Για τις εξελίξεις στην υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ µιλά στην «Κυριακάτικη Απογευµατινή» ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, Κώστας Τσιάρας, ο οποίος εξηγεί τον τρόπο µε τον οποίο θα λειτουργήσει ο µηχανισµός για επιστροφή των χρηµάτων που καταβλήθηκαν παράνοµα, είτε µέσω συµψηφισµού είτε µέσω καταλογισµών, ακόµα και µε δέσµευση περιουσια κών στοιχείων. Ο κ. Τσιάρας αναφέρει ότι οι διαδικασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και βασίζονται τόσο σε υφιστάµενα εργαλεία διασταύρωσης όσο και σε νέα δεδοµένα, που συλλέγονται από τιµολόγια, δηλώσεις παραγωγής, παραλαβές γάλακτος και κρέατος µέσα από σφαγές ζώων, αλλά και από αγορά ζωοτροφών. Ο ίδιος παρατηρεί ότι ήδη, στην προαναγγελία αυστηρών επι τόπιων ελέγχων, ορισµένοι «δικαιούχοι» των προγραµµάτων βιολογικής κτηνοτροφίας και µελισσοκοµίας σπεύδουν να αποχωρήσουν οικειοθελώς, πριν βρεθούν αντιµέτωποι µε τις συνέπειες. Ακόµα, ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης διαβεβαιώνει ότι οι πληρωµές των ενι σχύσεων στους αγρότες θα συνεχιστούν χωρίς καµία απολύτως καθυστέρηση ή εµπόδιο, ενώ όσοι αγρότες αξιοποιούσαν την τεχνική λύση µε διαφάνεια, χωρίς παρατυπίες, δεν θα αδικηθούν. Τέλος, προαναγγέλλει αλλαγές και στο σύστηµα των αποζηµιώσεων µέσω του νέου κανονισµού του ΕΛΓΑ, αλλά και παρέµβαση για όσους δεν κατάφεραν να παραµείνουν στη ρύθµιση των 120 δόσεων για το αγροτικό ρεύµα.
Κύριε Τσιάρα, πόσα είναι τα χρήµατα που έχουν δοθεί µε παράνοµο τρόπο σε αγρότες και κτηνοτρόφους µέσω των ενι σχύσεων του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Το ακριβές ύψος των χρηµάτων που καταβλήθηκαν παρανόµως βρίσκεται υπό διερεύνηση από τη ∆ικαιοσύνη και τους αρµόδιους ελε γκτικούς µηχανισµούς, µεταξύ των οποίων η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία και η Οικονοµική Αστυνοµία. Εµείς, από την πλευρά του υπουργείου, δεν θα προκαταλάβουµε τα πορίσµατα των ερευνών, όµως είναι προφανές ότι υπάρχουν σοβαρές αποκλίσεις, ιδίως σε τοµείς όπως η βιολογική κτη νοτροφία και η µελισσοκοµία. Χαρακτηριστικό είναι ότι, υπό τον φόβο των επιτόπιων ελέγχων που έχει ήδη προαναγγείλει το υπουργείο Αγροτι κής Ανάπτυξης και Τροφίµων, ορι σµένοι «δικαιούχοι» των προγραµµάτων βιολογικής κτηνοτροφίας και µελισσοκοµίας σπεύδουν να αποχωρήσουν οικειοθελώς, πριν βρεθούν αντιµέτωποι µε τις συνέπειες. Αυτό και µόνο καταδεικνύει το µέ γεθος του προβλήµατος. Η δική µας βούληση είναι ξεκάθαρη: να εντο πιστούν και να ανακτηθούν όλα τα αχρεωστήτως καταβληθέντα ποσά, χωρίς εκπτώσεις, συµψηφισµούς ή «λευκές σελίδες».
Εχετε µιλήσει για τη βούληση της κυβέρνησης να διεκδικήσει πίσω τα «κλεµµένα», ακόµα και µέσω δέσµευσης περιουσιακών στοιχείων. Πώς θα γίνει αυτή η διαδικασία, δεδοµένου ότι δεν υπάρχει ακόµη το κατάλληλο σύστηµα; Πότε θα ξεκινήσει;
Ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε ήδη τη σύσταση ειδικής οµάδας ανάκτησης ενισχύσεων, µιας task force µε τη συµµετοχή της Οικονοµικής Αστυνοµίας, της ΑΑ∆Ε και άλλων κρίσιµων ελεγκτικών µηχανισµών. Στόχος της είναι να εντοπιστούν οι περιπτώσεις αδικαιολόγητων πληρωµών και να δροµολογηθεί η επιστροφή των χρηµάτων – είτε µέσω συµψηφισµού είτε µέσω καταλογι σµών, ακόµα και µε δέσµευση περι ουσιακών στοιχείων, εφόσον χρειαστεί. Οπως ακριβώς προβλέπει η ελληνική νοµοθεσία. Οι διαδικασίες έχουν ήδη ξεκινήσει και βασίζο νται τόσο σε υφιστάµενα εργαλεία διασταύρωσης όσο και σε νέα δεδοµένα, που συλλέγονται από τιµολό για, δηλώσεις παραγωγής, παραλα βές γάλακτος και κρέατος µέσα από σφαγές ζώων, αλλά και από αγορά ζωοτροφών. Το σύστηµα που χτί ζουµε δεν θα είναι εικονικό. Θα βασίζεται στην πραγµατική δραστηριό τητα και γι’ αυτό αποτελεί µια βαθιά θεσµική τοµή. Επιστροφή των χρηµάτων ακόµα και µε δέσµευση περιουσίας Στην πολιτική βούληση για επανάκτηση των παράνοµων επιδοτήσεων εστιάζει ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίµων, ενώ προαναγγέλλει αλλαγές στο σύστηµα των αποζηµιώσεων µέσω του νέου κανονισµού του ΕΛΓΑ.
Η προβληµατική κατάσταση στον ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν γνωστή, ωστόσο η διαδικασία εξυγίαν σης επιταχύνθηκε µετά τη διαβίβαση της δικογραφίας από την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία…
Θα µου επιτρέψετε να διαφωνήσω. ∆εν µας ανάγκασε να επιταχύνουµε τη διαδικασία η έρευνα της Ευρω παϊκής Εισαγγελίας. Η προσπάθεια εξυγίανσης του ΟΠΕΚΕΠΕ έχει ξεκι νήσει καιρό. Να σας θυµίσω ενέρ γειες που έχουν γίνει επί της δικής µου θητείας. Από τις 11 Σεπτεµβρί ου 2024 ο ΟΠΕΚΕΠΕ, µε απόφασή µου, ετέθη υπό την επιτήρηση του υπουργείου. Στο τελευταίο ∆.Σ. του οργανισµού έχει τοποθετηθεί και η διευθύντρια Πληροφοριακών Συ στηµάτων της ΑΑ∆Ε, γεγονός που δείχνει ότι η κίνηση για ενσωµάτω ση του ΟΠΕΚΕΠΕ στη συγκεκριµένη υπηρεσία δεν ήταν τυχαία. Παράλ ληλα, µε εντολή µου είχαν αυξηθεί οι έλεγχοι σε όλα τα επίπεδα. Απο τέλεσµα αυτής της εντολής ήταν η απόφαση για κατάργηση της τεχνι κής λύσης, αλλά και το πάγωµα της πληρωµής σε βιολογική κτηνοτρο φία και βιολογική µελισσοκοµία. Πάντως, η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ ανέδειξε µε τον πιο σκληρό τρόπο παθογένειες δεκαετιών. ∆εν ανακα λύφθηκαν σήµερα, ούτε περιορίζο νται σε µία συγκεκριµένη περίοδο. Αντίστοιχα προβλήµατα -είτε σε µι κρότερη είτε σε µεγαλύτερη κλίµα κα- µπορεί να υπάρχουν και αλλού. Γι’ αυτό και η παρέµβασή µας είναι ολιστική.
Εχετε εντοπίσει αντίστοιχες αρ ρυθµίες σε άλλους οργανισµούς του αγροτικού χώρου;
Ενισχύουµε τους ελέγχους σε όλους τους οργανισµούς που εµπλέκονται στη διαχείριση κοινοτικών ή εθνι κών πόρων, θεσπίζουµε νέες δι κλίδες ασφαλείας, εισάγουµε τε χνολογίες όπως το monitoring και επενδύουµε σε πραγµατικά δεδο µένα και όχι σε δηλώσεις αµφίβο λης αξιοπιστίας. Ο στόχος µας εί ναι διπλός: πρώτον, να σταµατήσει η αιµορραγία και, δεύτερον, να µην επαναληφθούν ποτέ ξανά αυτά τα φαινόµενα.
Είχατε εξαγγείλει την αναθεώ ρηση του Κανονισµού του ΕΛΓΑ. Σε ποιο στάδιο βρίσκεται αυτή η πρωτοβουλία;
Η αλλαγή του Κανονισµού του ΕΛΓΑ είναι ένα από τα πιο κρίσιµα ζητή µατα που έχουµε µπροστά µας. Οι παραγωγοί ζητούν ένα δίκαιο, δια φανές και ανταποδοτικό σύστηµα αποζηµιώσεων, προσαρµοσµένο στις νέες κλιµατικές συνθήκες. Ο υφιστάµενος κανονισµός έχει ξεπε ραστεί από την πραγµατικότητα, ιδί ως λόγω της κλιµατικής κρίσης και των νέων µορφών καταστροφών. Η οµάδα εργασίας επεξεργάζεται την αποτύπωση των βασικών παραµέ τρων, µε βάση τις συνθήκες που δι αµορφώνει η κλιµατική κρίση. Εί µαι βέβαιος ότι ο νέος κανονισµός θα φέρει καλύτερους όρους ασφά λισης, πιο γρήγορες εκτιµήσεις και δίκαιες αποζηµιώσεις. ∆εν είναι υπό σχεση. Είναι δέσµευση.
Πώς θα κινηθεί η κυβέρνηση στο Κοινοβούλιο για τους πρώ ην υπουργούς που αναφέρονται στη δικογραφία του ΟΠΕΚΕΠΕ;
Οπως έχω πει και στο παρελθόν, δεν υπάρχει καµία πρόθεση συγκά λυψης. Η ∆ικαιοσύνη έχει τον πρώτο λόγο και εµείς δεν παρεµβαίνου µε στο έργο της. Εφόσον υπάρξουν ευθύνες -πολιτικές ή άλλες-, η κυ βέρνηση θα κινηθεί θεσµικά και µε διαφάνεια. Ο στόχος είναι να αποδο θούν ευθύνες εκεί όπου πρέπει και να µη µείνει καµία σκιά. Αν κάποιος έχει παρανοµήσει ή έχει ανεχθεί πα ρανοµίες, θα λογοδοτήσει, όποιος κι αν είναι. Θα πρέπει, ωστόσο, να ξε καθαρίσουµε ότι κάθε υπόθεση εί ναι διαφορετική, ότι δεν πρέπει να υποπέσουµε στο λάθος των γενικεύ σεων και ότι για τους πάντες ισχύ ει το τεκµήριο της αθωότητας. Και όσοι εκτοξεύουν εύκολα κατηγορίες θα πρέπει να κατανοήσουν ότι οι ευ θύνες στην υπόθεση είναι διαχρονι κές και το ζήτηµα δεν προσφέρεται για κοµµατική εκµετάλλευση, καθώς αυτό που διακυβεύεται είναι η οµαλή ροή των κοινοτικών πόρων προς τη χώρα µας. Και η παρούσα κυβέρνη ση κάνει τα πάντα για να διασφαλί σει την απρόσκοπτη συνέχισή τους.
Σχετικά µε το πρόστιµο των 415 εκατ. ευρώ που επέβαλε η Κοµι σιόν για παραλείψεις στον ΟΠΕ ΚΕΠΕ, γιατί να το πληρώσουν οι φορολογούµενοι;
Το πρόστιµο αφορά κυρίως διοικη τικές αδυναµίες και µη εφαρµογή συγκεκριµένων ευρωπαϊκών κανο νισµών, όχι αποδεδειγµένες απάτες παραγωγών. Το πρόστιµο θα καταβληθεί σε τρεις ετήσιες δόσεις. Ωστόσο, πρέπει να λάβουµε υπ’ όψιν ότι θα υπάρξει προσφυγή επί του αρχικού ποσού, όπως επίσης ότι στην πράξη θα γίνει επαναπροσ διορισµός του, αφού θα συνυπολο γισθούν ποσά που θα ανακτηθούν µέσα από τους ελέγχους που γίνο νται, όπως επί παραδείγµατι στο πρόγραµµα για τη βιολογική κτη νοτροφία και µελισσοκοµία. Εκεί νο που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι πρόκειται για δύο διαφο ρετικά ζητήµατα: Αλλο το κοινοτικό πρόστιµο των 415 εκατ. ευρώ και άλλο οι παρατυπίες στις ενισχύσεις που ερευνά η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, για τις οποίες κατηγορηµατικά έχω δηλώσει ότι τα ποσά θα επιστραφούν από όσους παρατύ πως τα εισέπραξαν. Στο πρόστιµο Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δίνει κατά μέσο όρο 200 εκατ. ευρώ τον μήνα σε περίπου 700.000 δικαιούχους. Αυτό θα συνεχισθεί με πρόσθετες δικλίδες, ιδιαίτερα σε κτηνοτροφία και μελισσοκομία των 415 εκατ. περιλαµβάνονται και παραβάσεις καθαρά τυπικές, όπως η καθυστέρηση στην καταβολή ενισχύσεων κατά µία ηµέρα λόγω µεσολάβησης αργίας. Αλλά τα περισ σότερα είναι λόγω µη προσαρµογής στους κοινοτικούς κανόνες ή επα ναλαµβανόµενες παραλείψεις των διοικήσεων ή έλλειψη ∆ιαχειριστι κών Σχεδίων Βόσκησης, οι οποίες, βέβαια, ήταν απόρροια της απουσί ας Κτηµατολογίου και δασικών χαρ τών. Βλέπετε, λοιπόν, ότι ισχύει και το διαχρονικό και το πολυπαραγο ντικό σε ό,τι αφορά την αιτία των προβληµάτων στον ΟΠΕΚΕΠΕ. Και µην ξεχνάµε ότι η περίφηµη «τεχνι κή λύση», η οποία είναι η βάση του προβλήµατος, υλοποιήθηκε το 2015 και ενισχύθηκε το 2017 από τις κυβερνήσεις ΣΥΡΙΖΑ.
Μπορείτε να διαβεβαιώσετε ότι οι επιδοτήσεις των αγροτών θα καταβάλλονται κανονικά, ενώ βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία υπαγωγής του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑ∆Ε;
Πώς θα γίνονται οι πληρωµές; Βεβαίως. Οι πληρωµές των ενισχύ σεων θα συνεχιστούν χωρίς καµία απολύτως καθυστέρηση ή εµπόδιο. Ο ΟΠΕΚΕΠΕ δίνει κατά µέσο όρο 200 εκατ. ευρώ τον µήνα σε περί που 700.000 δικαιούχους. Αυτή η δι αδικασία θα συνεχισθεί, αλλά µπαί νουν πρόσθετες δικλίδες, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την κτηνοτροφία και τη µελισσοκοµία. Η υπαγωγή στην ΑΑ∆Ε αφορά την ενίσχυση της δια φάνειας και της αποτελεσµατικότη τας των ελέγχων – δεν πρόκειται να διαταράξει την καταβολή των επιδο τήσεων. Αντιθέτως, η νέα εποπτεία θα εξασφαλίσει ακόµα µεγαλύτερη αξιοπιστία και ασφάλεια στις διαδι κασίες πληρωµών.
Πώς προχωρά η κατάρτιση των βοσκοτοπικών χαρτών και τι θα γίνει µε όσους χρησιµοποιού σαν την τεχνική λύση χωρίς παρατυπίες;
Η απουσία βοσκοτοπικών χαρτών είναι µια παθογένεια που κληρο νοµήσαµε. Από το 2008 έπρεπε να έχουν γίνει και δεν έγιναν. Τώρα, επιταχύνουµε την κατάρτισή τους. Ταυτόχρονα, βάζουµε τέλος στις δηλώσεις µακρινών βοσκοτόπων µε την κατάχρηση της τεχνικής λύσης. Οσοι αγρότες αξιοποιούσαν την τε χνική λύση µε διαφάνεια, χωρίς παρατυπίες, δεν θα αδικηθούν. Οι ενισχύσεις τους θα εξεταστούν µε βάση αποδείξεις παραγωγής – πα ράδοσης γάλακτος, σφαγές, τιµο λόγια ζωοτροφών. ∆εν αρκεί, πλέ ον, η δήλωση. Θέλουµε πραγµατικά στοιχεία, ώστε να αµειφθούν οι πα ραγωγοί που δουλεύουν και όχι οι επιτήδειοι.
Τι θα γίνει µε όσους απεντάχθη καν από τη ρύθµιση του αγρο τικού ρεύµατος και είδαν αυ ξήσεις στο τιµολόγιο «Γαία»;
Εξετάζετε νέο σχήµα; Γνωρίζουµε καλά ότι υπάρχουν δυ σκολίες – ειδικά για όσους δεν κα τάφεραν να παραµείνουν στις 120 δόσεις. Ορισµένοι απεντάχθηκαν από το ειδικό τιµολόγιο «Γαία», µε αποτέλεσµα να δουν αυξήσεις στο αγροτικό ρεύµα. Είµαστε σε συνερ γασία µε το υπουργείο Περιβάλλο ντος και τη ΡΑΕ για να δούµε αν µπορεί να καθιερωθεί ένα πιο στα θερό χρονικό πλαίσιο. Στόχος µας είναι να διατηρήσουµε την αγροτι κή παραγωγή βιώσιµη, µειώνοντας το ενεργειακό κόστος µε τρόπο δίκαιο και εφαρµόσιµο.
Κυριακάτικη Απογευματινή
