, όμως για λόγους διπλωματικών ισορροπιών αποφεύγουν την ευθεία τοποθέτηση. Μήπως κάπου εδώ θα κριθεί επί της ουσίας το διακηρυττόμενο πανταχόθεν… βάθος των διμερών σχέσεων Ελλάδας και ΗΠΑ;

Εφημερίδα Απογευματινή