Η συµφωνία για τη Γάζα, στη βάση του σχεδίου Τραµπ, δεν είναι το τέλος του πολέµου, αλλά η αρχή µιας µεγάλης διαδικασίας, η οποία θα µπορούσε να υποτροπιάσει σε οποιοδήποτε από τα στάδια που προβλέπονται. Η φάση µε την ανταλλαγή οµήρων και κρατουµένων είναι η λιγότερο παγιδευµένη και αυτή την οποία δύσκολα θα αποφασίσει οποιαδήποτε από τις εµπλεκόµενες πλευρές να υπονοµεύσει και να ρισκάρει να αντιµετωπίσει την οργή του Αµερικανού προέδρου, ο οποίος έχει αναγάγει κυρίως την υπόθεση των οµήρων σε πολιτικό τρόπαιο.
Αλλά και αυτή η πρώτη διαδικασία δεν πρόκειται, όπως φαίνεται, να ολοκληρωθεί στο αρχικώς προβλεπόµενο χρονοδιάγραµµα σε ό,τι αφορά την επιστροφή των σορών, καθώς η «Χαµάς» ισχυρίζεται ότι δεν γνωρίζει πού βρίσκονται όλες και θα χρειαστούν εβδοµάδες, ίσως και µήνες, για να εντοπιστούν. Αυτό που αναµένεται να ολοκληρωθεί, εκτός απροόπτου, είναι η απελευθέρωση των οµήρων.
Για το επόµενο στάδιο του σχεδίου ουδείς µπορεί να προεξοφλήσει αν και πώς θα προχωρήσει. Η «Χαµάς» ήδη διαµηνύει ότι δεν πρόκειται να δεχτεί αφοπλισµό ούτε αποκλεισµό της από την επόµενη µέρα στην Γάζα. Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός, Μπενιαµίν Νετανιάχου, δήλωσε ότι το σχέδιο πρέπει να εφαρµοστεί απαρεγκλίτως µε αφοπλισµό της «Χαµάς» και πλήρη αποστρατιωτικοποίηση της Γάζας. Τόνισε µάλιστα χαρακτηριστικά ότι «αν αυτό επιτευχθεί µε τον εύκολο τρόπο, θαυµάσια, αν όχι, θα επιτευχθεί µε τον δύσκολο τρόπο»…
Η προειδοποίηση του Νετανιάχου δεν γίνεται εν κενώ. Στο Ισραήλ ήδη υπάρχει ανησυχία, διότι στο µεσοδιάστηµα, µέχρι να εντοπιστούν και να επιστραφούν οι σοροί, η «Χαµάς» θα έχει τον πλήρη έλεγχο του τµήµατος της Γάζας από το οποίο θα αποχωρήσουν οι ισραηλινές δυνάµεις. Αυτό σηµαίνει ότι θα έχει όλο τον χρόνο να αναδιοργανωθεί, να ανασυγκροτηθεί, να αναπληρώσει τις απώλειες σε οπλικά συστήµατα, να εξοντώσει τους αντιφρονούντες και να προετοιµαστεί για το ενδεχόµενο µιας νέας κρίσης, η οποία θα ενσκήψει από την άρνησή της να παραδώσει τα όπλα και τον έλεγχο της Γάζας στην επιτροπή που προβλέπει το σχέδιο Τραµπ.
Ηδη αξιωµατούχοι του στρατιωτικού σκέλους της «Χαµάς» διαµηνύουν ότι δεν πρόκειται να δεχθούν «να µετατραπεί η Γάζα σε προτεκτοράτο ξένων χωρίς τη συµµετοχή των Παλαιστινίων» και της ίδιας της οργάνωσης στη διοίκησή της. Αυτό το σκηνικό παραπέµπει σε επανάληψη των συγκρούσεων µετά την ολοκλήρωση της πρώτης φάσης του σχεδίου.
Επίσης, ενδεικτική και στο ίδιο µήκος κύµατος µε τη δήλωση Νετανιάχου είναι η τοποθέτηση του εκπροσώπου του ισραηλινού στρατού. «∆εν µπορούµε να ζήσουµε µε τη “Χαµάς” να ελέγχει τη Λωρίδα της Γάζας την επόµενη µέρα. Αν επιτευχθεί µέσω διαπραγµατεύσεων, τότε αυτό αρκεί. Αν όχι, ξέρουµε πώς να επιστρέψουµε στη µάχη για να εξαλείψουµε την κυριαρχία της “Χαµάς”». Το σχέδιο του Ντόναλντ Τραµπ για µία διαρκή, συνολική ειρήνη στη Μέση Ανατολή είναι φιλόδοξο και ακούγεται καλά -ποιος δεν θέλει ειρήνη-, αλλά η περιοχή έχει µακρά παράδοση στο να καίει µε θεαµατικό τρόπο ειρηνευτικές πρωτοβουλίες.
Υπάρχουν πάρα πολλές παράµετροι που είναι εξαιρετικά δύσκολο να ενσωµατωθούν σε έναν σχεδιασµό για ειρήνη όλων µε όλους. Υπάρχουν ασύµβατοι σχεδιασµοί µεταξύ δρώντων, αντικρουόµενες επιδιώξεις και ιστορικά χάσµατα τα οποία δεν µπορούν και δεν πρόκειται να γεφυρωθούν. Η Συρία παραµένει µία µεγάλη πυριτιδαποθήκη, την οποία όσο και να προσπαθήσουν οι ΗΠΑ δεν θα µπορέσουν να απενεργοποιήσουν.
Η Ουάσινγκτον θα βρίσκεται διαρκώς µπροστά στην πραγµατικότητα, η οποία θα υπενθυµίζει ότι οι γεωπολιτικές εκκρεµότητες ιστορικού χαρακτήρα δεν λύνονται µε deals. Μία από αυτές, που θα κληθούν να διαχειριστούν οι Αµερικανοί, θα είναι η ώρα που η Τουρκία θα αποφασίσει να χτυπήσει τους Κούρδους της Συρίας. Και οι επιλογές δεν θα είναι εύκολες. Για κανέναν. Μέση Ανατολή δεν είναι µόνο η Γάζα.
Κυριακάτικη Απογευματινή
