Η αµφισβήτηση του ιδιοκτησιακού καθεστώτος της Ιεράς Μονής Αγίας Αικατερίνης Σινά, µετά τη δικαστική απόφαση του δικαστηρίου της Ισµαηλίας που αναφέρει ότι το Σινά δεν ανήκει στους µοναχούς, έχει προκαλέσει αντιδράσεις σε διεθνές επίπεδο. Ωστόσο, συνεχίζονται οι διαβουλεύσεις για την Ιερά Μονή τόσο σε Ελλάδα όσο και σε Ευρώπη. Εκτός από τον διπλωµατικό µαραθώνιο από πλευράς υπουργείου Εξωτερικών, έντονες είναι οι πιέσεις που ζητούν διεθνοποίηση του ζητήµατος, ώστε να λειτουργήσει ως µοχλός πίεσης προς την Αίγυπτο, µε τον Αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραϊθώ, ∆αµιανό, ηγούµενο της µονής, να αντιδρά και να ζητά την ουσιαστική ελληνική παρέµβαση-πρωτοβουλία. Μιλώντας στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ζητά πιο εντατική παρακολούθηση του θέµατος χωρίς καµία έκπτωση για την ιστορική µονή και σύσσωµη αντίδραση από τις Ορθόδοξες Εκκλησίες διότι, όπως λέει χαρακτηριστικά, η σιωπή είναι ενοχή.
Σεβασµιότατε, σας συναντώ σε µια πολύ δύσκολη περίοδο για την Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης Σινά και για σας προσωπικά, που είστε ο ηγούµενος της µονής και ο πνευµατικός της αδελφότητας, αφού αµφισβητείται το ιδιοκτησιακό καθεστώς της.
Εν πρώτοις, να σας ευχαριστήσω για την ευγένειά σας και την καλή σας διάθεση να έρθετε εδώ να µε συναντήσετε και να ακούσετε όχι τη γνώµη µου, αλλά την αλήθεια, µια αλήθεια που πραγµατικά πληγώνει τη γεροντική µου καρδιά, η οποία έχει περάσει από πολλές φουρτούνες για να φτάσει µέχρι εδώ. Μην ξεχνάτε ότι από το 1961 που βρίσκοµαι στο µοναστήρι και ειδικότερα από το 1973, που ανέλαβα την ηγουµενία της µονής, ως αρχιεπίσκοπος Σιναίου, έχουµε περάσει πάρα πολλές, κυρίως πολιτικές, κοινωνικές, αλλά και άλλες αναταράξεις και δόξα τω Θεώ µέχρι σήµερα επιβιώνουµε.
Νιώθετε να διώκεστε από το µοναστήρι σας;
Στην ερώτησή σας αυτή επιτρέψτε µου να απαντήσω µε ερωτήσεις. Μένετε σε ένα σπίτι που κληρονοµήσατε από τους γονείς σας, εκείνοι από τους δικούς τους γονείς, τους παππούδες σας και φτάνετε µε τον τρόπο αυτό µέσω µιας νοητής αλυσίδας διαδοχής µέχρι τον 5ο αιώνα. Αν σήµερα το 2025 ερχόταν κάποιος κακόπιστος και σας έλεγε ότι, ξέρετε, αυτό το σπίτι που κατοικείτε δεν σας ανήκει αλλά ανήκει σε κάποιον άλλον, τι θα σκεφτόσασταν γι’ αυτό; Πώς θα αντιδρούσατε; Τι θα λέγατε στις φωτογραφίες και στις ψυχές των προγόνων σας; Μήπως υπήρχε περίπτωση να αµφισβητήσετε ή να µην υπερασπιστείτε την αλήθεια που ζείτε και σας κληροδότησαν; Κάπως έτσι λοιπόν αισθανόµαστε κι εµείς µετά την απόφαση, δηλαδή ενοικιαστές του σπιτιού µας. Γι’ αυτό και είναι πολύ δύσκολο να γίνει αποδεκτή από εµάς, όχι ως δικαστική απόφαση, αλλά ως µια δικαιική κρίση, που έχει τεράστια απόσταση, βρίσκεται στον αντίποδα της πραγµατικότητας και κυρίως της αλήθειας.
Οσα χρόνια είστε στο µοναστήρι είχατε τέτοιου είδους προβλήµατα αναφορικά µε το ιδιοκτησιακό καθεστώς;
Το µοναστήρι µας ιδρύθηκε όπως ξέρετε τον 5ο αιώνα. Τα τείχη του συγκράτησαν ορδές βαρβάρων και προστάτευσαν τους πατέρες. Πολλές φορές οι µοναχοί της µονής µας εξαγόρασαν τη διάσωση της µονής µας µε το αίµα τους. Σταυροφόροι, Οθωµανοί, Μαµελούκοι, Βλέµµυες, ο Μέγας Ναπολέων αλλά και πολλά βαρβαρικά φύλα προσπάθησαν να την υποτάξουν και να την αλλοτριώσουν. Αυτό όµως δεν κατέστη δυνατό. Πάντα το καντήλι της κρατιόταν αναµµένο. Κανείς από όλους αυτούς δεν αµφισβήτησε το ιδιοκτησιακό καθεστώς της. Αυτό έγινε µόνο σήµερα, σε εποχή δικαίου και από κράτος δικαίου, που έλαβε σοβαρά υπόψη δικαστικές αγωγές φονταµενταλιστικών κύκλων, που στην καθηµερινότητα µάχεται.
Ποια είναι κατά τη γνώµη σας η βάση του προβλήµατος;
Από πού δηλαδή ξεκινάνε όλα; Νοµίζω ότι τώρα ξεκαθαρίζει η κατάσταση και φαίνεται ότι η µάχη που δίνουµε δεν αφορά έρηµη γη στην καρδιά της Σιναϊτικής ερήµου, αλλά η δικαστική απόφαση µας φέρνει στην πολύ δύσκολη θέση να αντιπαλαίσουµε ένα επίδοξο πρόγραµµα-εγχείρηµα που ονοµάζεται «Μεγάλη µεταµόρφωση» και απειλεί όχι µόνο οικολογικά αλλά και υπαρξιακά να εξοντώσει το µοναστήρι µας.
Η αιγυπτιακή κυβέρνηση έχει δώσει κάποιες εγγυήσεις σε σας ότι δεν θα έχετε πρόβληµα µε το ιδιοκτησιακό;
Το αντίθετο. Αντιµετωπίζει δικανικά και µόνο το θέµα, προτάσσοντας τη δικαστική απόφαση και δεν δεσµεύεται ότι θα την αγνοήσει. Αντίθετα, την καθιστά µε τη στάση του ισχυρή.
Το δικαστήριο της Ισµαηλίας είναι ένα µικρό δικαστήριο που αποφασίζει για τόσο µεγάλα θέµατα, όπως το θέµα του Σινά. Ποιοι ξεκίνησαν τη δικαστική διαµάχη;
Ως γνωστόν, η Ισµαηλία υπήρξε ένα από τα κέντρα δράσης της οργάνω σης των «Αδελφών Μουσουλµάνων» που είναι µια οργάνωση αµιγώς φονταµενταλιστική. Τις αγωγές ξεκίνησαν µέλη της οργάνωσης αυτής και τις συνέχισε η αιγυπτιακή κρατική υπηρεσία του κυβερνείου του Νότιου Σινά, κάτι σαν τη δική µας περιφέρεια και το σκοπούµενο, τη διάλυση της µονής µας, ολοκλήρωσε η δικαστική απόφαση.
Είστε ικανοποιηµένος µε τους χειρισµούς της Ελλάδας και από τη συνάντησή σας µε τον Κωνσταντίνο Τασούλα;
Ικανοποιηµένοι είµαστε από το ότι η ελληνική κυβέρνηση πρώτη φορά έσκυψε και ασχολείται σοβαρά µε τα προβλήµατα µας. Επειδή δεν κρίνουµε προθέσεις αλλά αποτέλεσµα, αποµένει να δούµε το αποτέλεσµα των διαπραγµατεύσεων για να απαντήσουµε στην ερώτηση που µου θέσατε. Η συνάντηση µε τον εξοχότατο κύριο Πρόεδρο της ∆ηµοκρατίας ήταν επιτυχής και παραγωγική, αφού τον προσκαλέσαµε στο πανηγύρι της Ιεράς Μονής µας και τον ενηµερώσαµε για πτυχές του θέµατος-προβλήµατος που αντιµετωπίζουµε, έχοντας ήδη εκείνος λάβει τη σχετική ενηµέρωση από την κυβέρνηση.
Θεωρείτε ότι θα µπορούσε να είχε γίνει κάτι που δεν έγινε έως τώρα;
Θα µπορούσε η ελληνική κυβέρνηση να είναι περισσότερο δυναµική και καχύποπτη σε σχέση µε τον εξωδικαστικό συµβιβασµό, γιατί λειτούργησε µε εµπιστοσύνη στην αντίστοιχη αιγυπτιακή κυβέρνηση, αλλά η πραγµατικότητα τη διέψευσε και ποτέ δεν µάθαµε το γιατί.
Πώς θα λυθεί το θέµα µε τα διαβατήρια των πατέρων, ώστε να µη βρίσκονται εκεί µόνο µε βίζα και να αναγκάζονται να την ανανεώνουν διαρκώς; Αυτό ενέχει και κινδύνους για το µέλλον;
Εύχοµαι αυτό το θέµα να περιληφθεί στη διµερή διαπραγµάτευση και να επιλυθεί οριστικά. Ποια ακριβώς είναι τα κτήµατα και οι ιδιοκτησίες που κινδυνεύουν; ∆υστυχώς όλα. Η µονή µας, οι κήποι που διατηρούµε για τη συντήρησή µας, ακόµη και ιεροί ναοί οι οποίοι υπάρχουν εκεί από τη βυζαντινή εποχή…
Πώς βλέπετε την κινητικότητα για τα δίκαια της µονής σε διεθνές επίπεδο;
Πιεζόµεθα από παντού να διεθνοποιήσουµε το θέµα µας. Θέλουµε όµως να προστατεύσουµε την Αίγυπτο και τον ικανότατο πρόεδρο Σίσι. Ο,τι έχει συµβεί µέχρι τώρα είναι ανεξάρτητο της θελήσεώς µας. ∆ηλαδή όποιος κινήθηκε, κινήθηκε αυτοβούλως. Το µοναστήρι µας επιφυλάσσεται να αρθρώσει λόγο ουσίας και επικοινωνίας όταν απαιτηθεί. Προς το παρόν σιωπούµε!
Τι σηµαίνει για την Αδελφότητα η ηθική στήριξη από τον ελληνικό λαό;
Για µας, µετά τη βοήθεια του Θεού και της Αγίας Αικατερίνης και των Σιναϊτών Αγίων, και η αγάπη των Ελλήνων και Πανελλήνων είναι το παν. Μας στηρίζει και µας ενισχύει στον αγώνα µας. Ο ελληνικός λαός µε τη στάση του κατάλαβε το διακύβευµα, παρά τις διάφορες επικοινωνιακές Σειρήνες, που προσπάθησαν να τον παραπλανήσουν. Αισθανόµαστε ότι όλη η Ελλάδα βρίσκεται στο πλευρό µας, περιµένει να µας ακούσει, να ακούσει την αλήθεια µας, την αγωνία µας, τον πόνο µας, µοιράζεται µαζί µας την αγάπη µας για το µοναστήρι µας, αφού στο µοναστήρι αυτό εκατοµµύρια και δισεκατοµµύρια φορές αναπέµφθηκαν και αναπέµπονται προσευχές για ολόκληρο τον κόσµο, ιδιαίτερα για τον Ελληνισµό. ∆εν θα ξεχάσουµε ποτέ την οµόθυµη συµπαράστασή του την οποία θα ζητήσουµε ξανά, αν στην εξέλιξη της υπόθεσης αυτής χρειαστεί. Η ιστορική µας επιβίωση έχει να κάνει και µε την ιστορική επιβίωση του Ελληνισµού που αποτελούµε τα νοητά νότια πνευµατικά του όρια. Θέλω να πω τούτο: «Ελληνικέ λαέ, είσαι το κουράγιο µας!».
Είναι ικανοποιητική η στήριξη στο ζήτηµα από άλλες Ορθόδοξες Εκκλησίες;
∆υστυχώς µόνο οι ελληνόφωνες εκκλησίες προσέτρεξαν και συµπαραστάθηκαν µε το παραπάνω, το ίδιο και η Εκκλησία της Βουλγαρίας. Αναµένουµε και από τις υπόλοιπες, γιατί αµαρτία δεν είναι µόνο το άδικο, αλλά και να σιωπάς ένοχα µπροστά στο άδικο, ενώ µπορείς να το στηλιτεύσεις.
Επειδή ο Αγιος Παΐσιος ήρθε στο Σινά µε αφορµή τη δική σας προτροπή και παράκληση, θα θέλατε να µας πείτε τι σήµαινε για σας η παρουσία του Αγίου εκεί και για το Σινά;
Επιτρέψτε µου να σας πω ότι σχηµατικά ο Αγιος Παΐσιος αποτελεί χρονικά την κορυφή µιας πυραµίδας Αγίων στο Σινά. Αρχής γενοµένης από την Αγία Αικατερίνη, τον Αγιο Ιωάννη της Κλίµακος, έχουµε πλειάδα επώνυµων και ανώνυµων Αγίων που πλουτίζουν τις σιναΐτικες αγιολογικές δέλτους. Οι άγονοι αυτοί γρανίτες οργώθηκαν, καλλιεργήθηκαν, ποτίστηκαν και κάρπισαν από τα δάκρυα και το αίµα πλειάδας Αγίων διαχρονικά. Γι’ αυτό δεν φοβόµαστε, γι’ αυτό ελπίζουµε, γι’ αυτό και µένουµε εδραίοι σε αυτά που παραλάβαµε. Και είµαστε έτοιµοι ακόµη και σήµερα να επαναλάβουµε την ένδοξη ιστορία των προκατόχων µας, µια ιστορία που γεµίζει ρίγος τις καρδιές και δάκρυα τα µάτια των αναγνωστών της και σχηµατίζει τη βεβαιότητα στις ψυχές µας ότι τίποτα δεν τελειώνει, αλλά όλα τώρα αρχίζουν…
Μαρία Γιαχνάκη / Κυριακάτικη Απογευματινή
