Στον απόηχο της σαρωτικής παρέµβασης του Αµερικανού προέδρου στη σύγκρουση Ισραήλ – Ιράν µε την επιβολή εκεχειρίας, αλλά και στις ευρωατλαντικές σχέσεις µε την επισηµοποίηση πλέον του 5% του ΑΕΠ για την Αµυνα στα κράτη του ΝΑΤΟ, η αµερικανική σφραγίδα και κυρίως η προσωπική του Ντόναλντ Τραµπ είναι εµφανής παντού. Ωστόσο, στο µεσανατολικό πεδίο, το οποίο είναι διαρκώς παγιδευµένο και λειτουργεί ως Λερναία Υδρα µε ένα µέτωπο να κλείνει και δύο να εκδηλώνονται, τα πράγµατα απέχουν από µία οριστική διευθέτηση.
Τώρα βλέπει το φως της δηµοσιότητας µια νέα πρωτοβουλία της Ουάσινγκτον, η οποία έχει στόχο να παγιώσει µία ήρεµη κατάσταση -η ειρήνη είναι δύσκολη κουβένταµε διάρκεια που θα µπορούσε να µετεξελιχθεί σε µία βιώσιµη νέα Μέση Ανατολή. Το αµερικανικό σχέδιο είναι υπερφιλόδοξο. Σύµφωνα µε δηµοσίευµα της έγκυρης «Israel Hayom», που επικαλείται πηγές µε γνώση της συνοµιλίας, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ, Μπενιαµίν Νετανιάχου, και ο πρόεδρος των Ηνωµένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραµπ, στην πρόσφατη τηλεφωνική επικοινωνία τους φέρονται να συµφώνησαν κατ’ αρχήν στον άµεσο τερµατισµό του πολέµου στη Γάζα εντός δύο εβδοµάδων, καθώς και στην αναζωογόνηση, αλλά και διεύρυνση των Συµφωνιών του Αβραάµ.
Σύµφωνα µε το σχέδιο, η διοίκηση της Λωρίδας της Γάζας θα ανατεθεί σε τέσσερα αραβικά κράτη, µεταξύ των οποίων τα Ηνωµένα Αραβικά Εµιράτα και η Αίγυπτος, τα οποία θα αναλάβουν τον έλεγχο, αντικαθιστώντας τη «Χαµάς». Η ηγεσία της τροµοκρατικής οργάνωσης θα υποχρεωθεί σε εξορία και όλοι οι Ισραηλινοί όµηροι θα απελευθερωθούν. Ωστόσο, ήδη αρκετές αραβικές κυβερνήσεις ξεκαθαρίζουν ότι δεν πρόκειται να εµπλακούν στην ανοικοδόµηση της Γάζας χωρίς πολιτική λύση του Παλαιστινιακού, µε ενισχυµένη παρουσία της Παλαιστινιακής Αρχής και προοπτική για λύση δύο κρατών – ένα σενάριο που ο Νετανιάχου απορρίπτει. Η «Χαµάς» από την πλευρά της δεν συζητά οποιαδήποτε σενάρια για εξορία της.
Στη συνοµιλία, σύµφωνα πάντα µε την «Israel Hayom», συµµετείχαν επίσης ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάρκο Ρούµπιο, και ο Ισραηλινός υπουργός Στρατηγικών Υποθέσεων, Ρον Ντέρµερ (µε βαθιά γνώση της αµερικανικής πολιτικής σκηνής).Το σχέδιο περιλαµβάνει ακόµη την αποδοχή Παλαιστινίων, που θέλουν να εγκαταλείψουν τη Γάζα, από τρίτες (µη κατονοµαζόµενες) χώρες, καθώς -εδώ υπάρχει τεράστιο θέµα- και την εξοµάλυνση των διπλωµατικών σχέσεων του Ισραήλ µε τη Σαουδική Αραβία και τη Συρία (!) στο πλαίσιο των Συµφωνιών του Αβραάµ, ενώ αναµένεται να προστεθούν και άλλα αραβικά και µουσουλµανικά κράτη… Το Ισραήλ, από την πλευρά του, θα προχωρήσει σε δεσµευτική δήλωση για ένα µελλοντικό παλαιστινιακό κράτος, υπό την προϋπόθεση ότι η Παλαιστινιακή Αρχή θα προχωρήσει σε ουσιαστικές θεσµικές µεταρρυθµίσεις.
Επιπλέον, η Ουάσινγκτον θα αναγνωρίσει την ισραηλινή κυριαρχία σε επιλεγµένες περιοχές της ∆υτικής Οχθης (Ιουδαία και Σαµάρεια). Είναι προφανές ότι οι ΗΠΑ, στην προσπάθειά τους να θέσουν τέρµα στη σύγκρουση στην περιοχή, επιχειρούν υπερβάσεις οι οποίες είναι αµφίβολο εάν θα µπορέσουν να µεταφραστούν σε βιώσιµο λειτουργικό σχέδιο. Η προσχώρηση π.χ. της Συρίας στις Συµφωνίες του Αβραάµ και σε ειρήνευση µε το Ισραήλ, τη στιγµή που η χώρα διοικείται από τζιχαντιστές οι οποίοι συνεχίζουν τους διωγµούς και τις δολοφονίες Χριστιανών, Αλαουιτών και ∆ρούζων, είναι από κάθε άποψη τραβηγµένη. Οι ΗΠΑ θέλουν την αξιοποίηση των φυσικών πόρων της περιοχής και κυρίως, µεταξύ άλλων, των πετρελαίων που βρίσκονται στα εδάφη των Κούρδων, προϋπόθεση για την εξαγωγή των οποίων στην Ευρώπη είναι να σταθεροποιηθεί η περιοχή. Στο πλαίσιο αυτό επιχειρείται η νοµιµοποίηση του καθεστώτος Τζολάνι και η ένταξή του σε µία νέα κανονικότητα στη Μέση Ανατολή
. Οι Κούρδοι βέβαια το έχουν αντιληφθεί και ήδη κάνουν σχεδόν καθηµερινά δηκτικές αναρτήσεις, ότι η θυσία τους µε χιλιάδες θύµατα στη µάχη κατά των τζιχαντιστών θυσιάζεται στον βωµό ενός αγωγού… Σε κάθε περίπτωση, το σχέδιο θα είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτό και από τον Νετανιάχου, κυρίως στο σκέλος που αφορά σε δέσµευση, έστω µελλοντική, για παλαιστινιακό κράτος. Η κυβέρνησή του θα πέσει, αλλά ούτε και ο ίδιος πιστεύει σε κάτι τέτοιο. Υπάρχουν και πάρα πολλές άλλες γκρίζες περιοχές, οι οποίες ναρκοθετούν εκ των προτέρων το εγχείρηµα. Για παράδειγµα, δεν είναι διόλου βέβαιο ότι οι Ισραηλινοί θα ήθελαν την Αίγυπτο µε ρόλο στη Γάζα µετά τα όσα έχουν προηγηθεί. Επίσης υπάρχει η εκκρεµότητα µε το Ιράν.
Η γενναιόδωρη πρόταση που κάνουν οι ΗΠΑ στο καθεστώς των µουλάδων αφ’ ενός είναι δύσκολο να γίνει αποδεκτή στο σύνολό της από το ιρανικό καθεστώς, αφ’ ετέρου προκαλεί δυσφορία και δεύτερες και τρίτες σκέψεις για το µέλλον στους Ισραηλινούς, οι οποίοι αναγκάστηκαν να αφήσουν τη «δουλειά» ανατροπής του στη µέση. Μετά το επικείµενο ταξίδι του Ισραηλινού πρωθυπουργού στην Ουάσινγκτον, για να συζητήσει µε τον Αµερικανό πρόεδρο τις λεπτοµέρειες του σχεδίου, ίσως υπάρχει µία πιο καθαρή εικόνα. Η γενική αίσθηση πάντως είναι ότι η περιοχή έχει περάσει σε µία προσωρινή παύση πριν από τον επόµενο γύρο. Οπως έλεγε ξένος διπλωµάτης για τη Μέση Ανατολή, είναι σαν τους στίχους του τραγουδιού «Hotel California»: «You can check out any time you like, but you can never leave».
Κυριακάτικη Απογευματινή
