Ερχεται διπλή κλιµάκωση

Η επιτάχυνση των εξελίξεων στα μέτωπα της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής πιθανόν να αποτελεί προανάκρουσμα όξυνσης, με τις συγκρούσεις να μπαίνουν σε μη ελεγχόμενη φάση
08:50 - 10 Ιουνίου 2025

Από την αρχή των δύο πολεµικών κρίσεων, στην Ουκρανία και στη Μέση Ανατολή, ήταν προφανές ότι δεν επρόκειτο να τελειώσουν ούτε γρήγορα ούτε «ελεγχόµενα», µε ό,τι µπορεί να σηµαίνει αυτό σε µία στρατιωτική σύγκρουση. Τώρα που το µέτωπο στην Ουκρανία έχει µπει στον τέταρτο χρόνο και το Μεσανατολικό πλησιάζει για να κλείσει τον δεύτερο, οι προοπτικές φαίνονται χειρότερες και από τα πιο δυσµενή σενάρια. Οι εντυπωσιακές επιχειρήσεις των Ουκρανών σε ρωσικές, στρατιωτικές και µη, εγκαταστάσεις, µε βρετανική υπογραφή στον σχεδιασµό, τροφοδοτούν την ούτως ή άλλως δεδοµένη βούληση των Ρώσων να συνεχίσουν τον πόλεµο µέχρι να επιτύχουν τον αρχικό και εν µέρει ανοµολόγητο στόχο, αν µπορέσουν. Την κατάληψη όλων των εδαφών ανατολικά του ποταµού ∆νείπερου, συµπεριλαµβανοµένων της Οδησσού και του Νικολάγιεφ, µε στόχο να καταστήσουν την Ουκρανία περίκλειστο κράτος και έτσι αφ’ ενός να αχρηστεύσουν σε µεγάλο βαθµό τη στρατηγική χρησιµότητά της για τη ∆ύση, αφ’ ετέρου να εξουδετερώσουν την από θαλάσσης απειλή και να ελέγξουν πλήρως τονΕύξεινο Πόντο.

Πέραν της εξ αρχής στρατηγικής επιδίωξης για κάτι τέτοιο, τώρα η Ρωσία έχει ένα λόγο παραπάνω: την αποκατάσταση του πληγωµένου γοήτρου της από τις αλλεπάλληλες ουκρανικές επιτυχίες, οι οποίες καταδεικνύουν της ευαλωτότητα της άµυνάς της και την αδυναµία της να προστατεύσει επαρκώς την επικράτειά της.
Αν τα ουκρανικά πλήγµατα συνεχιστούν µε τέτοιο ρυθµό και την ίδια επιτυχία τσαλακώνοντας περισσότερο την εικόνα της Μόσχας, η µέχρι τώρα απειλή για τη χρήση τακτικών πυρηνικών ίσως σταµατήσει να είναι θεωρητική και διαπραγµατευτική, όσο δύσκολο κι αν είναι να ξεπεραστεί το ψυχολογικό όριο για µια τέτοια απόφαση. Εξάλλου η περαιτέρω εξέλιξη της σύγκρουσης θα εξαρτηθεί από τη διατήρηση της στρατιωτικής βοήθειας των ΗΠΑ προς την Ουκρανία και από τη δυνατότητα των Ευρωπαίων να αναπληρώνουν τη διαφαινόµενη µείωση της αµερικανικής εµπλοκής.

Η Ευρώπη προετοιµάζεται για την ολοένα και µεγαλύτερη πιθανότητα απ’ ευθείας στρατιωτικής σύγκρουσης µε τη Ρωσία µέσα στην επόµενη πενταετία, αλλά το ερώτηµα είναι τι θα συµβεί στο ενδιάµεσο. Αν ο Πούτιν αποφασίσει, εφόσον έχει τη δυνατότητα, κάτι που µέχρι τώρα δεν προκύπτει από τις ρωσικές επιδόσεις στο κυρίως µέτωπο, να δηµιουργήσει νέα τετελεσµένα σε κάποιο θεωρούµενο αδύναµο για τους ∆υτικούς σηµείο του χάρτη. Είτε αφορά περιοχή εκτός ΝΑΤΟ και Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπως η Υπερδνειστερία στη Μολδαβία, είτε κάτι πιο τολµηρό και µε µεγάλο ρίσκο, όπως χώρα της Βαλτικής που είναι εντός και των δύο οργανισµών και κυρίως της Ατλαντικής Συµµαχίας, οπότε θα πρέπει να ενεργοποιηθεί το Αρθρο 5 περί στρατιωτικής συνδροµής.

Σε ό,τι αφορά το άλλο πεδίο, της Μέσης Ανατολής, πυκνώνουν οι ενδείξεις ότι πλησιάζει η ώρα των αποφάσεων για το τι θα γίνει µε το Ιράν. Οι διαπραγµατεύσεις µε τις ΗΠΑ για το πυρηνικό πρόγραµµα αλλά και για το βαλλιστικό οπλοστάσιο της Τεχεράνης δεν έχουν οδηγήσει µέχρι στιγµής σε αποτέλεσµα. Το Ιράν φαίνεται ότι ακολουθεί παρελκυστική τακτική, κερδίζοντας χρόνο και συνεχίζοντας τον εµπλουτισµό ουρανίου, έχοντας παράλληλα θέσει εκτός διαπραγµατεύσεων την τύχη του βαλλιστικού του οπλοστασίου. Το Ισραήλ δικαίως ανησυχεί, διότι εκτιµά ότι οι διαπραγµατευτές που έχει στείλει ο Αµερικανός πρόεδρος δεν αντιλαµβάνονται την τακτική του Ιράν.

Αν πρόκειται να υπάρξει στρατιωτικό πλήγµα κατά του ιρανικού πυρηνικού προγράµµατος, υπάρχει χρονικός ορίζοντας γι’ αυτό. Οι ισραηλινές αεροπορικές επιδροµές κατέστρεψαν µεγάλο µέρος του αντιαεροπορικού και αντιβαλλιστικού δικτύου του Ιράν, ανοίγοντας έτσι έναν «διάδροµο» για πιθανό πλήγµα στις
πυρηνικές εγκαταστάσεις, αλλά αυτό δεν είναι µία στατική κατάσταση. Το Ιράν, λογικά, έχει ξεκινήσει την αποκατάσταση των δυνατοτήτων του µε τη βοήθεια και της Κίνας, άρα το χρονικό παράθυρο για µία αεροπορική επιχείρηση δεν είναι απεριόριστο.

Υπήρξε µία είδηση η οποία πέρασε σχετικά στα ψηλά, ότι οι ΗΠΑ σταµάτησαν την αποστολή συγκεκριµένων κρίσιµων εξαρτηµάτων για την αντιβαλλιστική άµυνα
της Ουκρανίας και τα διοχετεύουν στη Μέση Ανατολή για τις ανάγκες των αµερικανικών δυνάµεων. Που ενδεχοµένως σηµαίνει ότι και η Ουάσινγκτον έχει αρχίσει να συνειδητοποιεί ότι η ατέρµονη διαπραγµάτευση µε το Ιράν έχει µόνο αποτέλεσµα το τελευταίο να κερδίζει χρόνο και να αποκαθιστά τις στρατιωτικές δυνατότητές του. Αυτή η διπλή επιτάχυνση γεγονότων στα δύο µέτωπα σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή ενδεχοµένως αποτελεί προανάκρουσµα επερχόµενης ταυτόχρονης κλιµάκωσης, µε τις δύο συγκρούσεις να µπαίνουν πλέον σε άλλο, µη ελεγχόµενο επίπεδο. Και στις δύο περιπτώσεις υπάρχει µία πυρηνική διάσταση: ενδεχόµενης χρήσης τακτικών πυρηνικών από τη Ρωσία και καταστροφής του πυρηνικού προγράµµατος του Ιράν. Αµφότερα θα οδηγήσουν σε αχαρτογράφητα νερά.

Κυριακάτικη Απογευματινή